μια σκέψη για τον πολιτισμό

Διαβάζοντας την είδηση για το κλείσιμο του διαδικτυακού τόπου ενημέρωσης του ΥΠ.ΠΟ. και συμφωνώντας με εκεί σχόλιο του cyberdust παίρνω αφορμή και καταγράφω μερικές σκέψεις. Εκτός από τη λογική του ότι όσα προϋπολογίζονται από κρατικούς φορείς έχουν υψηλό κόστος, το ζήτημα είναι πως σπάνια βλέπουμε κάποιο κόμμα να επενδύει, έστω και ακριβά στον πολιτισμό. Εκτός από τις ελληνικές κυβερνήσεις πολλοί είναι εκείνοι οι πολίτες που απλά σκέφτονται ότι δε χρειάζονται σημαντικά ποσά στον πολιτισμό και αυτά μπορούν να δαπανηθούν αλλού.

Δυστυχώς, όμως, κάτι τέτοιο εγκαταλείπει τον πολιτισμό της χώρας μας στα χέρια των ΜΜΕ και των ανθρώπων της νύχτας ή εκείνων της υποκουλτούρας. Δεν έχουμε ακόμα καταλάβει ότι η επένδυση στον πολιτισμό με κάθε μέσο -έστω και με τη διαφήμιση των λίγων εκδηλώσεων- αποτελεί επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο.

Ο πολιτισμός είναι εκείνος που μπορεί να μας οδηγήσει σε μία άλλη σκέψη. Χάρη στις Τέχνες μπορούμε να δούμε τον κόσμο μέσα από άλλη ματιά. Η Τέχνη είναι αυτή που μπορεί σε συνδυασμό με την Παιδεία να αναπτύξουν το κριτικό πνεύμα του πολίτη. Η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο μέσα από το δίδυμο πολιτισμού-παιδείας κινητοποιεί τις κοινωνικές δυνάμεις προς μία διαφορετική κατεύθυνση, προς την πρόοδο και την ανάπτυξη.

Βέβαια, δε θα φτάσω στο αφελές σημείο να πω απλά ότι οι επενδύσεις δε γίνονται επειδή χρειαζόμαστε τα χρήματα αλλού (δημόσια έργα). Όχι, αυτή τη χάρη δεν την κάνω σε κανέναν. Θεωρώ απλά ότι πρόκειται για μία συνειδητή πολιτική επιλογή των τελευταίων κυβερνήσεων γιατί προτιμούν τους πολίτες πειθήνια όργανά τους μακριά από κάθε κριτική σκέψη· μία ικανότητα, εξάλλου, που έχει αποδειχθεί επικίνδυνη για κάθε κυβερνώντα.

Έτσι, λοιπόν, εγκαταλείπουν το λαό στις παραδόσεις του δημοτικού τραγουδιού, χωρίς όμως πια αυτό να αναπτύσσεται εξαιτίας της έλλειψης τέτοιας κατεύθυνσης. Η δημοτική ποίηση πάντοτε χαρακτηρίζονταν για τη ζωντάνια και τη φρεσκάδα της και για το λόγο αυτό αναπτυσσόταν και εξελισσόταν. Σήμερα, πια συναντάμε την τροχοπέδη της παράδοσης, που αντί να οδηγεί στην πρόοδο, αντίθετα οδηγεί στη συντήρηση.

Από την άλλη, έχουν εγκαταλείψει κάθε ιδέα πολιτισμού στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Οι ιδιώτες όμως επενδύουν και θέλουν κέρδη. Πόσα Μέγαρα Μουσικής θα μπορούσαμε να έχουμε με το σημερινό πολιτιστικό επίπεδο; Πόσοι θα ήθελαν να επενδύσουν σε αυτόν;

Ακόμα και στο Φεστιβάλ Τραγουδιού, δεν έγινε επένδυση για τον πολιτισμό, αλλά για να φαίνεται ότι τρέχει. Ένα έργο βιτρίνας ήταν. Το έντεχνο εκτός από ένα τραγούδι εξοβελίστηκε, ενώ η ροκ έμεινε στο περιθώριο των underground μπαρ. Σπάνια κάποια κέντρα εμφανίζουν σημαντικούς συντελεστές της ροκ, όπως τα Διάφανα Κρίνα στη Θεσσαλονίκη και παλαιότερα τα Ξύλινα Σπαθιά.

Κι έτσι μένουμε στα σκυλάδικα και την υποκολυτούρα που ταλανίζει το νεοελληνικό πολιτισμό. Μένουμε στις φαναφάρες των ασήμαντων, αλλά πλούσιων καλλιτεχνίσκων που ξεχνάνε την ελληνική γλώσσα και παιδεία μπροστά στα λουλούδια που δέχονται κάθε νύχτα και το ουίσκι που πίνουν ακατάσχετα οι θαμώνες και οπαδοί τους. Παρατηρούμε τα κουτσομπολιά και τους βιασμούς των συνειδήσεων, όσων δεν μπορούν να ξεκολλήσουν από την τηλεόραση και το σκυλάδικο της ελληνικής δημοσιογραφίας.


ShareThis