Αστικός ολοκληρωτισμός

γράφτηκε για το tvxs.gr

Δεν πέρασε πολύς καιρός που γράφαμε σε τούτη τη στήλη για την αλά καρτ κυβερνητική αντίληψη για τη νομιμότητα. Την προηγούμενη μόλις εβδομάδα οι οικονομικοί Υπουργοί ήρθαν να αποδείξουν σε κάθε ρομαντικό φιλελεύθερο ότι η διάκριση των εξουσιών είναι μία φενάκη, ένα αδειανό πουκάμισο.

Ως ευριπίδειο αιθέρα τουλάχιστον την αντιλαμβάνονται οι Υπουργοί Χαρδούβελης και Σταϊκούρας. Ο πρώτος αφού σημείωσε ότι δεν πρέπει να παίρνονται αποφάσεις υπέρ αύξησης μισθών και επαναπρόσληψης προσωπικού, σημείωσε εμφατικά ότι «η Δικαιοσύνη δεν ασκεί δημοσιονομική πολιτική». Ο δεύτερος υπογράμμισε ότι «οι δικαστικές αποφάσεις έχουν δημοσιονομικές συνέπειες». Στο ίδιο μήκος κύματος και κήνσορες του αγώνα των εργαζομένων για δικαίωμα στην αξιοπρέπεια, που υπερασπίζονται τους δύο Υπουργούς αφού η Δικαιοσύνη δεν ασκεί δημοσιονομική πολιτική.

Είναι εμφανείς πλέον οι ευθείες παρεμβάσεις στη Δικαιοσύνη της κυβέρνησης προκειμένου να μην καλλιεργείται αίσθημα δικαίωσης κι αναμονής στους πολίτες. Οι πολίτες πρέπει να σταματήσουν να ελπίζουν στη Δικαιοσύνη κι εκείνη να σταματήσει να τους δικαιώνει, θα μπορούσαν να είναι τα λόγια των δύο επικεφαλής του Υπουργείου Οικονομικών.

Κάποτε ο Ανδρέας Παπανδρέου με τις συνταγματικές αλλαγές της δεκαετίας του ’80 έκανε ένα πρωθυπουργικοκεντιρκό μοντέλο χωρίς κανένα θεσμικό μέσο ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας πέραν της Δικαιοσύνης. Σήμερα με ένα ακροδεξιό πλήγμα πολιτικού αυταρχισμού η κυβέρνηση προσπαθεί να ακυρώσει ακόμα και αυτό τον υποτυπώδη έλεγχο.

Όχι ότι έχουμε αυταπάτες πως η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη. Αυτόνομη στο πλαίσιο του συστήματος και των αναγκών του, ίσως. Ανεξάρτητη όμως σε τούτη τη χώρα ποτέ. Άλλωστε, αυτή, ακόμα και ανεξάρτητη πάλι τμήμα της κρατικής εξουσίας θα ήταν. Ωστόσο, οι αποφάσεις των χαμηλόβαθμων δικαστηρίων υπέρ των πολιτών σε καταστάσεις κοινωνικής πόλωσης λειτουργούν ενθαρρυντικά για νέες προσφυγές, αναπτύσσουν ένα αίσθημα δικαίωσης στα λαϊκά στρώματα που πλέον μπορούν να ελπίζουν μόνο στη Δικαιοσύνη. Και ίσως το χειρότερο όλων είναι ότι δεν έχουν ακόμα πάρει θέση -ανεπίσημα και επίσημα- όργανα των δικαστών αναδεικνύοντας την ενάντια στο πολίτευμα τοποθέτηση του οικονομικού επιτελείου.

Ο νεωτερικός φιλελευθερισμός ήθελε τη δικαστική εξουσία ανεξάρτητη ώστε αυτή να ελέγχει τη Νομοθετική και την Εκτελεστική, αποφεύγοντας έτσι την υπερσυγκέντρωση εξουσιών σε ένα ή λίγα άτομα (κάτι που έκανε η απολυταρχία). Σήμερα όμως το μεταμοντέρνο προσπαθεί να αποφύγει τον όποιο έλεγχο, την πιθανή ακύρωση των αποφάσεων της εκτελεστικής εξουσίας. Η μετανεωτερική δημοκρατία είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του φιλελευθερισμού. Η αστική δημοκρατία από καιρό έχει εξελιχθεί σε αστική απολυταρχία, μακριά από τις -επισήμως εκπεφρασμένες- επιθυμίες του λαού και μακριά από τις ανάγκες του -όπως εκφράζονται ανεπίσημα σε "πεζοδρόμια" και ηλεκτρονικά δίκτυα ελεύθερης έκφρασης.

Έχει τεθεί κι άλλη φορά στο παρελθόν, αλλά κρίνουμε σημαντικό να θυμίσουμε όσους αναζητούσαν -με μεσσιανική οπτική- τη σωτηρία με τεχνοκράτες που δε θα υπέκυπταν στο "φόβο του πολιτικού κόστους". Βέβαια, απέκρυπταν μέσα στη ρητορεία τους ότι το λεγόμενο πολιτικό κόστος στην ουσία είναι η υπακοή στο λαό, που απαιτεί η δημοκρατία. Οι τεχνοκράτες (και βεβαίως οι διορισμένοι τραπεζίτες) σε σημαντικές θέσεις αποφάσεων δεν αποδίδουν λόγο στο λαό, παρόλο που οι αποφάσεις τους τον επηρεάζουν καταλυτικά. Το βιώσαμε με το διορισμένο Πρωθυπουργό (Παπαδήμο), με τους Υπουργούς Οικονομικών (Στουρνάρα, Χαρδούβελη, Σταϊκούρα) και με άλλα στελέχη (με γνωστότερο τον κυνηγό δημόσιων εσόδων σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων και της μεσαίας τάξης Θεοχάρη, που τα αύξησε στραγγαλίζοντας την οικονομία των νοικοκυριών).

Η μετανεωτερική δημοκρατία προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποφύγει το πολιτικό κόστος, δηλαδή την υποταγή στο λαό. Ακόμα και οι πλέον επίσημες -διά των εκλογών- αποφάσεις του λαού παραβλέπονται προκειμένου να μπορέσει το σύστημα να ικανοποιήσει τις δικές του ανάγκες. Η δημοκρατία έγινε κι επισήμως μία απολυταρχία, ένα αστικό ολοκληρωτικό σύστημα, με ελεγχόμενη δικαστική εξουσία, με διορισμένους τεχνοκράτες/τραπεζίτες που δεν ελέγχονται από το λαό ενεργώντας σε βάρος του.