Τι πολιτισμό θέλουμε, τελικά;

Πώς μπορούμε να έχουμε απαιτήσεις για πολιτισμό από μία διοίκηση που συγχέει τη σύγχρονη πόλη με το μπετόν;

Όταν ο Ρασούλης τραγουδά στις πλατείες κι οι Χαϊνηδες στο Ρέμα εύλογο είναι το ερώτημα αν αξίζει τελικά να συζητιέται μία προσπάθεια που γίνεται προεκλογικά –και μετά μάλιστα από μία δημαρχιακή θητεία πολιτιστικής ανυπαρξίας. Γιατί πώς αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το τέλμα στο οποίο έσυρε τη Σταυρούπολη η σημερινή διοίκηση; Το νεοσυσταθέν Γραφείο Πολιτισμού διοργάνωσε με επιτυχία συναυλίες και παραστάσεις και τις βάφτισε «Ζωή στη γειιτονιά-Ομορφιά στην πόλη»… Κούφια λόγια.

Μα, είναι η ίδια αυτή διοίκηση που εξαφάνισε τα πνευματικά κέντρα. Χωρίς, όμως, πνευματικά κέντρα είναι ηλίου φαεινότερο ότι πολιτισμός δεν παράγεται· μόνο εκδηλώσεις μπορούν να γίνονται χωρίς καν να παρέχεται πολιτιστική παιδεία στις νεότερες γενιές. Χωρίς κέντρα -είτε πνευματικά είτε πολιτιστικά τα πούμε- τι πολιτισμό μπορούμε να αναμένουμε από τους νέους; Εκτός αν στόχος του Δήμου είναι ο πολιτισμός του καναπέ και του καφέ ή της υποκουλτούρας, που προωθούν τόσο έντονα τα ΜΜΕ.

Και βέβαια η όλη ανεπάρκεια δεν μπορεί να αποδίδεται μόνο σε αντιδημάρχους. Ο ίδιος ο Δήμαρχος δεν είναι άμοιρος ευθυνών καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που αντιμετώπισε τον πολιτισμό σαν ένα χώρο μικροπαραταξιακής - μικροπολιτικής δουλειάς ή έβαλε σε καίριες θέσεις απλώς "πρόθυμους" συνοδοιπόρους του, οι οποίοι αντί να αντλήσουν δύναμη από τους δημότες τους και με θάρρος να προχωρούν σε ουσιαστικές δημιουργίες, απλά στέκουν στο περιθώριο του οράματος και της κοινωνίας αντλώντας -ή εξαντλώντας- επιμισθίες. Έτσι, όμως, η τοπική αυτοδιοίκηση έπεσε στην παγίδα αυτών που τη θέλουν φερέφωνο· αυτών που θέλουν να αποδείξουν πως είναι ανίκανη να χειρισθεί και να λειτουργήσει πολιτιστικές δραστηριότητες υψηλού επιπέδου.

Όμως η Τ.Α. έχει χρέος να επιμείνει. Να δημιουργεί και να λειτουργεί χώρους πρωτογενούς δημιουργίας και επαφής με την τέχνη. Θεατρικά και εικαστικά εργαστήρια, δημοτικά ωδεία, χορευτικές ομάδες. Να ανοίγεται στους δημότες και να επιζητά την συμμετοχή τους. Θα πρέπει όμως και να εξασφαλίζει συνεργάτες άξιους που θα κινητοποιούν όλες τις δραστηριότητες. Όχι απλώς ημιεπαγγελματίες ή "φιλότεχνους". Να συνεργαστεί με καλλιτέχνες που διαθέτουν γνώση και εμπειρία που να μπορούν να εμπνεύσουν.

Καλά είναι τα φεστιβάλ-πανηγύρια του καλοκαιριού με δυο θεατρικές παραστάσεις, τρεις συναυλίες κι έναν Καραγκιόζη για τα παιδιά. Δεν μπορούν όμως να επιχειρήσουν να προτείνουν στον τόπο τους και μια ξεχωριστή πολιτιστική δράση; Κάτι που να μη γίνεται πουθενά αλλού στη χώρα! Ο πολιτισμός είναι ανοιχτή υπόθεση• θα πρέπει να περικλείει πολλά και διαφορετικά ρεύματα και τάσεις.

Ο Δήμος οφείλει να απαιτεί από την κεντρική εξουσία (πολλά τα παραδείγματα όπου δημοτικές αρχές και δήμαρχοι αποφασισμένοι και με μεράκι έκαναν θαύματα). Ο Δήμος είναι υποχρεωμένος να δημιουργεί νέες δραστηριότητες. Πότε έγινε προσπάθεια να οργανωθούν λογοτεχνικά φεστιβάλ με δημιουργίες των ίδιων των Σταυρουπολιτών; Με κείμενα της ίδιας της νεολαίας; Γιατί δεν επιχειρήθηκε ένα τέτοιο φεστιβάλ με αντίστοιχες παρουσιάσεις έργων μεγάλων ποιητών από κάποιες ομάδες της πόλης μας –κι αν δεν υπάρχουν έδειξε ενδιαφέρον ο Δήμος για τη δημιουργία τους; Δεν πρέπει επιτέλους να προχωρήσουμε σε μία συνεργασία με τη Σχολή Καλών Τεχνών, τη Σχολή Κινηματογράφου και τη Δραματική Σχολή;

Το ενδιαφέρον, λοιπόν, για τον πολιτισμό στην πόλη περικλείεται ολοφάνερα -και μάλιστα κατά ένα μόνο τμήμα του- στην προεκλογική εκστρατεία του Δημάρχου, στην προσπάθειά του να στρέψει αλλού τα βλέμματα από την ανυπαρξία έργου του. Πώς μπορούμε, όμως, να έχουμε απαιτήσεις για τον πολιτισμό από μία διοίκηση που συγχέει τη σύγχρονη πόλη με την εξαφάνιση κάθε πάρκου; Το περιβάλλον δεν είναι πολιτισμός;