Σε διαβούλευση η δια βίου μάθηση

Τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση κείμενο πολιτικών κατευθύνσεων προς μια νέα πολιτική της Δια Βίου Μάθησης στην Ελλάδα. Και στο παρελθόν, βέβαια, είχα γράψει ένα κείμενο αρχών σχετικά με τη σημασία και την αξία της διά βίου μάθησης. Εδώ περιορίζομαι απλά να σχολιάσω το κείμενο πολιτικών κατευθύνσεων όπως δημοσιεύθηκε.

Η δια βίου μάθηση είναι όχι απλά μία αναγκαιότητα, αλλά πρωτίστως μία ανθρωποκεντρική κοινωνική επένδυση, μία δημόσια συμμετοχή στην κοινωνική ανάπτυξη. 

       Ως εκ τούτου είναι ανάγκη η συνεργασία με όλους τους τοπικούς φορείς -όπως σημειώνεται-, επιχειρηματικούς και αυτοδιοικητικούς, γιατί τελικά μόνο αυτοί γνωρίζουν τις ανάγκες των περιοχών τους. Τα κέντρα εκπαίδευσης οφείλουν να είναι σε επαφή με τις δημοτικές Σχολές Γονέων, τους κατά τόπους Μεταναστευτικούς Συλλόγους. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να θεσμοθετηθεί σε κάθε "καλλικρατικό" δήμο ένα Κέντρο Εκπαίδευσης με βάση τις προτάσεις των ίδιων των φορέων της περιοχής μετά από εμπεριστατωμένη κι επιχειρηματολογούμενη πρόταση.

Δυστυχώς, στη χώρα μας ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης περιορίζεται στη διανομή κονδυλίων για στεγαστικές συντηρήσεις και λειτουργικά έξοδα. Η κρατική λειτουργία δεν επέτρεψε ποτέ στους δήμους να έχουν λόγο για την παιδευτική διαδικασία. Κι ενώ τούτο γίνεται κατανοητό για τους ανήλικους, εντούτοις όταν εφαρμόζεται τέτοια πολιτική σε ενήλικες εκπαιδευόμενους, ουσιαστικά οδηγεί σε προγράμματα μακριά από τους πολίτες, μακριά από τις κοινοτικές ανάγκες.

Και τέτοια προγράμματα δεν μπορούν να έχουν κλειστό αριθμό μαθητών. Η διάχυση της γνώσης στο κοινωνικό σύνολο σημαίνει πολύ απλά ότι κάθε κάτοικος της χώρας που θα κάνει αίτηση για κάποιο αντικείμενο, πρέπει να γίνει άμεσα δεκτός.

Φυσικά, τα προγράμματα είναι αναγκαίο να σχετίζονται και με την αγορά και να έχουν σε αυτά πρόσβαση νέοι που αποφοίτησαν από ΕΠΑΛ και θέλουν να καταρτιστούν περισσότερο ή να απλώσουν το γνωστικό τους επίπεδο και σε άλλους τομείς. Ωστόσο, τα προγράμματα δεν πρέπει να περικλείονται μόνο σε Η/Υ και ξένες γλώσσες, αλλά καλό είναι να απλώνονται και σε ανθρωπιστικές επιστήμες (Ιστορία & Φιλοσοφία, Νομικά, Κοινωνικές και Πολιτικές Επιστήμες) και Τέχνες, ώστε να μπορούν να συμμετάσχουν και πολίτες που αναζητούν τη μόρφωση κι όχι απλά την κατάρτιση.  

Εξάλλου, σημαντικό πολύ είναι να μπορούν να παρακολουθούν τέτοιες εκπαιδευτικές δράσεις και πτυχιούχοι που θέλουν να επεκτείνουν μέσα από θεσμικές οδούς τις γνώσεις τους. Καθώς σήμερα το πρόβλημα στην κοινωνία είναι η διασπορά διαφόρων ειδήσεων -ψευδών, φαντασιακών, αντεπιστημονικών κλπ- είναι ανάγκη τα προγράμματα να στοχεύσουν πρωτίστως στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και δευτερευόντως σε γνώσεις κατάρτισης.