Όπως φαίνεται από καθημερινή εμπειρική παρατήρηση γύρω μας, το μεγάλο στοίχημα της εποχής μας δεν είναι η τεχνολογική κι η επιστημονική πρόοδος, αλλά επί της ουσίας η μεταφορά των επιστημονικών κατακτήσεων στα λαϊκά στρώματα. Πρόκειται για μία σημαντική άγνοια επί των κατακτήσεων στο χώρο της επιστήμης κατά τις τελευταίες δεκαετίες που συχνά οδηγεί στη μισαλλοδοξία και την οπισθοδρόμηση, σε λάθη εκτίμησης και παρερμηνείες. Η άγνοια αυτή όμως λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας στην κοινωνική ανάπτυξη, εμποδίζει ως τροχοπέδη την εξέλιξη της εθνικής κοινότητας.
Η άγνοια όμως οδηγεί στη μισαλλοδοξία και το φόβο και ο φόβος πάντα ξεκινάει από την άγνοια (Ralph Waldo Emerson). Κλειδώνει την κρίση σε επικίνδυνες και δογματικές ατραπούς. Κι ας μην ξεχνάμε ότι σε τελική ανάλυση ο φανατισμός είναι η πεποίθηση της άγνοιας (Μάλκιν Γ΄). Ο φανατισμός είναι ο μόνος τρόπος έκφρασης ανθρώπων που δεν αναπτύσσουν λογικά στηριγμένα επιχειρήματα και εκτονώνουν, στην ουσία, τις φοβίες και τις ανασφάλειες που καλλιεργεί η ύπνωση της λογικής σκέψης στο βωμό της αφοσίωσης στη μαλθακότητα της εύκολης ζωής, του εύκολου πλουτισμού με αμφίβολης αξίας υλικά αγαθά και ευκολίες που αλλοτριώνουν την ψυχή και το νου. Η καλλιεργημένη και εκπορευόμενη άγνοια οδηγεί στον φανατισμό, ο φανατισμός γίνεται τρομοκρατία και τα δείγματα αυτής της τρομοκρατίας, όσο και τις πηγές της, τις βλέπουμε να αναδεικνύονται σε καθοριστικό παράγοντα της καθημερινής μας ζωής.
Αυτό για το οποίο πρέπει να οργιστούμε είναι η άγνοια που προκαλεί ρατσισμό, διακρίσεις ή λάθος θεωρήσεις της ζωής´ προσανατολίζει στο ρατσισμό και το στιγματισμό οτιδήποτε διαφέρει από τις προσωπικές απόψεις´ οδηγεί στον κοινωνικό αποκλεισμό όσων καταρρίπτουν καθεστηκυίες στάσεις κι κοινωνικές αξίες. Η αδυναμία σκέψης είναι, εξάλλου, αυτή που επιτρέπει στα στερεότυπα και στους μύθους να γίνονται πολύ πιο πειστικά σε ένα κοινωνικό διάλογο.
Και καλό είναι να θυμόμαστε ότι η άγνοια προσφέρει ορύγματα προστασίας στο φόβο και τη μισαλλοδοξία στο πεδίο μάχης με την κριτική σκέψη. Είναι πέπλα σκότους που εμποδίζουν το νου του ανθρώπου να σκεφτεί με καθαρότητα πνεύματος και κριτική δημιουργικότητα. Είναι σαν τοξικά αέρια που πνίγουν την ανάσα του πνεύματος, σα δηλητήριο που ομοιάζοντας με φάρμακο αντιτοξικό τελικά σκοτώνει κάθε δημιουργική σκέψη.
Η άγνοια συνδέεται με τη ρουτίνα, εχθρό κάθε τελειοποίησης (Jean-Baptiste Say). Και η άγνοια συνδέεται οξύμωρα με τη σιγουριά της γνώσης που μας μεταφέρθηκε. Κι όμως η πηγαία ανάγκη για αναζητήσεις και απαντήσεις κωλύεται από τη ρουτίνα και τη μονιμότητα των ιδεών. Μα, όλοι γνωρίζουμε ότι οι ιδέες αλλάζουν, οι στάσεις μεταβάλλονται, οι θέσεις μεταπλάθονται.
Η ομίχλη αυτή της σκέψης οδηγεί εν τέλει στη χειραγώγηση του λαού. Και βεβαίως όλα τούτα στρέφονται κατά της ίδιας της δημοκρατίας και της συμμετοχικής διαδικασίας, κατά των θεσμών, κατά του κοινωνικού βίου. Η δημοκρατία απαιτεί ένα τεκμηριωμένο εκλογικό σώμα. Εκλογείς οι οποίοι έχουν έλλειψη επαρκών γνώσεων και ισχυρής κριτικής ικανότητας θα είναι δύσκολο να ασκήσουν έλεγχο στους πολιτικούς φορείς. Η ανεπαρκής γνώση αποτρέπει την κυβέρνηση να αντανακλά τη βούληση του λαού με οποιοδήποτε ουσιαστικό τρόπο. Τέτοια αγνωσία δημιουργεί, επίσης, αμφιβολίες σχετικά με τη δημοκρατία ως μέσο για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της πλειοψηφίας. Οι εκλογείς που στερούνται επαρκών γνώσεων χειραγωγούνται από την ελίτ. Η άγνοια, λοιπόν, ποδηγετεί την κοινωνία και επιβάλλει μια δικτατορία σκοταδισμού.
Κι ας μην παραβλέπουμε το γεγονός πως η αμάθεια δημιουργεί την ανάγκη και την εσωτερική απαίτηση του υποκειμένου για την "λυτρωτική ύπαρξη" του θείου. Η άγνοια και η συσκότιση οδηγούν τον άνθρωπο στη θρησκοληψία και τη δεισιδαιμονία. Στον στοχασμό τον οδηγεί η μάθηση, γιατί με τη μάθηση και τη γνώση ένα ισορροπημένο άτομο σίγουρα δε θα ζητήσει "θεϊκές παρεμβάσεις" για να γεμίσει τα όποια κενά του. Η επιστήμη προσπαθεί να κατανοήσει τη φύση, την κοινωνία και να αιτιολογήσει την επιστημονική γνώση.
Και η άγνοια σαφώς δεν είναι προτιμότερη από ένα λάθος. Η άγνοια είναι ο θάνατος του λάθους, γιατί το λάθος διδάσκει τη στιγμή που η άγνοια θάβει κάθε πιθανότητα βελτίωσης. Βεβαίως, και η σύγχυση δεν είναι ευτυχία. Η ευτυχία είναι εκείνων που προτιμούν για τα δικά τους συμφέροντα να μένουν φυλακισμένες στην τύφλωση οι μάζες. Η ρήση πως "ό,τι δεν ξέρουμε, δε μας βλάπτει", δεν είναι μόνο ένας παραλογισμός, αλλά αποτελεί σόφισμα. Διότι αυτό που δεν ξέρουμε εξακολουθεί να είναι πραγματικά έτσι, και αν δεν το γνωρίζουμε, μπορεί να μας βλάψει. Και αν δε μας βλάψει αυτό, τότε θα μας βλάψει η επιπολαιότητα και η φυγόπονη στάση μας. Μάς εμποδίζει να διακρίνουμε τα μελλοντικά αποτελέσματα των τωρινών μας πράξεων, και γι’ αυτό μπορεί να λειτουργούμε αυτοκαταστροφικά, κάνοντας πράγματα που υπονομεύουν την μελλοντική μας ευτυχία.
Και το όλο πρόβλημα δεν είναι απλά φιλοσοφικό ή πολιτικό. Απλώνεται σε όλες τις κοινωνικές δράσεις και τελικά ευθύνεται για την πλειοψηφία των κοινωνικών προβλημάτων.
Εξάλλου, η γνώση είναι δύναμη. Η άγνοια είναι η αιτία κάθε αποτυχίας (Βάκων). Η ειλικρίνεια και η ευθύτητα της καθαρής λογικής θα μας απαλλάξουν από τις βαριές συνέπειες που έχει η τρομοκρατία της άγνοιας.
34 έκριναν :
Πολύ σωστά. Είναι ιδιαίτερα λυπηρό να βλέπεις νέο κόσμο να μην έχει στοιχειώδη γνώση σε ορισμένα θέματα που ενδεχομένως θα έλυναν πολλές "παρεξηγήσεις".
Και ίσως το εκπαιδευτικό σύστημα να μπορεί να παρέχει αυτή τη γνώση χωρίς πολλές ριζικές αλλαγές.
Γιατί, για παράδειγμα, η "Εξέλιξη των ειδών" του Δαρβίνου δεν είναι από τα βασικότερα διδάγματα της Βιολογίας;
Γιατί οι εξελίξεις στη Φυσική του 21ου αιώνα, μένουν μόνο σε μια απλή αναφορά ενώ κλάδοι της Φυσικής όπως το Χάος, η Σχετικότητα και η Κβαντομηχανική έχουν αλλάξει ριζικά τη θεώρησή μας για το σύμπαν;
Γιατί η σύγχρονη ιστορία, ειδικά τα συμπεράσματα από τις συγκρούσεις των λαών της Ευρώπης, διδάσκεται και αυτή στα γρήγορα και προς το τέλος;
Γιατί το μάθημα της Ψυχολογίας (αν υπάρχει ακόμα, δεν ξέρω κι όλας), δεν περιλαμβάνει τις πρόσφατες εξελίξεις στη νευρολογία που σχετίζεται άμεσα με τον τρόπο αντίληψης του κόσμου μας;
Θέλω να πω, ότι η κλασσική παιδεία αποσκοπεί μεν σε μία βαθύτερη στοιχειώδη γνώση, αλλά τα επιτεύγματα των τελευταίων 2 αιώνων είναι που αλλάζουν ριζικά την αντίληψή μας για τον κόσμο και τους υπόλοιπους ανθρώπους. Άρα γιατί η διδακτέα ύλη, αλλά και οι εκπαιδευτικοί να μην εστιάζουν σε αυτά τα επιτεύγματα;
Ελληνάκι, ετοιμάζω στο πλαίσιο του μικρού αυτού δοκιμίου και μερικά τμήματα για την εκπαίδευση, τον ακαδημαϊκό κόσμο και τα ΜΜΕ. Σαφώς κι έχουν μεγάλες ευθύνες όλοι τους. Και ας θυμόμαστε ότι η άγνοια δεν είναι μόνο στις θετικές επιστήμες, αλλά και στις ανθρωπιστικές και τις κοινωνικές επιστήμες.
Επίκαιρο και διαχρονικό, Δήμο.
Μου θύμισες, έναν ορισμό του "κακού"
<< Η συνειδητή επιλογή για άρνηση στην μάθηση, στην γνώση και στην συνεχή αναζήτηση, είναι το ¨κακό" >>
Η αδιαφορία, η οκνηρία(στην σκέψη) και η αποδοχή του εφήμερου και του "καθημερινού", μας στερεί την έννοια του έλογου, δημιουργικού όντος.
Θα θεωρούσα, χρήσιμο, να ρίξεις μια ματιά και στο βιβλίο του K.Lorenz.
"τα 8 θανάσιμα αμαρτήματα της εποχής μας"
Αν θυμάμαι, καλά τον τίτλο...κάπως έτσι, τέλος πάντων.
Πολύ καλή προσπάθεια,πολύ σημαντική.
Πλούτος σκέψεων=ελεύθερος άνθρωπος.
Σωστός, ο Δήμος.
ρεαλιστικότατο!!!
Επίκαιρο και διαχρονικό το θέμα δε λέει τίποτα, Σπίθα μου. Θα δω το βιβλίο Σπίθα μου.
Κλείτωρ, μία προσπάθεια απεικόνισης της σημερινής εικόνας. Μισοτελειωμένη δημοσίευση εδώ μέσα.
Αυτά που λες πρέπει α λέγονται συνέχεια γιατί δεν είναι μόνο ακριβέστατα αλλά πάρα πολύ σημαντικά. Χειροκροτώ και το θέμα σου και τον τρόπο που το ανέπτυξες. Η Άβυσσος μεταξύ του σημείου στο οποίο βρισκόμαστε και της "τέλειας γνώσης" φοβίζουν και απομακρύνουν τον άνθρωπο από τα πορίσματα και τις σκέψεις που θα έφερνε σαν αποτέλεσμα η συνεχώς επεκτεινόμενη γνώση. Για παράδειγμα, αντί η οποιαδήποτε θρησκεία να γίνεται δεκτή για την φιλοσοφία και επακολουθούσα επιστήμη, γίνεται δεκτή μόνο για το παραμύθι της και επομένως διαγράφεται.
Πέρα από αυτά που ανέφερες, κάτι ακόμα: Θέλουμε δεν θέλουμε η Αμερική διαποτίζει τον κόσμο με την "κουλτούρα" της, και η Αμερική (ώς γονιός που μεγάλωσα εκεί παιδί) μπορώ να βεβαιώσω ότι είναι εντελώς αγράμματη, ένα μέρος που οι αγράμματοι διδάσκουν αγράμματους στην βάση των 260-270 από τα 300 εκατομμύρια, ανάμεσα στις δυο ακτές. Στο Κάνσας απαγορεύεται η διδαχή του Δαρβίνου, 85 χρόνια μετά το τέλος της δίκης του πιθήκου (Scopes Trial).
Μπράβο για το δοκίμιο και ευχαριστώ.
Thinks, δυστυχώς η άγνοια δεν υπάρχει μόνο απέναντι σε βασικά ζητήματα των θετικών επιστημών και της βιολογίας, αλλά ακόμα και σε θέματα περιβάλλοντος και κοινωνικών επιστημών. Αντί να μας κινητοποιεί για μάθηση, τελικά μας κοιμίζει.
Κακό πράγμα η άγνοια.
Ακόμη μεγαλύτερο κακό η απροθυμία (ή και επίμονη άρνηση) των ανθρώπων να αναζητήσουν τη γνώση!
Συμφωνούμε απολύτως, Άσκαρ.
@Δείμος και Ελληνάκι
Είναι όντως ότι πιο λυπηρό η εσκεμένη αποχή από τη γνώση, και δυστυχώς αυτό ακριβώς επιτυγχάνεται με την διάβρωση των παιδικών μυαλών από τις ομαδοποιημένες φαντασιακές ιστορίες AKA θρησκεία.
Δείμο του Πολίτη, δεν ξέρω αν το είχες διαβάσει, αλλά στο Η Αμάθεια και η Ανέχεια Φέρνουν τη Θρησκεία (ή μήπως το αντίστροφο;) υπάρχει και σχετική έρευνα για τη σύμπνοια αμάθειας και θρησκείας.
Batcic, το εν λόγω δεν το έχω διαβάσει (ευχαριστώ για το link). Έχω δει σχετικά δημοσιεύματα πάντως με τα στατιστικά δημοσιεύματα και γνωρίζω καλά ότι θρησκεία κι άγνοια είναι πολύ καλοί σύμμαχοι, όπως και η χειραγώγηση κι ο εθνικισμός με την άγνοια είναι εξαίρετοι συμπολεμιστές δίπλα στο σκοταδισμό.
Ας θυμόμαστε ότι στο εξωτερικό (ειδικά στη Γαλλία που έχω εμπειρία προσωπική) το να δηλώσει κάποιος άθεος, ουσιαστικά τον καθιστά στα μάτια των άλλων υπερμορφωμένο (στην Ελλάδα των στερεοτύπων είσαι απλά κομμουνιστής).
Παμπάλαια η διαμάχη Γουλιέλμου Άβωνα, καθόλου θέμα των καιρών μας…
Όμως αλήθεια, μπορείς να δώσεις γνώσεις σε όσους δεν θέλουν να την πάρουν;
Darthiir the Abban, παμπάλαια και πάντα επίκαιρη η διαμάχη σκοταδιστών και αναζητούντων οπτικών της αλήθειας. Και στο ερώτημά σου απαντώ θετικά: μπορείς να φωτίσεις τα μυαλά κι ας γίνει χωρίς να το καταλάβουν, ας γίνει μέσω ΜΜΕ ή με τρόπο βιωματικό. Όπως μάθουμε από τον κοινωνικό περίγυρο φερόμαστε.
πολύ ωραίο άρθρο! Το διάβασα επιτέλους, γιατί έτσι μεγάλο που φαινόταν το ανέβαλλα συνέχεια. Πιστεύω πως θα ήταν ωραίο να σκάψεις και λίγο βαθύτερα αυτό το θέμα, έτσι ώστε να καταλάβουμε αυτή την κατάσταση καλύτερα. Ωραιό επίσης και το ελληνάκι κι ο Άσκαρ.
Εκεί στη δουλειά όλοι μου λένε να προσπαθώ να μην μαθαίνω περισσότερα γιατί λέει θα μου φορτώνουν περισσότερες ευθύνες! Αυτή είναι η άποψη των περισσοτέρων δηλ.
Εγώ πάλι ένα καλό που έχω είναι πως θέλω να μάθω τα πάντα και δεν με πειράζει αν δουλέψω και μια ώρα παραπάνω!
Σπύρο, σ' ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Ακολουθούν κι άλλα άρθρα σχετικά με το θέμα αυτό. Πάντως το να μαθαίνει κανείς περισσότερα σημαίνει ότι μπορεί κι ευκολότερα να αντεπεξέλθει στις ευθύνες. Εξάλλου, τη δουλειά μόνο οι φυγόπονοι (οι τεμεπέληδες) τη φοβούνται.
Χμμμ
Η «κόκκινη γραμμή» (μοδάτος όρος του σήμερα!) πέρα της οποίας η παιδεία μετονομάζεται σε χειραγώγηση που βρίσκεται;
Όσο αφορά στο θέμα των «οπτικών της αλήθειας» παρεμπιπτόντως, πιστεύω πως οι οπτικές δεν είναι παρά αυταπάτη του μυαλού που μεταφράζει την πραγματικότητα με «βολικό» τρόπο :)
Ξεφεύγουμε όμως και ανοίγουμε μεγάλη συζήτηση, απλά το τελευταίο τα «καταθέτω» για τα πρακτικά!
Darthiir the Abban, δεν υπάρχει κόκκινη γραμμή. Κάθε σχολείο ως θεσμός αναπαράγει τις αξίες και την ηθική της κοινωνίας και του συστήματος που το γεννά. Η χειραγώγηση είναι αυτονόητη. Η συζήτηση για την αλήθεια θα πορέπει να γίνει κάποια άλλη φορά.
Τα σχολεία είναι θεσμός, τα ΜΜΕ που ανέφερες όμως δεν αποτελούν θεσμό.
Στο σχολείο είναι θεμιτό και αναμενόμενο να εκπαιδευτεί ο άνθρωπος, το να περνάς όμως "μηνύματα" οποιασδήποτε φύσης υποσυνείδητα, "χωρίς να το καταλάβουν" όπως λες κι εσύ, είναι αθέμιτο. Σε αυτά τα σημεία βρίσκεται η διαφωνία μου και όχι στην εκπαίδευση!
Darthiir the Abban, τα ΜΜΕ δυστυχώς αποτελούν θεσμό και νομικό και κοινωνικό. Εξάλλου, τα ΜΜΕ όπως και η Εκκλησία, τα κόμματα κλπ παράγουν επίσης παιδεία (δηλαδή καλλιεργούν αξίες και αρχές, στάσεις και θέσεις).
Νομικό ναι, κοινωνικό μάλλον, εκπαιδευτικό όμως όχι! :)
Όντως "καλλιεργούν" αξίες βέβαια, αλλά δεν έχουν κανένα έρισμα να το κάνουν, εξ ου και δεν εκπαιδεύουν, αλλά χειραγωγούν!
Πώς να μην αποτελούν κοινωνικό θεσμό, Darthiir the Abban, όταν τόσος κόσμος στηρίζεται σε αυτά; Ο Θεσμός είναι μία έννοια και κοινωνική και νομική. Τα ΜΜΕ συντελούν ένα κοινωνικό θεσμό δημοσιοποίησης, επικοινωνίας, χειραγώγησης και μαζοποίησης. Όλα αυτά αποτελούν κοινωνικά ζητήματα. Εκπαιδευτικός θεσμός σίγουρα δεν είναι. Ωστόσο, παράγουν παιδεία, αξίες και ιδανικά, οράματα και κρίσεις.
Ε ας επέμβει η ρυθμιστική αρχή και ας τους κόψει εκεί που υπερβαίνουν την δικαιοδοσία τους. Και όχι χρηματικά ε; Άρση αδείας, με πρόστιμα τιμωρία δε γίνεται.
Και για να γυρίσουμε και στο αρχικό λοιπόν ζήτημα, ας τους κόψει και όταν χειραγωγούν. (Μετά θα απαγορευτούν και οι διαφημίσεις και ο κόσμος μας θ' αρχίσει να ομορφαίνει)
Darthiir the Abban, η ελευθερία του λόγου είναι εκείνο το ανθρώπινο δικαίωμα που δεν επιτρέπει επιθέσεις. Εξάλλου, η χειραγώγηση δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο των ΜΜΕ, αλλά και του αρχαιοελληνικού θεάτρου (ας αρχαίο μέσο μαζικής προπαγάνδας αξιών και αρχών του κοινωνικού κατεστημένου της εποχής και τόσα άλλα σήμερα).
Όπως και κάθε ελευθερία, έτσι και η ελευθερία λόγου έχει όρια. Σε όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες υπάρχει μια γραμμή πέρα από την οποία μετατρέπονται σε καταχρηστική ασυδωσία.
Ναι, αλλά η ασυδοσία είναι δύσκολο να αποδειχθεί, ειδικά αν θέσουμε θέμα δόλου. Δε διαφωνώ επί της ουσίας, εξάλλου τα ίδισ λέω κι εγώ εδώ ή αλλού. Ωστόσο, δεν μπορώ να δεχτώ τη λογοκρισία επειδή παρατηρείται χειραγώγηση-μαζοποίηση, όπως ισχύει σε κάθε μαζικό μέσο ενημέρωσης (κόμματα, Εκκλησία, σχολέιο κλπ).
Ξεχνάς ίσως πως για να ορισθεί η έννοια της ελευθερίας πρέπει να υπάρχει και ο περιορισμός...
Ναι, άσχημη η λογοκρισία, αλλά το ίδιο άσχημη φαντάζει και η ακατάσχετη μπουρδολογία, και ακόμα χειρότερα η προπαγάνδα και η χειραγώγηση των ανθρώπων που τους στερεί στην πράξη την ίδια την γνώση και την δυνατότητα να κρίνουν.
Μόνο που, Darthiir the Abban, η προπαγάνδα δεν είναι απαραίτητα κάτι παράνομο. Προπαγάνδα γίνεται με κάθε μέσο και μέσα από πολλούς φορείς.
Σωστά, αλλά το ότι δεν είναι παράνομο δε σημαίνει ότι είναι και ηθικό. Προσωπικά άλλωστε δεν ανήκω στους νομολάτρεις!
Φυσικά κι έχεις δίκιο. Απλά φοβάμαι ότι τα αρνητικά της ελευθερίας, όταν αρχίσουν να περιορίζονται θα γίνει και σε βάρος της ίδιας της ελευθερίας. Δες τι γίνεται με τις υποκλοπές. Από τη μια βγαίνουν στο φως διάφορα άπλητα και από την άλλη είναι παράνομο, αλλά στοιχειοθετεί μέσα στο λαϊκισμό και την εμπορικότητα της η εκπομπή ελευθερία έκφρασης με τεκμήρια (όχι δυσφήμηση). Είναι αυστηρά δίκοπο μαχαίρι ο ορισμός της ελευθερίας χωρίς χειραγώγηση και η λογοκρισία.
Μα είτε με τον ένα, είτε με τον άλλο τρόπο, η προστασία της ελευθερίας συνεπάγεται περιορισμό της. Αν στο όνομα της ελευθερίας δε σεβόμαστε τηνίδια την ελευθερία, τότε όλα πάνε στράφι. Το παν, όπως και σε όλα τα πράγματα σε αυτόν τον κόσμο είναι η ισορροπία. Ούτε οι περιορισμοί, ούτε η ελευθερία.
Darthiir the Abban, η προάσπιση της ελευθερίας δεν επιβάλει περιορισμούς παρά μόνο ηθικούς. Αυτούς τους ηθικούς περιορισμούς ήρθαν να συμπληρώσουν ή να τυποποιήσουν οι νόμοι. Εξάλλου, η ελευθερία δεν ταυτίζεται με την ασυδοσία. Από την αρχαιότητα ο περιορισμός της ήταν πάντα ο συμπολίτης.
Δεν βλέπω όμως κανέναν να περιορίζεται από το συμπολίτη του σήμερα, ό,τι του κατεβάσει η κλάβα και χωρίς πολύ σύνεση και σεβασμό.
Σε τούτο πώς να διαφωνήσω. Είμαστε ο πιο φασιστικός σε συμπεριφορά ίσως λαός. Η έννοια της δημοκρατίας, ως σεβασμού, ενυπάρχει μόνο όταν κρίνουμε άλλους για τη συμπεριφοράς τους, Darthiir the Abban.
Δημοσίευση σχολίου