Πολλές φορές έχω γράψει στο παρελθόν για το θέμα του πρώην στρατοπέδου του Παύλου Μελά και γενικά για τους ελεύθερους χώρους. Έτσι, όταν μου ζητήθηκε να γράψω κάτι για το θέμα στο περιοδικό ΑνάΔυση, φυσικά και δεν μπορούσα να αρνηθώ, μια και το θέμα του στρατοπέδου για μένα αποτελεί εδώ και τέσσερα χρόνια την πενιχρότατη πολιτική μου κληρονομιά στο μέλλον των νεότερων γενεών της πόλης. Ένα θέμα που με απασχόλησε τόσο πολύ, ένα ζήτημα που έφερε να αναζητώ λύσεις και προτάσεις για τη δημιουργία ενός θύλακα πρασίνου μέσα στην τσιμεντένια έρημο της περιοχής μου. Σίγουρα πάλεψα πολύ (και διαφώνησα με θηρία πολιτικά) και σίγουρα επένδυσα πολύ χρόνο για το ζήτημα,δίπλα σε ανθρώπους που πρώτα έθεταν το μέλλον του τόπου, δίπλα σε ανθρώπους που πρώτα πόνεσαν τον τόπο κι όχι την καρέκλα τους.

Μόνη παράλειψη στο κείμενο που παρέδωσα -λόγω έλλειψης χώρου- είναι η καταγραφή

της επιθυμίας μου να δω κάποτε την κόρη μου σε μία εκεί παιδική χαρά, εγώ δίπλα να διαβάζω σε ένα ήσυχο φυσικό χώρο υπό τη σκιά ενός δέντρου και πιο δίπλα (σε ένα άλλο δέντρο ή ξέφωτο) παιδιά να κάνουν πρόβες σε κάποιο αυτοσχέδιο ή όχι θεατρικό, να κάνουν πρόβα με τη μικρή ασήμαντη μπάντα τους όπως κάποτε ο Καρυωτάκης έγραψε μια μπαλάντα στους ποιητές άδοξοι που ’ναι. Το κείμενο που αποφάσισα να δημοσιευθεί δίνει έμφαση στο πώς θέλω το χώρο.

Τα τελευταία χρόνια δεν είναι λίγες οι φωνές που διεκδικούν ελεύθερους χώρους μέσα στα τσιμεντένια δάση των ελληνικών πόλων και ειδικά της Θεσσαλονίκης´ ελεύθερους χώρους που προορίζονται για τους πολίτες με αναφορά στην αναψυχή και τον πολιτισμό, με έμφαση στο φυσικό πράσινο. Σε ένα τέτοιο κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο τα τελευταία τρία χρόνια αναπτύχθηκε κι ανδρώθηκε το κίνημα για την παραχώρηση του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά με στόχο τη μετεξέλιξή του σε ένα υπερτοπικού χαρακτήρα Μητροπολιτικό Πάρκο.

Οι πιέσεις της δημοτικής αρχής και των κατοίκων της περιοχής, το αυτοδιοικητικό κίνημα για την αξιοποίηση των στρατοπέδων και το κίνημα των πολιτών για τους ελεύθερους χώρους άνοιξαν τελικά το δρόμο για την παραχώρησή του όταν σε συνάντηση με δημάρχους της βορειοδυτικής Θεσσαλονίκης στις 9 Ιανουαρίου ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Β. Βενιζέλου, δεσμεύτηκε για την παραχώρηση του πρώην στρατοπέδου, σύμφωνα με τη μελέτη του Δήμου Σταυρούπολης.

Δίνεται η μοναδική ευκαιρία, λοιπόν, στη Δυτική Θεσσαλονίκη να αναπληρώσει το μεγάλο κενό που άφησε πίσω της η επιπόλαιη ανοικοδόμηση, η τσιμεντοποίηση και η ευκαιριακή κι άκριτη πολεοδόμηση, που άφησαν μακριά την ελπίδα για τη δημιουργία μιας ανθρώπινης πόλης. Δίνεται η ευκαιρία για την ΑνάΔυση ενός ενιαίου και αδόμητου χώρου πρασίνου μακριά από τις νεοφιλελεύθερες ιδέες για την εκεί μεταφορά δράσεων -επειδή πολύ απλά δε χωράνε αλλού, λόγω της άκριτης, επιπόλαιης κι αλόγιστης ανοικοδόμησης. Δίνεται η μοναδική ευκαιρία να αποκτήσει η εγκαταλελειμμένη και υποβαθμισμένη Δυτική Θεσσαλονίκη ένα σημείο αναφοράς με έμφαση στο φυσικό τοπίο.

Και το φυσικό τοπίο είναι το κυρίαρχο στοιχείο του Μητροπολιτικού Πάρκου´ ένα τοπίο που θα απλώνεται σαν όαση στην τσιμεντένια έρημο και θα επιτρέπει την ελεύθερη κοινωνική συνεύρεση και τη βελτίωση της ανθρώπινης ποιότητας ζωής. Η δε ανάδειξη ενός τέτοιου ελεύθερου χώρου σε τόπο συλλογικό, τόπο συνάντησης κι επικοινωνίας των πολιτών και πολιτιστικής δημιουργίας, μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα αειφόρου ανάπτυξης. Θα δώσει έμφαση στην επαναφορά της φύσης μέσα στην πόλη, στην αποκατάσταση της ιστορικής συνέχειας της ίδιας της Θεσσαλονίκης.

Με ελεύθερους χώρους περιπάτου, ποδηλατοδρόμους που ακτινωτά θα συνδέουν τη Δυτική Θεσσαλονίκη με το Πάρκο, σημεία ανάπαυσης και χώρους πολιτιστικής δημιουργίας, το πάρκο θα προσφέρει μία διαφορετική διέξοδο ψυχαγωγίας. Ειδικά σε μια εποχή που ο τηλεοπτικός βόθρος δε μας προσφέρει εναλλακτικές, το πρώην στρατόπεδο θα διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο. Όλα αυτά είναι μερικά μόνο στοιχεία που μπορούν να ενεργοποιήσουν τον ενδιαφέρον των κατοίκων της περιοχής για το δημόσιο χώρο δημιουργώντας.

Παράλληλα, το φυσικό αυτό τοπίο μπορεί να συμμετέχει στις ανάγκες μιας νέας εκπαιδευτικής προσέγγισης καθώς συντελεί στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη της παιδικής προσωπικότητας. Σε συνδυασμό με το παιχνίδι αναπτύσσει ένα συναισθηματικό δέσιμο με τον τόπο και το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον του παιδιού μέσα από ψυχοκινητικές δραστηριότητες, αναγκαίες για τη συναισθηματική του ισορροπία.

Και οι φυσικά οι ελεύθεροι χώροι υποστηρίζουν την ίδια την κοινωνική συνοχή μέσα από την ολοκληρωμένη κοινωνικοποίηση της συντροφικότητας-παρέας. Το δε πράσινο με την αντι-αγχοτική του δράση βελτιώνει την ψυχική υγεία των κατοίκων και ιδιαίτερα των νεότερων γενεών. Λειτουργεί προληπτικά για την υγεία μας γενικότερα χάρη στην κατακράτηση των μικροσωματιδίων, το φιλτράρισμα της ατμόσφαιρας και την αλλαγή του μικροκλίματος της περιοχής.

Η επέκταση, άλλωστε, αυτή της φύσης μέσα στο τσιμεντένιο δάσος της Δυτικής Θεσσαλονίκης μπορεί να οδηγήσει και σε ανάπτυξη. Οι επισκέπτες των πόλεων θα έχουν ένα λόγο παραπάνω να διανυκτερεύσουν επιπλέον μέρες δίνοντας ώθηση στην τουριστική ανάπτυξη. Και τουρισμός, φυσικά, δεν είναι μόνο οι ξενοδοχειακές μονάδες, αλλά και όλες εκείνες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις των γύρω περιοχών που στηρίζουν κάθε επισκέπτη (καταστήματα εστίασης, μικρά εμπορικά, καφετερίες κλπ).

Η έκταση αυτή στα σύνορα Σταυρούπολης, Πολίχνης, Νεάπολης κι Αμπελοκήπων που αφέθηκε ελεύθερη λόγω μεταφοράς της χρήσης σε άλλους χώρους αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για τους κατοίκους των δήμων τούτων να μετατραπεί σε φυσικό σημείο αναψυχής και καλλιέργειας του πολιτισμού, σε τόπο ηρεμίας και διοχέτευσης της καθημερινής καταπίεσης σε φυσικές διεξόδους.