Ανθρωπισμός και δημοκρατία

Ο ανθρωπισμός είναι μία έννοια τόσο ατομική όσο και συλλογική. Αν και η ελευθερία των ανθρώπων να επιλέξουν τη δική τους πορεία είναι υψίστης σημασίας, οι ουμανιστικές αξίες αναγνωρίζουν την κοινωνική φύση του ανθρώπου και τη σημασία της σύνδεσης σε κοινότητες που βασίζονται στην κοινή ταυτότητα ή τα κοινά συμφέροντα. Αν και μοναχικές ιδιοφυΐες και οι επιχειρηματίες έχουν συμβάλει στην πρόοδο της ανθρωπότητας, τα μεγαλύτερα έργα της καλλιτεχνικής δημιουργίας και πνευματικής επίτευξης έχουν υλοποιηθεί παρά μόνο με σύνδεση σε ένα κοινό πνεύμα.
Ωστόσο, ανθρωπισμός δε θα πει ισοπέδωση των ατόμων σε μία πολιτεία! Ο κάθε πολίτης έχει βέβαια δικαίωμα να ζήσει και ν’ αναπτύξει ελεύθερα τον εαυτό του μέσα στα όρια οπ επιβάλλουν σε όλους οι δεσμεύσεις για την ομαλή ομαδική συμβίωση ενός λαού και την προκοπή του! Να τον αναπτύξει μάλιστα σύμφωνα με το φυσικό του, ακατέργαστο, γιατί μόνο έτσι μπορεί και τον ψυχικό του κόσμο να δουλέψει βαθύτερα και στην πιο μεγάλη απόδοση να φτάσει! Από την άποψη δηλαδή του δικαιώματος για τη συντήρηση και στην ελεύθερη ανάπτυξη της υλικής και πνευματικής τους ζωής όλοι είναι ίσοι. Η ισότητα όμως αυτή δεν εξαφανίζει της διαφορές ανάμεσα στα άτομα, διαφορές ως προς την ψυχοσύσταση και ως προς τις ικανότητες και την δυναμικότητα του καθενός. Αναγκαία συνέπεια των διαφορών αυτών σε μια πολιτεία καλά οργανωμένη είναι ο καθένας να παίρνει μέσα σ’ αυτή τη θέση που του έχει ορίσει το φυσικό του και όχι η κοινωνική και οικονομική θέση του σπιτιού του, και στις ηγετικές θέσεις σε όλους τους κλάδους της δημόσιας ζωής ν’ ανεβαίνουν εκείνοι που πραγματικά αξίζουν γι’ αυτές. Συνέπεια δηλαδή είναι η σωστή ιεραρχία των προσωπικών αξιών, ιεραρχία που όχι μόνο αναγνωρίζει ο κάθε πολίτης, παρά θα βοηθά στο στήσιμό της[1].
Η δημοκρατία είναι μία έννοια βαθιά συνδεδεμένη με τον ανθρωπισμό. Η δημοκρατία προϋποθέτει το σεβασμό, τη συνεργασία, την ελευθερία να αποφασίζει το άτομο για το παρόν και το μέλλον του, να κρίνει και να διαμορφώνει τη στάση του χωρίς επιβολές. Μακριά από λογικές ατομισμού κι αποκλειστικής εξυπηρέτησης ατομικών συμφερόντων -κοινωνικών ή οικονομικών- η δημοκρατία αναγνωρίζει στο άτομο το δικαίωμα να βελτιώνεται και να συνεισφέρει με τις δυνάμεις του στη βελτίωση της ίδιας της κοινότητας. Κάθε έννοια ατομικής εξέλιξης σε βάρος των άλλων είναι και αντιδημοκρατική και απάνθρωπη.
Γιατί δημοκρατία σε τελική ανάλυση ως πολιτικό σύστημα διασφαλίζει την κοινωνική γαλήνη και ομαλότητα, την ατομική και κοινωνική πρόοδο, που είναι προϋποθέσεις του ανθρωπισμού. Μεταξύ των πολιτών υπάρχει συνεργασία και αλληλοσεβασμός· επιλύονται αρμονικά και ειρηνικά οι διαφορές, εφόσον η δημοκρατία στηρίζεται και ευνοεί το διάλογο. Προάγει την πνευματική και ηθική καλλιέργεια με ανθρωπιστικά ιδεώδη και προβάλλει τον άνθρωπο ως υπέρτατη αξία και το σεβασμό των δικαιωμάτων ως καθολικό τρόπο ζωής.
Η δημοκρατία, άλλωστε, δεν είναι απλώς ένα πολίτευμα, αλλά η ανθρωπιστική νοοτροπία και ο ουμανιστικός τρόπος ζωής. Και δίπλα σε τούτα η πολιτική συνείδηση, για την ενεργή και υπεύθυνη συμμετοχή στα κοινά προβλήματα και η κοινωνική αγωγή που εκδηλώνεται ακόμα και στα πιο ασήμαντα πράγματα της καθημερινής ζωής.
Κρίση στη δημοκρατία δεν είναι τίποτε άλλο από την ανθρωπιστική κρίση. Αν η δημοκρατία αποτελεί την απόληξη του ανθρώπινου πολιτισμού[2], ο ανθρωπισμός την απόληξη της κοινωνικής μας συμπεριφοράς.


[1] Φ. Κ. Βώρου, Η Τεχνολογία, δημιούργημα του ανθρώπου, στην υπηρεσία του ανθρωπισμού και γενικότερα του Πολιτισμού, 2002 (στην ηλεκτρονική σελίδα www.voros.gr).
[2] Άγγελος Τερζάκης, Έλεγχος της δημοκρατικής ιδέας.

28 έκριναν :

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Στο επίκεντρο, πάντα, της πολιτικής η θεματολογία σου, Δείμε.

Τα οικονομικά ζητήματα είναι απότοκα του κυρίαρχου ζητήματος "άνθρωπος και δημοκρατία".

Αυτά είναι τα θέματα που είναι αναγκαίο να συζητούνται, ταυτόχρονα, με όλα τα σύγχρονα προβλήματα.

Επισυνάπτω, ως συμβολή.

" ο Χομπσμπάουμ συζητεί τις
«προοπτικές της δημοκρατίας».

Χωρίς σαφείς αναφορές, οι σκέψεις του συναντούν εκείνες άλλων σύγχρονων στοχαστών που αναφέρονται στη «μετα-πολιτική εποχή».

Ο ιστορικός επισημαίνει χαρακτηριστικά ότι η κυριαρχία της νεο-φιλελεύθερης αγοράς δεν συμπληρώνει τη δημοκρατία, όπως συχνά λέγεται, αλλά την υποκαθιστά.

Η πολιτική, η οποία προσδιορίζεται καταλυτικά από τη σύνδεσή της με κοινά ή συλλογικά συμφέροντα,

**δεν μπορεί**
να λειτουργήσει μέσα στις συνθήκες της αγοράς όπου οι εκλογές των ατόμων, ορθολογικές ή μη, αποβλέπουν σε ιδιωτικές προτεραιότητες και προωθούν τη μετάβαση «από τον πολίτη στον καταναλωτή».

Η άνοδος της βίας και της τρομοκρατίας συνδέεται, κατά τον συγγραφέα, και με τον συνολικότερο εκφυλισμό της πολιτικής.

«Η οικονομία αντί να στηρίζεται στην αμοιβαία προσφορά υπηρεσιών, μπορεί μια μέρα να στηρίζεται στη μαζική απασχόληση ανθρώπων που θα επιτηρούν ο ένας τον άλλον» επισημαίνει χαρακτηριστικά.[ ]

ο δείμος του πολίτη είπε...

Και δε θα διαφωνήσω καθόλου στα σχόλια του αγαπητού ιστορικού.

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Κράτησε το, λίγο το ποστ, Δείμε.
Ανοίγει πολλά ζητήματα και είναι πολύ επίκαιρο, από πολλές πλευρές.
Θάταν πολύ χρήσιμο να γίνει ένας καλός διάλογος, κατά την γνώμη μου..
(χωράνε πολλά σχόλια, και απόψεις στο θέμα..)

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Χαρακτηρισμός ενός παιγνίου'

Υποθέτουμε αρχικά ότι υπάρχει μία κατάσταση, όπου ορισμένοι δρώντες (παίκτες) παίρνουν αποφάσεις, οι οποίες οδηγούν σε ορισμένα αποτελέσματα (consequence). Οι δρώντες αυτοί μπορεί να είναι δύο ή και περισσότεροι. Στην πρώτη περίπτωση εμφανίζονται τα "δύο προσώπων παίγνια" (two-person-games), και στη δεύτερη περίπτωση τα "παίγνια ν-προσώπων" (n-person-games).

Αυτοί που συμμετέχουν σε ένα παίγνιο περισσότερων προσώπων μπορούν να σχηματίσουν κατά τη διάρκεια του παιγνίου

**μία "συμμαχία" διαρκείας ή περιορισμένου χρόνου, οπότε μεταφερόμαστε πάλι στα "παίγνια δύο προσώπων".

Φυσικά ένα παίγνιο διαφέρει από μία πραγματική κατάσταση απλού ανταγωνισμού ή σύγκρουσης στο ότι η πραγμάτωσή του γίνεται ακριβώς κάτω από ορισμένες συνθήκες και σύμφωνα με ορισμένους κανόνες. Όλα τα παίγνια περιέχουν το χαρακτηριστικό του ανταγωνισμού μεταξύ των παικτών τους και το αποτελέσμά του οδηγεί σε "κέρδη" ή "απώλειες".


Στους περαιτέρω θεμελιωτές ανήκουν

* ο Τζων Φορμπς Νας (John Forbes Nash) (η ζωή του έγινε θέμα της ταινίας "ένας υπέροχος άνθρωπος"), ο οποίος γενίκευσε το πρόβλημα σε παιχνίδια μη μηδενικού αθροίσματος και πρόσφερε σαν λύση την ισορροπία Νας (Nash Equilibrium)

* ο Ράινχαρντ Ζέλτεν (Reinhard Selten) άνοιξε το δρόμο για ικανοποιητική λύση του προβλήματος σε δυναμικά παιχνίδια με την έννοια της ισορροπίας στα υποπαιχνίδια (Subgame Perfect Nash Equilibrium) και της ισορροπίας τρεμάμενου χεριού (trembling hand perfect equilibrium)
* ο Τζων Χαρσάνυι (John Harsanyi) ασχολήθηκε με παιχνίδια υπό μερική πληροφόρηση (Incomplete Information).

Για τις εργασίες τους τιμήθηκαν οι τρεις τελευταίοι το 1994 με το βραβείο της Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών στην μνήμη του Άλφρεντ Νομπέλ (Alfred Bernhard Nobel). Είναι σίγουρο βέβαια ότι αν ο Τζων φον Νόιμαν ζούσε θα μοιραζόταν και αυτός το βραβείο.


Τα τελευταία 30 χρόνια, η θεωρία παιγνίων έχει βρει ευρύτατη εφαρμογή στα οικονομικά, όπου ολόκληροι κλάδοι στηρίζονται στις μεθόδους της, όπως π.χ. η βιομηχανική οργάνωση (industrial organisation), ο σχεδιασμός μηχανισμών (mechanism design) με σπουδαιότερο υποκλάδο τον σχεδιασμό δημοπρασιών (auctions) κ.α.

Επίσης, η θεωρία παιγνίων χρησιμοποιείται και στην Πολιτική Οικονομία και ειδικά στη θεωρία της συλλογικής δράσης (Collective action), όπου εξηγεί

ενδεχόμενα συνεργασίας μεταξύ των παικτών.

Στη συγκεκριμένη εκδοχή, μιλάμε για παίγνια συνεργασίας (Cooperative Game Theory).

Αυτό βρίσκεται σε άμεση συσχέτιση με τον ρόλο του κράτους και των θεσμών σε θέματα συνεργασίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η παροχή δημόσιων αγαθών και η φορολογία.

Επιπρόσθετα χρησιμοποιείται όμως ευρέως και σε άλλες επιστήμες, όπως εξελικτική βιολογία, ψυχολογία, κοινωνιολογία κλπ....[ ]

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Δείμο, είπες..

"Κάθε έννοια ατομικής εξέλιξης σε βάρος των άλλων είναι και αντιδημοκρατική και απάνθρωπη."

Σωστά.
Η πολιτική ηθική, και ο ανθρωπισμός, πολλοί νομίζουν, ότι είναι ουμανιστικό ζήτημα και μόνο ή λόγια "καλών" ανθρώπων..

Εγώ ισχυρίζομαι, πέραν αυτού,- που πρέπει να είναι ο στόχος της ανθρώπινης κοινωνίας- είναι και ο οικονομικά αποδοτικότερος και συμφερότερος γαι τον καθένα ξεχωριστά, αλλά κια για το σύνολο.

Γι'αυτό πρέπει να συνδεθεί άμεσα, με την οικονομία.

Κι'όμως, κανένα κόμμα δεν το τονίζει, σε υψηλούς τόνους!!!

Η δημοκρατία, η συνεργασία, η εξεύρεση κοινών τόπων μεταξύ των ανθρώπων και οι συμμαχίες, είναι και ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ θέμα.

Η μη δημοκρατία, η μη συνεργασία, εκτός του ότι είναι απάνθρωπη - είναι πλέον διαπιστωμένο επιστημονικά - ότι είναι και η χείριστη οικονομική επιλογή.!!

Επειδή, μερικοί το θέτουν, μόνο ως "υποχρεώση" και ως μια επίκληση των ουμανιστικών θεωριών..

Δεν είναι, έτσι.

Έτσι συμφέρει να το παρουσιάζουν, οι "πολιτικάντηδες".
Την μεγαλύτερη ευθύνη, έχει εδώ, η αριστερά, που δεν το θέτει σ'αυτή τη βάση, ως ανταπάντηση στους οικονομικούς γιάπιδες που πουλάνε φούμαρα και τρίχες κατσαρές..

Μετά πλήρους γνώσεως και ευθύνης, τα λέω..
Το μανατζεριλίκι, είναι μπίζνες που έχει προωθηθεί, γιατί έχει "κλέψει ιδέες, όπως και την σοφία των μεγάλων διανοουμένω και την έχει τελείως αντιστρέψει..για πάρτη των ολίγων.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Για μένα, Σπίθα, δεν είναι μόνο θέμα κομμάτων. Διάβασε τις προηγούμενες σχετικές αναρτήσεις -της ίδιας θεματικής δοκιμής. Θέση μου είναι ότι πρέπει να κυριαρχήσει ο σεβασμός. Αυτός μπορεί να μας οδηγήσει και στη δημοκρατία, τουλάχιστον μία δημοκρατία χωρίς εκμετάλλευση, ως το ανώτερου σημείου του ανθρώπινου πολιτισμού.

Βέβαια, ο ανθρωπισμός και ο σεβασμός δεν είναι απλά έμφυτες ιδιότητες και εν μέρει άσχετες με την ίδια την πολιτική. Ωστόσο, ως στάσεις ζωής έχουν το αντίκρισμά τους παντού.

Εννοείται ότι συμφωνούμε σε όλα όσα γράφεις. Σαφώς και ο σεβασμός και ο ανθρωπισμός έχουν οικονομική έννοια. Όπως έχουν και κοινωνική προέκταση ως αντώνυμα του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας. Δεν περιμένω από κανένα κόμμα να δείξει το σωστό δρόμο.

Τα δύο σοσιαλδημοκρατικά κόμματα με το ζόρι κρατούν το σύνδεσμο στο εσωτερικό τους (εσείς μετά βίας κινδυνεύετε από διάσπαση κι εμείς σφαζόμαστε για την κουτάλα και τις εξυπηρετήσεις βουλευτικών γραφείων για πάρουμε καμία καρέκλα στο δημόσιο). Το δε ΚΚΕ είναι το μισαλλόδοξο κι αφοριστικό κόμμα (ο σεβασμός χάθηκε κάπου μεταξύ του μαρξισμού και της θεοποίησης της επανάστασης στα λόγια). Για το ΛΑΟΣ και τη ΝΔ τι να πω, η πολυκατοικία κινδυνεύει με κατάρρευση κι εκείνοι ακόμα κοιτούν το ηφαίστειο της λαϊκής απομόνωσης.

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

" Ωστόσο, ως στάσεις ζωής έχουν το αντίκρισμά τους παντού."

Ναι, Δείμε, συμφωνώ με τις διαπιστώσεις, αλλά κρατώ, αυτό, ως το πλέον σημαντικό.

Είναι θέμα, αξιακών αρχών και αυταξίας.
Αυτό δεν μπαίνει σε διαπραγμάτευση, αφού αφορά τον χαρακτήρα.

thinks είπε...

Προσπαθώ μια μέρα τώρα να φτιάξω το σχόλιο μου αλλά όπως και να το γράψω βγαίνει τεράστιο, γιατί όπως αποδεικνύει και ο Σπίθας το θέμα είναι πολύμορφο και μεγάλο. Μέχρι που ξαναδιάβασα και το πρώτο ποστ της «ερμηνείας» για προσδιορισμό ορολογίας…

Τελικά οι λέξεις μπορούν να σημαίνουν διαφορετικά πράγματα, ίσως και αντίθετα πράγματα, για διαφορετικούς ανθρώπους. Στις Θέσεις σου Δήμο χρησιμοποιείς επιστημονική/ακαδημαϊκή ορολογία. Νομίζω ότι το να πούμε πως η «Δημοκρατία» είναι βαθιά συνδεδεμένη με τον «ανθρωπισμό» ακούγεται σωστό αλλά είναι και πλάνο, γιατί και οι δύο αυτές λέξεις επικαλούνται την ουτοπική τους απόδοση η οποία όμως δεν έχει γίνει ποτέ εφικτή στην πραγματικότητα.

Τι προσπαθώ να πω:
-Ανθρωπισμός έχει τόσες ακαδημαϊκές έννοιες όσοι και οι ακαδημαϊκοί που τις επικαλούνται, αλλά, «ανθρωπιά» αν και λέξη λαϊκή και ποιητική έχει τουλάχιστον μια κοινά αποδεκτή έννοια.
-Δημοκρατία… πια δημοκρατία; της Αθήνας; της Μόσχας; του Πεκίνου; της Ουάσινγκτον; της Σουηδίας; Του Κονγκό; (ή μήπως χρησιμοποιώντας υποκειμενικών κριτηρίων ορολογία πρέπει να πουμε ότι κάποιες από τις προαναφερθέντες δεν είναι «πραγματικές» δημοκρατίες; Ποιες;)

Έχουμε την φύση μας. Είμαστε ατομιστές. Έχουμε τα όνειρά μας που καμιά φορά οδηγούν το άτομο σε πράξεις που δείχνουν ανθρωπιά. Τελεία, παύλα. Προσπαθούμε, όσοι μπορούμε, όσο μπορούμε… Η ανθρωπιά του ατόμου μπορεί να οδηγήσει ένα σύνολο στον ανθρωπισμό, και, όταν γίνεται αυτό, τότε το πολίτευμα αυτού του συνόλου είναι βαθιά συνδεδεμένο με τον ανθρωπισμό ότι όνομα και να δώσουμε σ’ αυτό το πολίτευμα…

Δεν ξέρω αν αυτά όλα μπορούν να λειτουργήσουν ως ορολογίες ή φόρμουλες. Ένα είναι σίγουρο: κείμενα σαν αυτά τούτης της τριλογίας σου Δήμο είναι απαραίτητα στην, και αδιαίρετα από, την επ’ άπειρο προσπάθεια του ανθρώπου να ανυψώσει το πνεύμα του, και συνεπεία αυτού να καλυτερεύσει τις συνθήκες της ζωής του. Ανάμεσα στους ομοίους του και ίσους του.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Απλά, Σπίθα, να μην ξεχνάμε ότι ο χαρακτήρας συνδιαμορφώνεται με βάση τις κοινωνικές απαιτήσεις και παραστάσεις και τα -συνολικά- κοινοτικά βιώματα. Για το χαρακτήρα ως αξιακό υπόβαθρο ευθύνες έχει και το άμεσο κοινωνικό περιβάλλον (οικογένεια, φιλικοί δεσμοί ενηλίκων κι ανηλίκων και παραδειγματισμός τους) και οι μαζικοί θεσμοί (σχολείο, κόμματα για τη διαπαιδαγώγηση των μελών τους, στρατός, νόμοι) γενικότερα.

thinks, έχεις δίκιο. Ουσιαστικά δε θέλησα -όπως καταλαβαίνεις κι εσύ- να πιάσω το θέμα από όλες τις αδιόρατες κι ορατές πτυχές του, αλλά να καταθέσω μία "φιλοσοφική" προσωπική άποψη. Η δημοκρατία, όπως την έθεσα και στη δημαγωγία της δημοκρατίας δεν είναι κάτι απλό, αλλά μία έννοια περίπλοκη και καθαρά υποκειμενικής χρήσης. Ωστόσο, ως έννοια είναι πολύ καλή για αποδώσει τα ατομικά ή συλλογικά οράματα για βελτίωση της κοινωνίας (από εμάς προς τους συνανθρώπους μας και από το κράτος προς εμάς).

Σίγουρα δεν είναι πάντως έννοιες φόρμουλες. Σίγουρα χρειάζεται να ξέρουμε πάνω σε τι μιλάμε ή τουλάχιστον να αποσαφηνίσουμε τα ελατήρια της έννοιας που αποδίδουμε σε μία τόσο πλούσια κι αόριστη λέξη. Σκέψου, βέβαια, ό΄τι αυτό είναι κλασσικό πρόβλημα ορολογιών (πχ πώς αντιλαμβάνονται το μαρξισμό οι σοσιαλδημοκράτες, οι κομμουνιστές και οι δεξιοί).

thinks είπε...

Σωστότατος, Δήμο.

Και ένα σχόλιο λίγο εκτός θέματος, ή στα σύνορα του θέματος, πάνω σ’ αυτό που λες: «από εμάς προς τους συνανθρώπους μας και από το κράτος προς εμάς»

Θα ήθελα να διευκρινίσω, βασισμένος στο κλασσικό: «Κυβέρνηση από τους Πολίτες για τους Πολίτες», ότι η λέξη «κράτος» πρέπει να εννοεί πρώτα τον μηχανισμό και έπειτα νόμους που θεσπίζουν και επιτρέπουν την λειτουργία του, και όχι να εννοεί τα άτομα ή την ομάδα που κάθεται στις καρέκλες του κράτους.

Το διευκρινίζω αυτό γιατί έχω την εντύπωση ότι στην Ελλάδα υπάρχει άμεση ή (περισσότερο) έμμεση αντιμετώπιση του «κράτους» σαν κάτι «πάνω» από τον Πολίτη –ίσως κατάλοιπο του Σουλτάνου και των Πασάδων.

Δεν μπορούμε να αλλάζουμε τους νόμους όποτε δεν μας βολεύουν, όπως γίνεται στην Ιταλία, αλλά δεν πρέπει και να ξεχνάμε ότι και οι νόμοι και ο μηχανισμός του κράτους δεν «έρχονται αφ’ υψηλού» ούτε ανήκουν σε κάποιους φεουδάρχες, αλλά, σε εμάς τους ίδιους…

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

@ thinks
" Η ανθρωπιά του ατόμου μπορεί να οδηγήσει ένα σύνολο στον ανθρωπισμό, και, όταν γίνεται αυτό, τότε το πολίτευμα αυτού του συνόλου είναι βαθιά συνδεδεμένο με τον ανθρωπισμό ότι όνομα και να δώσουμε σ’ αυτό το πολίτευμα…"

Έχεις δίκιο, συμφωνώ με τα σχόλια.
"χρημάτων μέτρο, άνθρωπος εστί"

Μιλάμε για χρήματα= ανάγκες..:))

@ δείμος

"Σίγουρα δεν είναι πάντως έννοιες φόρμουλες. Σίγουρα χρειάζεται να ξέρουμε πάνω σε τι μιλάμε ή τουλάχιστον να αποσαφηνίσουμε τα ελατήρια της έννοιας που αποδίδουμε σε μία τόσο πλούσια κι αόριστη λέξη.

**Σκέψου, βέβαια, ό΄τι αυτό είναι κλασσικό πρόβλημα ορολογιών (πχ πώς αντιλαμβάνονται το μαρξισμό οι σοσιαλδημοκράτες, οι κομμουνιστές και οι δεξιοί).
...................

Είχες σχολιάσει, Δείμο, ένα πσστ μου, "Η πάλη των λέξεων". Το θυμάσαι..:)

Αλλά για δείτε την ορολογία των λέξεων και πως καταφέραμε να την αλλοιώσουμε!!

Το θέμα, έχει πολλές πλευρές.
Τα ποστ σου, αποτελούν την "μύγα"..το απαραίτητο κέντρισμα και την αφετηρία για αναζητήσεις, Δείμο.

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

@ Δείμος.

."Η δημοκρατία, όπως την έθεσα και στη δημαγωγία της δημοκρατίας δεν είναι κάτι απλό, αλλά μία έννοια περίπλοκη και καθαρά υποκειμενικής χρήσης. Ωστόσο, ως έννοια είναι πολύ καλή για αποδώσει τα ατομικά ή συλλογικά οράματα για βελτίωση της κοινωνίας (από εμάς προς τους συνανθρώπους μας και από το κράτος προς εμάς)."

@ thinks

"ότι η λέξη «κράτος» πρέπει να εννοεί πρώτα τον μηχανισμό και έπειτα νόμους που θεσπίζουν και επιτρέπουν την λειτουργία του, και όχι να εννοεί τα άτομα ή την ομάδα που κάθεται στις καρέκλες του κράτους."
................

Σπίθας
Ακριβώς, επί του θέματος, είστε!


Η πάλη των λέξεων

"..Η κερδοσκοπία της αγοράς, η κερδοφορία των επιχειρήσεων, τα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια και άλλοι συναφείς λεκτικά όροι του τρέχοντος πολιτικού λεξιλογίου συσκοτίζουν την έννοια του κέρδους ως υλικού αποτελέσματος μιας δραστηριότητας ή μιας συναλλαγής, συσχετίζοντάς το επιλεκτικά και κατά περίπτωση με την ηθική, το δίκαιο ή την οικονομία και αποδίδοντάς του άλλοτε θετική και άλλοτε αρνητική αξία...


..Επιβεβαιώνοντας τη βασική θέση του Κοσμά Ψυχοπαίδη ότι η «πολιτική ασκείται και μέσα στις έννοιες», αφού «όποιος κατασκευάζει ή χρησιμοποιεί μια έννοια, τις περισσότερες φορές δεν θέλει μόνο να δηλώσει το περιεχόμενό της, αλλά παράλληλα να δείξει την εγκυρότητα μιας ερμηνείας, να πείσει ή να πάρει με το μέρος του αυτούς στους οποίους απευθύνεται κάθε φορά.

Υπό το πρίσμα αυτό ιδωμένες, οι έννοιες δεν είναι αθώες, αλλά φορτισμένες με συμφέροντα, ως προς τα οποία και ενέχονται όσοι τις κατασκευάζουν ή τις χρησιμοποιούν» (Κ. Ψυχοπαίδη, Πολιτική μέσα στις έννοιες, εκδ. Νήσος, 1997, σ. 13).[ ] ...

ο δείμος του πολίτη είπε...

Σπίθα, thinks, πόσο μεγαλύτερη να είναι η χαρά ενός δοκιμιογράφου, όταν το κείμενό του προκαλεί σχόλια τέτοιες ποιότητας;

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

" Έτερος εξ ετέρου σοφός", Δείμε.

Ο ουσιαστικός διάλογος και η ειλικρίνεια στην επικοινωνία, το "κέρδος" μας.

Απαραίτητες προυποθέσεις:
Το εξαιρετικό μπλογκ σου και τα θέματα που αποτελούν αφορμή, για επανανεξέταση διαχρονικών προβλημάτων στις σημερινές συνθήκες.

Καλό Σ/Κ, και νάστε, πάντα, ακμαίοι :)

ο δείμος του πολίτη είπε...

Σπίθα, εγώ δε σχολίασα για να αρχίσουμε τις φιλοφρονήσεις. Ωστόσο, το δικό σου σχόλιο μου θύμισε όχι μόνο την ανάρτησή σου, αλλά και την διδαχή του Θουκυδίση για την αλολοίωση λέξεων μέσα σε συνθήκες εμφύλιων πολέμων.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Καλά... οι αναλύσεις του Σπίθα, μας "έστειλαν" κανονικά!

Θα κάνω ένα πολύ σύντομο σχόλιο: η ανθρωπότητα τις τελευταίες δεκαετίες ζει την τραγικότητα και την κρίση του πολυδιαφημισμένου ανθρωπισμού, μακριά απ' την παρουσία του Θεού.
Αυτός ο "ορφανός ανθρωπισμός" αδυνατεί να ανακόψει την επέλαση ολοκληρωτικών ιδεολογιών και πρακτικών. Αναφέρω δύο παραδείγματα: την απειλή μιας ανεξέλεγκτης τεχνολογίας, που καταργεί κάθε ίχνος προσωπικής αυτοδιάθεσης. Και την απειλή της Γενετικής που με την επέμβαση στο DNA μπορεί να παράγει κατά παραγγελία ανθρώπους έτοιμους να υπηρετήσουν τις ολοκληρωτικές διαθέσεις των υπερανθρώπων δημηουργών τους.
Ας θυμηθούμε λίγο τα λόγια του Νίτσε: "Σας διδάσκω τον υπεράνθρωπο. Ο άνθρωπος είναι κάτι που πρέπει να ξεπεραστεί. Η γη έχει δέρμα. Και το δέρμα τούτο είναι γεμάτο αρρώστιες. Μια απ' αυτές τις αρρώστιες τη λένε άνθρωπο"...

όσοι μπορούν ας διαβάσουν και το βιβλίο του Η. de Lubac "Die tragotie des humanismus ohne Gott", Salzburg, 1950.
Δυστυχώς δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Και ο Θεός πού κολλάει σε όλα αυτά; Δηλαδή όταν είχαμε θεό και όλοι ήταν υποταγμένοι υπήρχε ανθρωπισμός, Άσκαρ;

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Πού κολλάει...

Γνώμη μου είναι πως "θανατώνοντας" τον Θεό, ο ανθρωπισμός γίνεται απλά μια ιδεολογία με βασικά χαρακτηριστικά την απωθέωση του ανθρώπου και την ειδωλοποίηση των επιθυμιών του.

Την μακρά περίοδο που "είχαμε θεό", ουσιαστικά "δεν είχαμε Θεό"! Είχε και ο Χριστιανισμός ιδεολογικοποιηθεί-εργαλειοποιηθεί για τον εξαγιασμό καθαρά κοσμικών συμπεριφορών και χάριν ιδεοτελών σκοπών.
Είναι οι δυο μορφές του ίδιου νομίσματος: στην πρώτη περίπτωση ο άνθρωπος "αυτοαποθεώνεται" μέσα από έναν άγονο "δικαιωματισμό", ενώ στη δεύτερη μέσα απ' τον ηθικισμό, τον νομικισμό και την τυπολατρία.
Στην πρώτη περίπτωση έχουμε την "θεωρητική" και στη δεύτερη την "πρακτική" αθεία...

Η ορθόδοξη θεολογία έδωσε απάντηση στα έντονα και διαχρονικά υπαρξιακά-κοινωνικά-πολιτικά-οικονομικά προβλήματα, δίνοντας έμφαση στην έννοια του "προσώπου" ως εικόνας Θεού, όπου συνυπάρχουν η ταυτότητα και ετερότητα, η αυτονομία και η κοινωνικότητα, η ελευθερία και η ευθύνη.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Άσκαρ, θα ήταν πράγματι λάθος να μη σημειώσει κάποιος το ρόλο της θεολογίας στις ανθρωπιστικές αναζητήσεις. Τουλάχιστον σε φιλοσοφικό επίπεδο. Ωστόσο, η Θεολογία στις αναζητήσεις της εμμένει στο Φόβο και την Ανελευθερία υπό το φόβο της τιμωρίας του Θεού. Ο ανθρωπισμός δίνει έμφαση στην ελευθερία και το σεβασμό του ατόμου. Σήμερα, βέβαια, οδηγήθηκε στη μισαλλοδοξία (που προϋπήρχε, εξάλλου, οι θεολόγοι και οι Πατέρες ήταν πάντα μισαλλόδοξοι) και τον ατομισμό.

Η αθεϊα μπορέι κάλλιστα να δεθεί με το ανθρωπισμό, όχι στην ηθικολογική βάση, αλλά στη βάση του σεβασμού μέσα από την έμπρκατη καθημερινή επαφή και τη συνεργασία. Βλέπεις -εκτός εθίμων και ορισμένων ηθών- οι ανθρωπιστικές αρχές προέρχονται από την καθημερινή ανάγκη (θεοποιημένη στους Έλληνες) και τη συνεργασία. Ο σεβασμός, η φιλοξενία, η αλληλεγγύη (ο Σαμαρείτης δε φοβήθηκε κανένα Θεό), η συνεργασία είναι καθημερινές ανάγκες που ξεπερνούν τον ατομισμό και το φόβο. Εξάλλου, οι περισσότερες ανθρωπιστικές αρχές αναπτύχθηκαν από σχεδόν άθεους φιλοσόφους.

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Η φιλοφρόσυνη, αγαπητέ Δείμο, αφορούσε στο μπλόγκ σου και όχι εσένα προσωπικά!
Και αφορούσε το μπλογκ, διότι έχει τους καλύτερους σχολιαστές!!

Ιδού και το φωτεινό παράδειγμα και η τύχη μας...ο Ασκαρ αυτοπροσώπως:)

" Η ορθόδοξη θεολογία έδωσε απάντηση στα έντονα και διαχρονικά υπαρξιακά-κοινωνικά-πολιτικά-οικονομικά προβλήματα,"

Θεωρητικές απαντήσεις, Ασκαρ;

Μου θυμίζει το επιχείρημα:
"ο κομμουνισμός δεν απέτυχε, απέτυχαν οι εφαρμογές του"...

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Ε ναι ρε Σπίθα, ο κομμουνισμός ως "θρησκειοποιημένη ιδεολογία" δεν πρόκειται να αποτύχει ποτέ!
Αλίμονο...

(τελικά, εμείς αδελφάκι μου μαζί δεν κάνουμε και χώρια δεν μπορούμε!)

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Ναι, μου έλλειψαν οι "φιλοφρονήσεις" σου και έχασα το φώς, το αληθινό και τον σωστό το δρόμο!!

Μιλάς για την ορθόδοξη θεολογία ή για την ελληνορθόδοξη θεολογία;

Υπάρχουν κάποιες διαφορές.

Ας μπεις και στις λεπτομέρειες, αφού το έθεσες,έτσι.. στρούκτορα.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Σπιθάκο, λίγα τα λόγια σου γιατί αρχίζει πάλι να με καταλαμβάνει η ανεξέλεγκτη μανία να έρθω στο μπλογκί σου και να το κάνω πάλι "ανάστα ο Κύριος"!
Και με τον ορθόδοξο και με τον... ελληνορθόδοξο τρόπο!

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Καρδάμωσες;
Πήγες στην μαμά σου, έφαγες και επανήρθες!
Νομίζεις δεν το ήξερα, πότε θα σχολιάσεις;

Τι έφαγες, ρε μπάμια;
Αχ αυτή η καημενούλα η μητέρα σου τι τραβάει με σένα..

Δεν θα έρθεις, αν είναι να βρίσεις πάλι τον Φώτη.

Θα κάτσεις εδώ να σου κάνει μάθημα ο Δείμος, πρώτα.
Και μετά, άμα με το καλό περάσεις τις εξετάσεις, τα λέμε..

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Σπιθούμπα, αποφάσισα να την ξεκουράσω λίγο την μανούλα, κι αρχίζω να κάνω μαθήματα μαγειρικής!
Σήμερα μαγείρεψε, υπό την εποπτεία της, κοκκινιστό μοσχαράκι με ρυζάκι...
Μόλις τελειωποιηθώ θα σου κάνω και το τραπέζι ρε μπαγάσα!

Αλλά να σταματήσω να τα "χώνω" στο "σοβαροφανές τίποτα" μη μου το ζητάς! Φύθει αδύνατον!
Το ξέρεις τώρα ρε φίλε... πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι!

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Δείμε, ψέματα λέει, διώξτον !
Πάει και τρώει όλο το φαϊ της μαμάς του:)

ο δείμος του πολίτη είπε...

Πάντως για να πω την αλήθεια, εγώ σας κάνω χάζι. Έχετε πολύ πλάκα όταν μαλώνετε. Πάντα γελάω με τις διαφωνίες σας...

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Βρήκε νέα πατέντα, Δείμε.
Κάνει σχόλια, χωρίς να γράφει τίποτα.!

...βρίζει από μέσα του, δηλαδή!

Υπάρχει περίπτωση να τον στείλουμε "στο δια βίου μάθηση" σ'ένα βουνό;;

ShareThis