Διαβούλευση για το μέντορα νεοδιοριζόμενου εκπαιδευτικού

Προ ημερών ζητήθηκε από ένα πολύ καλό φίλο να πάρω μέρος στη διαβούλευση για το νέο θεσμό του Μέντορα. Μόλις λοιπόν βρήκα το χρόνο ασχολήθηκα και με τούτο (αν και παλαιότερα είχα γράψει σχετικά με το πολυνομοσχέδιο της κυβέρνησης και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών). 
Βλέπετε από την αρχή η λογική της διαβούλευσης με βρήκε απολύτως σύμφωνο, παρά τις όποιες δυσκολίες παρουσιάζονται, δεδομένου ότι μία κυβερνητική πρόταση δεν θα αλλάξει ως προς τις πολιτικές αρχές, αλλά μπορεί να βελτιωθεί μέσα από τη συμμετοχή και τις προτάσεις. Έτσι, λοιπόν, στις ερωτήσεις που τίθενται από το Υπουργείο στο κείμενο διαβούλευσης απάντησα ως εξής:

Κατά τη γνώμη σας ποιοι είναι οι λόγοι που συνθέτουν την αναγκαιότητα του θεσμού του μέντορα; Σε κάθε άλλη περίπτωση διατυπώστε τις σχετικές θέσεις και απόψεις σας.

Ο θεσμός του μέντορα κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικός. Για πρώτη φορά ένας επιμορφωμένος παλιός εκπαιδευτικός θεσμικά και υπεύθυνα θα βοηθά και θα στηρίζει το νεοπροσληφθέντα καθηγητή. Μέχρι σήμερα πάντα κάποιος έχει αυτό το ρόλο, αλλά ποτέ υπεύθυνα. Πάντα ο κάποιος αφήνει την ευθύνη αποκλειστικά στο νεοδιόριστο εκπαιδευτικό. Ο μέντορας και η αξιολόγηση των εκπ/κών -αν είναι αξιοκρατικοί- θα προστατεύσει και τα παιδιά και το σύστημα από κακούς χειρισμούς και ατομικούς πειραματισμούς νεοδιορισμένων εκπ/κών. Πολλάκις έχουν εργαστεί ακατάρτιστοι παιδαγωγικά στις ελληνικές τάξεις, χωρίς οργανωμένη βοήθεια ή άλλη παράλληλη στήριξη.

Ποια κατά τη γνώμη σας πρέπει να είναι τα προσόντα, οι προϋποθέσεις, τα καθήκοντα, η διάρκεια και γενικότερα το περιεχόμενο της μεντορικής σχέσης;

Ο μέντορας πρέπει να είναι έμπειρος στην εκπαιδευτική πράξη, καταρτισμένος στην παιδαγωγική και τη διδακτική. Η μεντορική σχέση πρέπει να είναι συνεχής (κι όχι σχέση σχολικού συμβούλου-εκπαιδευτικού). Ο μέντορας όμως δεν πρέπει να έχει πρόσβαση στην αίθουσα διδασκαλίας.

Η αξιολόγηση του νεοδιοριζόμενου θα γίνεται συνεργασία του μέντορα, του διευθυντή του σχολείου και του προϊσταμένου γραφείου (για να αποφεύγονται σχέσεις εξάρτησης ή δοσοληψίας). Κριτήρια της αξιολόγησης δεν μπορούν να είναι ούτε οι μαθητικές επιδόσεις ούτε η κοινωνική δράση του εκπαιδευτικού. Κριτήριο μπορούν να αποτελέσουν οι πρωτοβουλίες του δασκάλου, η χρήση νέων μέσων διδασκαλίας και μέσα από ειδικό ανώνυμο ερωτηματολόγιο -σε ανύποπτο χρόνο (κρυφό από το δάσκαλο)- η άποψη των μαθητών και του συλλόγου γονέων.

Ποιους θεωρείτε ως βασικούς στόχους την επίτευξη των οποίων θα πρέπει να επιδιώκει ο θεσμός του μέντορα του νεοδιοριζόμενου εκπαιδευτικού;

Ο θεσμός του μέντορα πρέπει να στοχεύσει στην ενημέρωση για τα εκπαιδευτικά προβλήματα που πιθανώς θα ανακύψουν κατά τη διδακτική προσέγγιση. Η παιδαγωγική κατάρτιση του νεοδιοριζόμενου πρέπει να θεωρείται δεδομένη (ειδικά μετά τις εξετάσεις του ΑΣΕΠ). Έτσι, η βαρύτητα πρέπει να δίνεται σε πιθανές δυσκολίες (ανήσυχη τάξη, στήριξη αδύναμων μαθητών κτλ). Στόχος επίσης του θεσμού οφείλει να είναι η ενημέρωση του νεοδιοριζόμενου εκπαιδευτικού απέναντι σε υπηρεσιακά ζητήματα (γραφειοκρατικής κι όχι μόνο φύσης).

Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα πιο σημαντικά κίνητρα για τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών ως υποψηφίων μεντόρων;

Ένας εκπαιδευτικός για να επιλέξει μία τέτοια ιδιότητα θα πρέπει να επιθυμεί να μεταφέρει τη διδακτική του εμπειρία σε ενήλικες. Αυτό μπορεί να επέλθει μόνο με την αναγνώριση του συγγραφικού έργου και της κατάρτισης που μπορεί το άτομο να απέκτησε. Μία αναγνώριση τόσο σε υπηρεσιακό επίπεδο (ανώτερη βαθμίδα) όσο και σε μισθολογικό επίπεδο (επίδομα κατάρτισης). Επί της ουσίας ο μέντορας θεσμικά πρέπει θα είναι ισότιμος στην υπηρεσιακή ιεραρχία με ένα διευθυντή σχολείου και μία θέση κατώτερος ενός σχολικού συμβούλου (ο οποίος θα έχει υπό την εποπτεία του μέντορες και διευθυντές, αναβαθμίζοντας το ρόλο του θεσμού). Έτσι, δίνεται η ευκαιρία σε δασκάλους που δε θέλουν -για υπηρεσιακούς λόγους ή δεν αξιολογήθηκαν αναλόγως- να γίνουν διευθυντές να στραφούν προς το θεσμό του μέντορα.