Τι απέδειξε το φαινόμενο "WikiLeaks"

Τη στιγμή που όλος ο κόσμος αποσβολωμένος έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται τη δύναμη του διαδικτύου, μπορούμε να κάνουμε ένα μερικό απολογισμό του φαινομένου WikiLeaks. Κατ’ αρχάς ας αναρωτηθούμε πώς διέρρευσαν τόσες απόρρητες πληροφορίες; Το περιστατικό των πρόσφατων αποκαλύψεων φανέρωσε την κυβερνητική αδυναμία προστασίας άκρως απόρρητων κι εμπιστευτικών εγγράφων, φτάνοντας στο μέγιστο διασυρμό για μία υπερδύναμη η οποία δίνει συνεχώς αφορμές για συνωμοσιολογικά σενάρια.
Και εδώ αξίζει να σημειώσουμε το πόσο λεπτές είναι οι ισορροπίες που κρατιούνται μεταξύ των διαφόρων οργανισμών και υπηρεσιών πληροφοριών στις ΗΠΑ. Μια εύθραυστη ισορροπία που πολύ εύκολα οδηγεί σε διασυρμό ολόκληρου του State Department και του προεδρικού γραφείου.
Από την άλλη, το WikiLeaks αποκάλυψε το πώς βλέπουν κάποιοι τις "ευαίσθητες πληροφορίες", αλλά και τον τρόπο που σκέφτονται οι διπλωμάτες των ΗΠΑ. Σκανδαλοθηρικές πληροφορίες που μόνο σε περιπτώσεις εκβιασμού θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, αλλά ουδόλως πολιτικές κρίνονται. Υπάρχουν φυσικά και ισχυρές πληροφορίες πολιτικού περιεχομένου, αλλά κυρίως πρόκειται για επιπέδου κίτρινου τύπου. Γίνεται, λοιπόν, κατανοητό σε όλους ότι αν οι συυγράψαντες των μηνυμάτων δεν ήταν διπλωμάτες, θα μπορούσαν κάλλιστα να εργάζονται σε ταμπλόιντ ή σε εκπομπές μεσημβρινής ζώνης παριστάνοντας τους δημοσιογράφους. Φάνηκε, όμως, και ότι τις διπλωματικές τύχες των ΗΠΑ διαχειρίζονται άνθρωποι που έχουν γαλουχηθεί σε σκανδαλοθηρικές ειδήσεις, άνθρωποι που αναζητούν πικάντικες πληροφορίες. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο σκάνδαλο.
Δεν υπάρχει, λοιπόν, αμφιβολία ότι όλο το οικοδόμημα της συλλογής διπλωματικών πληροφοριών πάσχει. Και αναγκαστικά τίθεται και το ερώτημα αν οι διπλωμάτες (και όχι μόνον οι Αμερικανοί) θα πάψουν να εκθέτουν τις πληροφορίες και τις απόψεις που έχουν διαμορφώσει με τον τρόπο με τον οποίο το έκαναν ως τώρα.
Ωστόσο, η υπόθεση WikiLeaks αποτέλεσε και την αφορμή για τον Α΄ Διαδικτυακό Πόλεμο. Η πρώτη μάχη, κερδήθηκε. Αναδείχθηκε μία μοναδική ενότητα των οπαδών της ελευθερίας λόγου και δράσης στο διαδίκτυο, όταν πρόκειται για καταφανείς παραβιάσεις αυτής της ελευθερίας και μάλιστα με πλάγιους λόγους (ίσως βέβαια κι αληθινούς). Οι επιθέσεις και η χρήση των νέων μέσων επικοινωνίας αποκάλυψαν μία δύναμη που προς το παρόν δεν ελέγχεται και δε φοβάται να συγκρουστεί με ισχυρά οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα.
Και εδώ ίσως είναι που μπορούμε σοβαρά και πολιτικά να ανοίξουμε μία συζήτηση για την ελευθερία και τη δημοκρατία στο διαδίκτυο. Κατά πόσο αποδεχόμαστε τέτοιες αποκαλύψεις; Έγγραφα και πολιτικές θέσεις που καθορίζουν πολιτικές και μπορούν να “τινάξουν στον αέρα” διπλωματικές σχέσεις; Είναι δημοκρατικό ένα δικαίωμα που απειλεί εύθραυστες συμμαχίες; Ο αντίλογος σε τούτες τις προκλητικές ερωτήσεις όμως πρέπει να τεθεί σε μία άλλη ερωτηματική βάση: Ποια δημοκρατία εξυπηρετούν τέτοιες διπλωματικές σχέσεις; Τους ίδιους τους πολίτες ή τις κυβερνήσεις και τις πολυεθνικές απειλούν τέτοιες αποκαλύψεις; Η δημοκρατία ποιον εξυπηρετεί; Η δημοκρατική διπλωματία ποιες σχέσεις αναπτύσσει και ποιος τελικά κερδίζει από αυτές;
Αν αποδεχόμαστε τη λογική των πρώτων ερωτήσεων αναγκαστικά πρέπει να δεχτούμε περιορισμούς στην υφιστάμενη κυβερνοελευθερία. Αν αποδεχτούμε το δεύτερο, αντιθετικό, σκέλος των ερωτήσεων, μάλλον νομοτελειακά φτάνουμε στο σημείο όχι μόνο να συγχαρούμε την αποκάλυψη των εγγράφων, αλλά και να αποδεχτούμε πλήρως την πειρατεία κλπ.
Και πλάι στο προηγούμενο αντίρροπο ζεύγος ερωτήσεων ας μη λησμονήσουμε ότι με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όλες οι χώρες στην ΚτΕ είχαν συμφωνήσει για την κατάργηση των μυστικών διπλωματικών σχέσεων. Οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν τι κάνουν οι αξιωματούχοι εξ’ ονόματος του λαού. Οι ισχυρισμοί ότι η δημοσίευση των εγγράφων αυτών προκαλεί ζημιές σε κρατικές διμερείς σχέσεις, απορρίπτεται ως αστειότητα που αναζητά πάτημα για να προστατεύσει τις υπηρεσίες και τα πρόσωπα που εκτίθενται. Όλες οι επικοινωνίες θα έπρεπε να είναι δημόσιες. Αυτό επιτάσσει η πραγματική δημοκρατία  και η ηθική της εποχής μας.

18 έκριναν :

ellinaki είπε...

Η Σουηδική τηλεόραση μετέδωσε ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για το Wikileaks και γενικότερα τον διαδικτυακό ακτιβισμό υπέρ της αποκάλυψης μυστικών εγγράφων.

Το ντοκιμαντέρ έχει διάρκεια 57 λεπτά περίπου και μπορεί κανείς να το βρεί εδώ. Κάτι έχει ακουστεί ότι θα είναι διαθέσιμο online μέχρι και σήμερα αλλά δεν ξέρω κατά πόσο ισχύει κάτι τέτοιο. Για παν ενδεχόμενο αν βρείτε μία ωρίτσα κενή σήμερα, αξίζει τον κόπο.

αθεόφοβος είπε...

..όλες οι χώρες στην ΚτΕ είχαν συμφωνήσει για την κατάργηση των μυστικών διπλωματικών σχέσεων.

Άλλο πράγμα η μυστική διπλωματία μεταξύ διαφόρων χωρών και άλλο πραγμα η ενημέρωση του υπουργείου Εξωτερικών από τις διπλωματικές του υπηρεσίες.
Αυτή είναι αναγκαία για κάθε κράτος και η αντίρρηση μου είναι στο εάν έχει κανείς τον φόβο της διαρροής των πληροφοριών του τότε αυτολογοκρίνεται.
Σαφώς δε είμαι υπέρ της αποκάλυψης εγκληματικών ενεργειών όπως το βίντεο με την δολοφονία των Ιρακινών από το ελικόπτερο.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Ελληνάκι, περιμένω να πάω σπίτι για να το δω το απόγευμα.

Μόνο για το φονικό, Αθεόφοβε; Εδώ μέχρι και για τα όργια των Αράβων πριγκήπων έστελνα αναφορές. Εντάξει, μέσα σε όλα είδαμε και μία Shell στη Νιγηρία, φοβικά κτλ. Αλλά μέχρι σήμερα τα περισσότερα ήταν κουτσομπολιά. Με τέτοια ασχολούνται οι διπλωμάτες;

Ανώνυμος είπε...

Εμένα, Δείμε, μου έχει δημιουργηθεί κι ένα άλλο ερώτημα, το οποίο δεν έχω απαντήσει ούτε πρόκειται να το απαντήσω, με σιγουριά τουλάχιστον, στο άμεσο μέλλον. Μήπως ακόμα κι αυτές οι αποκαλύψεις του WikiLeaks είναι στην πραγματικότητα μέρος της διπλωματίας; Μήπως είναι κι αυτό κομμάτι των διπλωματικών παιχνιδιών; Μήπως κάποιοι ρίχνουν άδεια για να πιάσουν γεμάτα; Μήπως δηλαδή όλος αυτός ο συρφετός των αποκαλύψεων δρα αφενός όχι ενάντια αλλά υπέρ των «θιγόμενων» κι αφετέρου αποτελεί συγκάλυψη, ή προκάλυψη ενδεχομένως, άλλων πραγμάτων; Μήπως δηλαδή ρίχνουν στάχτη στα μάτια της παγκόσμιας κοινής γνώμης με τις «εντυπωσιακές» αποκαλύψεις αποσκοπώντας σε κάτι άλλο; Ποιο είναι αυτό δεν ξέρω, ούτε μπορώ να υποθέσω, αλλά όταν θολώνεις τα νερά όλο και κάτι μπορείς να κάνεις κάτω από το τραπέζι χωρίς να γίνεις αντιληπτός…

ο δείμος του πολίτη είπε...

Τελευταίε, κάτι ανάλογο σκέφτηκα κι εγώ. Ωστόσο, οι αποκαλύψεις είτε οι κουτσομπολίστικες είτε οι πολιτικές είναι πολύ τρανταχτές. Πιο πολύ πείθομαι από τηυν υπόθεση -με αρκετές ενδέιξεις- ότι είναι αποτέλεσμα εσωτερικών συγκρούσεων, παρά οργανωμένο σχέδιο.

Εξάλλου, πρέπει να έχουμε στο νου μας ακόμα και το γεγονός ότι αν και οι αποκαλύψεις έγιναν στο wikileaks, ωστόσο στο κοινό έφτασαν μέσα από εφημερίδες του συστήματος. Δεν ήταν αποτέλεσμα δηλαδή έρευνας για σκάνδαλα κτλ, αλλά μία δευτερογενής έρευνα επί των αποκαλύψεων.

Ανώνυμος είπε...

Δείμε

τα έγγραφα που μέχρι τώρα έχουν δημοσιευτεί είναι μικρό ποσοστό των εγγράφων που φαίνεται πως έχουν οι Γουίκιλήκιδες στα χέρια τους.
Επίσης είναι προφανές για όποιον είχε την ευκαιρία να μελετήσει μερικά από αυτά ότι ο Διεθνής Τύπος με εξαίρεση τη Γκάρντιαν ασχολείται μόνο με τα κουτσομπολιά των διπλωματών και όχι με την ουσία. Ουσία που είναι διάφανη τελικά μέσα από τις γραμμές για όποιον αντιλαμβάνεται στοιχειωδώς πως λειτουργεί η εξωτερική πολιτική και η διπλωματία

Το δεοντολογικό ερώτημα αν πρέπει ή όχι να δημοσιεύονται τέτοια έγγραφα θα μου επιτρέψεις να το αφήσω αναπάντητο με την επωδό : Shit happens sometimes


Παπούλης

thinks είπε...

Δήμο, πριν πολλούς ...αιώνες, οι Woodward και Bernstein του Washington Post δεν θα είχαν μπορέσει να αποκαλύψουν το παραμικρό για το Waterfate χωρίς την βοήθεια ενός που έκανε "leaks" (διαρροές) από μέσα από το σύστημα, που τον ονόμασαν "Deep Throat" και μόλις πρόσφατα αποκαλύφθηκε πως ήταν ο υποδιευθυντής του FBI, W. Mark Felt.

Τώρα, μετά την φοβερή έκρηξη της πληροφορικής, το ίδιο σενάριο είναι απλά, γεωμετρικά και στον κύβο, πιο εύκολο και προσιτό σε όλους. Ο Ασάνζ απλά βρήκε μια καινούργια αγορά που ήταν έτοιμη να οργανωθεί.

Τα σενάρια συνομωσιών δεν λείπουν από πουθενά ποτέ, αλλά αναρωτιέμαι γιατί κανείς δεν προτείνει την πιθανότητα ότι δεν πρόκειται για υποχθόνια σχέδια αλλά για απλή ανικανότητα και του συστήματος και των υπηρεσιών, συνδυασμένη με την δίψα μερικών, και του κόσμου γενικότερα, για αποκαλύψεις...

ο δείμος του πολίτη είπε...

Παπούλη, δε διαφωνούμε ιδιαίτερα. Σίγουρα τα μεγάλα ΜΜΕ θα κερδίσουν περισσότερα από την προβολή των κοτσομπολιών. Ωστόσο, ακόμα διαρρέουν πληροφορίες, σε μκία λογική ανταγωνιστσμού των εφημερίδων, πληροφορίες πολιτικές (αλλά πολύ λιγότερες ίσως επειδήξ απαιτούν κι έρευνα).

thinks, δεν είναι σενάριο συνωμοσίας η διαρροή. Είναι ακριβώς αυτό που είπες κι εσύ για το Watergate.

Το σκέφτηκα κάποια στιγμή το σενάριο της ανικανότητας, αλλά μου φάνηκε τόσο εξωπραγματικό για μία χώρα που φημίζεται για τη δύναμη των μυστυικών της υπηρεσιών, για τη χώρα που παγκοσμιοποίησε το διαδίκτυο και τις νέες τεχνολογίες. Σε κάθε περίπτωση το ρεζιλίκι είναι μεγάλο.

Caesar είπε...

Νομίζω ότι & οι συντελεστές του wikileaks επικαλούνται αυτό ακριβώς που αναφέρεις στην τελευταία σου παράγραφο δείμε. Ότι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν τι κάνουν οι αξιωματούχοι εξ' ονόματος του λαού.
Κι εγώ το βλέπω κατ'αναλογία του Ουτεργκεητ, παρά σαν αντιπερισπασμός σε κάτι άλλο.

thinks είπε...

Συμφωνούμε -με σενάρια συνομωσίας εννοούσα τις υποθέσεις ότι οι διαρροές γίνονται επίτηδες κλπ. Αλλά μπορώ να σε διαβεβαιώσω από πρώτο χέρι, ότι ναι, τέτοια ανικανότητα όχι μόνο είναι δυνατή αλλά υπάρχει σε όλα τα επίπεδα ξεκινώντας από το παιδί στο ταμείο του σουπερμάρκετ που δεν ξέρει να μετρήσει ψιλά για ρέστα, κι ας βλέπει το νούμερο πάνω στην ταμειακή μηχανή, μέχρι και τους εκτελεστικούς βοηθούς στην Ουάσινγκτον. Αλλοίμονο μας, όχι μόνο είναι δυνατό, αλλά υπαρκτό...

ο δείμος του πολίτη είπε...

Καίσαρα, έτσι είναι...

thinks, δεν το περίμενα, αν όλα τα κράτη έχουν τις δικές τους αγκυλώσεις και προχειρότητες στη διαχείριση θεμάτων...

Ανώνυμος είπε...

Μήπως όμως ήταν μια συνειδητή δημοσίευση επιλεγμένων πληροφοριών με σκοπό τον αποπροσανατολισμό από κάτι άλλο;

ο δείμος του πολίτη είπε...

Θα μπορούσε, Χρωματιστή, αλλά αυτό πρέπει να το συνυπολογίσουμε στο μεγάλο ρεζιλίκι της κυβέρνησης και των υπηρεσιών των ΗΠΑ.

Hades είπε...

Κατ' αρχήν νομίζω ότι η υπάρχουσα διπλωματία εξυπηρετεί απλώς τη δημοκρατία του ισχυρού, τουτέστιν τον τρόπο που εκλαμβάνει τη δημοκρατία ως δημοκρατία. Μπορεί φυσικά μια τέτοια ερμηνεία να απέχει παρασάγγας από την πραγματική δημοκρατία, ή έστω και την κατ' επίφαση, το κακό στην προκειμένη περίπτωση είναι όμως ότι η διπλωματία είναι απλώς το μέσον να υλοποιήσει τα συμφέροντά του όποιος έχει και το μαχαίρι και το καρπούζι.

Και είναι προφανές ότι το wikileaks χάλασε την πιάτσα σε κάτι τέτοιο.

Ως προς το πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να βρει κάποιος τέτοια έγγραφα; Νομίζω ότι είναι πανεύκολο. Αρκεί να βρίσκεται στο σωστό σημείο και να έχει ένα μικρό στικάκι μαζί του. Το ερώτημα είναι πόσοι απ'όσους δουλεύουν σε θέσεις τέτοιες που να έχουν πρόσβαση σε τέτοια έγγραφα, έχουν ηθικές αξίες ώστε να αηδιάζουν από αυτά που διαβάζουν.

Για το αν θα αλλάξει κάτι, νομίζω πως ναι: ως προς την αντιμετώπιση όσων ξανατολμήσουν να κάνουν κάτι αντίστοιχο, γι'αυτό και πολύ φοβάμαι ότι με τον Ασάνζ θα γίνει μεγάλος αγώνας να παρουσιάσουν το κεφάλι του ως τρόπαιο, άσχετα αν τελικώς θα το καταφέρουν ή όχι. Και θα το επιχειρήσουν όχι μόνο για παραδειγματισμό όλων των άλλων αλλά και επειδή η γραπτή αλληλογραφία σε τέτοιο επίπεδο είναι αδύνατον να αποφευχθεί ή υποκατασταθεί.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Hades, ίσως να έχεις δίκιο. Ίσως απλά η διαρροή να προέρχεται από κάποιο υπάλληλο που τα αρχειοθετεί ή κάτι ανάλογο. Αλλά επειδή γνωρίζουμε πως σε όλο τον κόσμο οι υπάλληλοι είναι ευθυνόφοβοι και απλός τροχός της άμαξας, μου φαίνεται πολύ επαναστατικό να έγινε έτσι, επειδή κάποιος αηδίασε...

Hades είπε...

Αυτό που λες Δείμε είναι μια άλλη κουβέντα και μάλλον μεγαλύτερη από την τρέχουσα: έχει να κάνει, νομίζω, με το κατά πόσον κάθε άνθρωπος έχει ανθρώπινες αρχές και αξίες ή έχει μεταλλαχθεί σε βαθμό τέτοιο που να είναι ένα ακόμη πούπουλο στα φτερά του κόρακα...
Και είναι όντως ενδιαφέρον ερώτημα. Πάντως, ακόμη υπάρχουν αρκετοί που δεν είναι έτσι. Σε παγκόσμιο επίπεδο.

Marina είπε...

Δεν διαφωνώ με τη προσπάθεια του WikiLeaks να φωτίσει τα κρυμμένα, η ύπαρξη των απανταχού σαμποτέρ που δίνουν τις πληροφορίες με ανησυχεί, γιατί ΔΕΝ δαγκώνεις το χέρι που σε θρέφει, γενικώς, εκείνοι όμως που το κάνουν λένε "ναί το δαγκώνεις αν πιστεύεις ότι είναι για το γενικό καλό της ανθρωπότητας". Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι οι πληροφοριοδότες είναι διπλωμάτες που δίνουν στοιχεία στη Wiki, σίγουρα θα γνωρίζουν ότι η υπηρεσία τους ή και οι ανώτεροί τους θα κάνουν έρευνες για το ποιός αποκάλυψε τί και θα φθάσουν και σε αυτούς.
Ακομη κι αν δεν φοβούνται τη σύλληψη είναι πάρα πολλοί αριθμητικά..τόσοι που αισθάνομαι σαν να μην είναι αλήθεια.

Ειχα δεί παλιά μία πολύ ενδιαφέρουσα ταινία για κάποιον μελετητή βιβλίων (διπλωμάτη που δούλευε σε οργανισμό του Κογκρέσου) που όλως τυχαίως έπεσε σε μία πληροφορία για ένα σκάνδαλο μέσα στη CIA τύπου Watergate. Μόλις το ανέφερε στους ανωτέρους του, όλως τυχαίως δολοφονήθηκαν οι συνεργάτες του μελετητές και αργότερα έβαλαν κάποιον να τον δολοφονήσει και εκείνον. Η ταινία είναι λίγο μελό, έπαιζαν ο Ρομπερτ Ρεντφορντ και η Φαίη Νταναγουέη (The 3 days of the Condor)..όμως έχει στοιχεία τον ασχετο ίσως που πέφτει πάνω στο λαβράκι και το προωθεί..παλιά στον κολλητό του, τώρα στο Ιντερνέτ.

Εχω αμφιβολία σχετικά με το όλο θέμα. Πιστεύω ότι επίτηδες κάποιοι έδιναν αυτές τις πληροφορίες στον Ασσάντζ, ίσως η ίδια η CIA για να τραβήξει τη προσοχή του κόσμου "εδω" και εκείνη ήσυχη να ασχοληθεί με άλλα πιο "θολά θέματα.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Μαρίνα, μερικές φορές οι δεύτεροι τη κλάσει πολιτικοί ενοχλούνται -είτε για πολιτικούς λόγους είτε για προσωπικούς- από τις κεντρικές επιλογές των επικεφαλής.

Οι μέρες του κόνδορα ήταν μια εκπληκτική ταινία. Συνωμοσιολογική βέβαια και ως εκ τούτου δε θα έλεγα αληθής, αν και ειδικά στις ΗΠΑ υπάρχουν περίπου 12 μηχανισμοί να αποτρέψουν ένα προεδρικό σκάνδαλο.

ShareThis