Οι άλλοι κι εμείς (σκόρπιες σκέψεις)

Ποτέ μου δεν υπήρξα νεοφιλελεύθερος. Ποτέ μου δεν υπήρξα και λαϊκιστής. Έλεγα την αλήθεια -αυτή που πίστευα- και πάντα έκανα διάλογο για να βρω μία λύση. Αν δε μου άρεσαν οι προτάσεις κι οι αποφάσεις των άλλων, έφευγα. Είχα τη δύναμη να το κάνω και στο παρελθόν, μπορώ και τώρα…

Το ζήτημα όμως τελικά είναι κατά πόσο είμαστε άμοιροι των ευθυνών μας. Πόσο πρέπει να κατηγορούμε τους πολιτικούς μας; Δεν είναι και οι πολιτικοί μέρος ενός συστήματος το οποίο κι εμείς διαμορφώνουμε αλληλεπιδραστικά; Ή μήπως σε μία κοινωνία φταίνε μόνο οι άλλοι; Δεν έχω τη δύναμη να απεργήσω. Συμμετέχω σε κινητοποιήσεις, όχι όμως με το σκεπτικό των σωματείων (δεν ανήκω σε κανένα), αλλά με το δικό μου, ενάντια σε μέτρα νεοφιλελεύθερα που δε μας επιτρέπουν να δούμε το φως. 

Το φως δε θέλω να είναι εκείνο που φαντασιακά επιζητούσαμε τόσες δεκαετίες. Θέλω απλά να φωτίζει ένα σχέδιο δράσης με αξιολόγηση, με χρονοδιαγράμματα, μακριά από λαϊκισμούς, αλλά και κατεξοχήν τεχνοκρατικές μεθοδεύσεις. Έχω εντοπίσει τέτοιες μεθόδους, έχω προτείνει τέτοια μέτρα.

Κι όμως σήμερα βλέπουμε να ανδρώνονται κινήματα και τάσεις καθαρά αντικοινωνικές. Εργαζόμενοι διεκδικούν το απατηλό φως του παρελθόντος, όπου το κράτος έρχεται να βολεύει κάθε έναν εντελώς αναξιοκρατικά, όπου η εκτελεστική εξουσία (ναι, και οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι όργανά της) διεκδικούν ειδικά προνόμια, αδιαφορώντας όμως για τους άλλους. Διεκδικούν πριμ παραγωγικότητας χωρίς να αξιολογείται με κανένα επιστημονικά αποδεκτό τρόπο η παραγωγή και η παραγωγικότητα. Διεκδικούν όλα εκείνα τα προνόμια που ξεφεύγουν πέρα από κάθε μαθηματική προσέγγιση (ίσως τα κβαντικά μαθηματικά λύσουν μέρος του προβλήματος, ίσως και η θεωρία του χάους).

Όλοι μας ξέρουμε ότι το νόμισμα πλέον έχει ξεφύγει από τον κανόνα του χρυσού. Το χρήμα πια είναι ένα άυλο σύμβολο αξιολόγησης ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας. Κινείται σε τραπεζικούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές με μαθητική απεικόνιση και σε χρηματιστήρια. Μα είναι άυλο και παγκοσμιοποιημένο. Πόσο εύκολο, λοιπόν,  είναι έχουμε πάντα αρνητικές μαθηματικές πράξεις;

Αλλά πάντοτε φταίνε οι άλλοι, ποτέ εμείς. Δε θα λαϊκίσω μιλώντας για δωροδόκους, για τον ασθενή που φακελώνει το γιατρό, που λαδώνει σε μια υπηρεσία (αν και πρέπει να μην τα ξεχνάμε). Ούτε το ρουσφέτι που κρύβουμε ότι αποζητάμε θα θυμηθώ. Ούτε θα λαϊκίσω για το αντιδημοκρατικό σύστημα που μας οδηγεί συνέχεια στην επιλογή συγκεκριμένων μονίμως πολιτικών. Αλλά φυσικά πάντα οι άλλοι…

Φωνάζουμε για την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, αλλά πόσοι συμμετείχαμε στις πολιτικές διεργασίες; Πόσοι συμμετέχουν σε σωματεία, στα κοινά, στα κόμματα που υπερψηφίζουν; Αλλά για αυτά φταίνε οι άλλοι.

Μα ο διαχωρισμός αυτός είναι η βάση του ρατσισμού. Και, πράγματι, ζούμε σε μια κοινωνία μίσους και ρατσισμού. Ο ένας κατηγορεί τον άλλο, όλοι μαζί τους μετανάστες, τους πολιτικούς συλλήβδην… Οι άλλοι, εκείνο το τσουβάλιασμα... Όχι εγώ, οι άλλοι. Οποία φιλαυτία, τι αλαζονεία και ύβρις.