προεκλογικές σκέψεις μετεκλογικών καταστάσεων

Αρχίζει μια νέα εκλογική περίοδος, λοιπόν. Μόνο που για τούτες τις εκλογές οι φταίχτες είναι δύο: ο λαός και ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο πρώτος πρέπει να αλλάξει/διορθώσει την ψήφο του και ο δεύτερος να μην κυβερνήσει. Τι κι αν το προηγούμενο δεκαήμερο όλοι -μίντια και κόμματα- επιτίθονταν στον Τσίπρα που δεν ήθελε να κυβερνήσει. Τώρα δεν πρέπει να κυβερνήσει…

Το σύστημα είχε μάθει να κινείται γύρω από δύο κόμματα. Τα μέσα χειραγώγησης του λαού ήταν βέβαια ότι έπραξαν σωστά το σκοπό τους, οι τράπεζες ήταν βέβαιες για τη διαιώνιση του δικομματισμού (εξού και τα μεγάλα δάνεια), οι πολιτικοί των δύο κομμάτων ήταν σίγουροι για τις καρέκλες τους. Σαφώς η εμφάνιση του ΣΥΡΙΖΑ με τέτοια άνοδο και η δυναμική των ΑΝΕΛ στα δεξιά άλλαξαν το πολιτικό σκηνικό. Κανείς δεν ήταν έτοιμος, αν και ο αόρατος θίασος έπαιζε από καιρό. Ο λαός για το οποίον αποδείχθηκαν ανάξιοι, τους εγκατέλειπε και δε το δέχτηκαν με θάρρος.

Ζήσαμε τις τραγελαφικές πιέσεις προς ένα κόμμα ώστε να συμμετάσχει σε μία κυβέρνηση, την οποία πολιτικά και ιδεολογικά δεν πίστευε. Ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε σε κεντρικό κομματικό στόχο ακριβώς επειδή όλοι οι προηγούμενοι (τράπεζες, κόμματα, μίντια) δείχνουν να φοβούνται αυτό που εκφράζει περισσότερο: το λαό.

Η μεγάλη επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν η εκλογική. Ήταν ότι κατάφερε να δείξει και να πείσει πολίτες για μία αλλαγή της οικονομικής πολιτικής. Εξέφρασε την ελπίδα των πολιτών και την άρνησή τους στη μονοδρόμηση που επέβαλε ο δικομματισμός, μία μονοδρόμηση που σήμερα κι εκείνοι αρνούνται -στα λόγια. Ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε να φέρει μέρος του λαού στο προσκήνιο και να εκφράσει με αίσθημα ευθύνης εντολοδόχου τη θέση τους.

Το νέο επικοινωνιακό παιχνίδι ετοιμάζεται να στηθεί πάνω σε νέα διλήμματα, όπως εκείνα της ευθύνης και της άρνησης (Βενιζέλος), του ευρώ και της δραχμής (Σαμαράς). Κάποιοι επιλέγουν τη λογική του δημοψηφίσματος. Ίσως είναι η πιο αστεία επικοινωνιακή τακτική. Αφενός μεν δεν μπορούμε να μιλήσουμε για δημοψήφισμα όταν διακυβεύεται η κυβέρνηση, η οικονομική πολιτική -με επιτελικό ρόλο ρύθμισης του κράτους- και η ζωή μας η ίδια. Η λογική του δημοψηφίσματος είναι άκρως πολωτική. Μία άλλη επικοινωνιακή προσέγγιση φέρνει διλήμματα εμφυλιακής λογικής και διχασμού. Στην ουσία είναι η προηγούμενη επιχειρηματολογία με άλλες λέξεις. Ποιος όμως θέλει τέτοια πόλωση; Ποιον τελικά συμφέρει η πόλωση;

Το παιχνίδι των διλημμάτων και της τρομοκράτησης του λαού ευελπιστείται να στρέψει τους μετανιωμένους πολίτες στη μεγάλη αγκαλιά του δικομματισμού, στην ασφάλεια που μόνο εκείνοι μπορούν να εγγυηθούν, που μόνο εκείνοι μπορούν να παρέχουν.

Ωστόσο, το κεντρικό δίλημμα παραμένει: υιοθετούμε μία νέα οικονομική πολιτική ή απλά αλλάζουμε ελαφρώς τις λέξεις στην πολιτική της μονόπλευρης λιτότητας;  Και δίπλα σε αυτό, ας προσθέσω ακόμα ένα: Ποιος τελικά μας ρώτησε για την πολιτική που ακολούθησαν;

Κάποιοι ταύτισαν το μνημόνιο με τις μεταρρυθμίσεις και το υποστηρίζουν αναφανδόν κι επιθετικά. Μα αρνήθηκε κανείς τις μεταρρυθμίσεις; Ποιος σοβαρός άνθρωπος θα στραφεί κατά των μεταρρυθμίσεων; Αλλά ας δούμε κάτι και άλλο. Ποιος ευθύνεται για τη γραφειοκρατική δομή του κράτους σήμερα; Ποιος ευθύνεται για την ανυπαρξία εσωυπηρεσιακής επικοινωνίας; Ποιος ευθύνεται για την πολυνομία και τις χιλιάδες ερμηνευτικές και άλλες εγκυκλίους που απαιτούνται για κάθε νόμο; Σίγουρα όχι η αριστερά. Κι όμως εκείνοι που έκαναν αυτόν το γραφειοκρατικό ογκόλιθο, προπαγανδίζουν ότι η αριστερά θέλει την παραμονή του.

Η γραφειοκρατική δομή ευνοεί τις μειοψηφίες, τις ελίτ. Και όποιος θέλει μεταρρυθμίσεις, αλλά όχι ριζική αναδιαμόρφωση του δημόσιου τομέα, ουσιαστικά στηρίζει όχι απλά το σύστημα, αλλά τον ίδιο το δικομματισμό. Και είναι νομίζω ηλίου φαεινότερο ότι ο δικομματισμός, δεν μπορεί να αλλάξει το κράτος. Μπορεί μόνο να το διαλύσει σε βάρος των μεσαίων και κατώτερων στρωμάτων, όχι να το αλλάξει. Μερικές αλλαγές θα κάνει. Θα απελευθερώσει ταξί και φαρμακεία και ίσως τα παραδώσει σε λίγες μεγάλες επιχειρήσεις. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις αλλάζουν τη γραφειοκρατική δομή του κράτους, που στηρίζει τα οικονομικά συμφέροντα εγχώριων κι ευρωπαϊκών ελίτ;

Κάποιοι άλλοι ταύτισαν το μνημόνιο με την εξυγίανση της οικονομίας (και μάλιστα έχουν και νούμερα). Δεν κατάλαβαν ότι τελικά τα νούμερα είναι που μας χρεοκόπησαν. Δε βλέπουν -δε θέλουν να δουν- ότι η λιτότητα είναι μία άλλη κανιβαλιστική τακτική του συστήματος. Είναι όπως στη νευρική ανορεξία που όταν το σώμα δεν έχει λίπος να φάει, τρώει τα κύτταρά του κι ας πεθάνει.

Η μονόπλευρη πολιτική λιτότητας είναι ένας πόλεμος. Τα θύματα τα βλέπουμε στα παγκάκια στις πλατείες, στα συσσίτια των σχολείων που θεσμοθέτησε η ΜΚΟ «Υπουργείο Παιδείας», τα βλέπουμε στην αύξηση της αυτοκτονικότητας, στα λουκέτα που κρέμονται σε πόρτες καταστημάτων ή τις ταμπέλες «κλείνουμε». Δε χρειάζονται πάντα όπλα, ορισμένα μέτρα είναι αποτελεσματικότερα.

Η ύφεση και η κρίση είναι παγκόσμιες. Διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οίκοι και οικονομολόγοι διεθνούς εμβέλειας εκφράζουν την ανησυχία τους για τον κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης, την αβεβαιότητά για τις μεσοπρόθεσμες προβλέψεις. Η κρίση προχωρά και η λιτότητα απλά συγκρατεί τις τράπεζες. Οι τράπεζες έχουν όμως γίνει ο κεντρικός πόλος της δημοκρατίας. Και όμως τολμούν να μας τρομοκρατούν με χρεοκοπία, θέτουν αυτήν ως διακύβευμα. Έχουν το θράσος να μας θέσουν νέα διλήμματα, οικονομικά και υπαρξιακά. Αλλά, ο θεός απολείπειν δικομματισμόν.