Αναγκαιότητα το άπλωμα των δημοκρατικών θεσμών και της ανάπτυξης συμμετοχικών θεσμών


Στο προηγούμενο άρθρο αναφερθήκαμε στην αναγκαιότητα απλώματος των δημοκρατικών θεσμών και την ανάπτυξη της συμμετοχικών θεσμών. Ας σημειώσουμε όμως προκαταβολικά ότι δεν αναφερόμαστε σε κάποια συμμετοχική δημοκρατία, αλλά σε μία κινηματική της διάσταση, στην κινηματική δημοκρατία όπως την αναπτύξαμε στο βιβλίο μας για την Τοπική Αυτοδιοίκηση[1].
Σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι ανάγκη, να αναπτυχθούν νέοι θεσμοί στο πλαίσιο του ίδιου του πολιτεύματος[2]. Τα θετικά της μεγαλύτερης συμμετοχής των πολιτών δεν μπορούν να έχουν παρά θετικά αποτελέσματα, αφού όχι μόνο θα ενημερώνονται για τα βασικά προβλήματα ή κεντρικής επιλογής νομοσχέδια, αλλά θα έχουν την ευκαιρία να προτείνουν και ιδέες.
Το άπλωμα των δημοκρατικών θεσμών είναι η μεγάλη επίθεση της δημοκρατίας στο νεοφιλελευθερισμό. Όταν όλο και συχνότερα βλέπουμε προσπάθειες επέμβασης στις επιλογές εθνών, όταν μειώνεται η αποφασιστική λειτουργία θεσμικών οργάνων προς όφελος διμερών ή τριμερών συναντήσεων, τότε η ενίσχυση της δημοκρατίας είναι το μεγάλο μας όπλο. Η συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων, είναι η ευθεία απάντηση στις διορισμένες κυβερνήσεις και τις απαιτήσεις για συνταγματικές διατάξεις εξυπηρέτησης εξωθεσμικών παραγόντων.
Εξάλλου, οι θέσεις του νεοφιλελευθερισμού προσδίδουν μια κοσμική διάσταση στην εμπορευματοποίηση, με την έννοια της γενικής εμπορευματοποίησης κάθε δραστηριότητας και της υποταγής της στους κανόνες της αγοράς. Ο απολογισμός του νεοφιλελευθερισμού μέχρι σήμερα έχει να δείξει σωρεία ανατροπών στα παραδοσιακά κοινωνικά συστήματα και τους δημοκρατικούς θεσμούς και ο απολογισμός αυτός πρέπει να καταστεί προσωρινός. Δυστυχώς όμως αναμένονται νέα απορρυθμιστικά βήματα[3].
Και τελικά στόχος των προοδευτικών και των αριστερών πολιτών δεν μπορεί παρά να τεθεί το άπλωμα αυτό ακριβώς της δημοκρατίας και η ενίσχυση της συμμετοχής του Πολίτη. Αυτού που ολοένα τον μεταφράζουν σε ιδιώτη, σε κάποιον δηλαδή που ενεργεί ατομικίστικα. Ο Πολίτης όμως είναι το αποφασιστικό υποκείμενο σε μία δημοκρατία.
Οι πολίτες πρέπει να ενεργοποιηθούν, να αγαπήσουν τη γειτονιά τους, το συνάνθρωπο και να συνεργαστούν μαζί τους σε κοινούς στόχους. Πρέπει να συνευρεθούν και να καλλιεργήσουν την ιδέα μίας διαφορετικής πολιτικής, μιας πολιτικής που θα εξυπηρετεί τους λαούς κι όχι τις ελίτ. Γιατί σε μία δημοκρατική κοινωνία προέχει η ευημερία κι η ευμάρεια του Πολίτη κι όχι των ταξικών και υπερεθνικών επιχειρήσεων.
Είναι ηλίου φαεινότερο ότι η σημερινή αντιπροσωπευτική δημοκρατία έχει διανύσει πολλά βήματα. Ο λαός έχασε την εμπιστοσύνη του στις μεταπολιτευτικές δυνάμεις. Αναζητάται, λοιπόν, μία ευρύτητα στα όργανα λήψης αποφάσεων με τη συμμετοχή όλο και περισσότερων θεσμικών παραγόντων και Πολιτών.
Η αντιπροσώπευση έχει αποδείξει ότι συντηρεί το πελατειακό κράτος, το φανατισμό σε κόμματα ή την προσκόλληση σε βουλευτές, ενώ δεν ευνοεί το διαχωρισμό των εξουσιών (ειδικά μεταξύ νομοθετικού και εκτελεστικού σώματος). Ταυτόχρονα, όμως έχουμε πια την εμπειρία των αντιδημοκρατικών επιλογών κυβερνήσεων και κομμάτων που αποφασίζουν για θέματα πέραν του κοινωνικού συμβολαίου που υποτίθεται ότι συνήψαν βάσει της προεκλογικής τους ατζέντας. Και, άλλωστε, πόσο δημοκρατικό είναι να ανατίθεται/εκχωρείται σε βουλευτές το δικαίωμα να αποφασίζουν οιονεί αυτοκράτορες[4];
Η αναγκαιότητα είναι για τον γράφοντα πια πασιφανής. Η πρόταση που κατατίθεται δεν αναιρεί την αντιπροσώπευση. Αναζητά μία εναλλακτική για την εγρήγορση των πολιτών και την ενίσχυση της ίδιας της δημοκρατικής ιδέας. Εξάλλου, μία ευρύτερη συμμετοχή των πολιτών διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή και μειώνει την κοινωνική αντιπολίτευση που φέρνει εσωταξικές συγκρούσεις και διασπαστικές κινήσεις.
Το κράτος δεν είναι μία επιχείρηση που ενεργεί από τα πάνω. Το κράτος είναι σύνολο ατομικοτήτων που οφείλουν να συναποφασίζουν… Η δημοκρατία που πηγάζει από τα κάτω περισσότερες φορές από μία εκλογική αναμέτρηση ανά τετραετία, είναι το πολίτευμα που μπορέι να βαθύνει τις σχέσεις του πολίτη με την πολιτική, να φέρει νέα πρόσωπα στην επιφάνεια και κυρίως να αναπτύξει νέες ιδέες. Στο κάτω κάτω, δημοκρατία δεν είναι παρά η επικράτηση των θέσεων του λαού. Ποιος όμως φοβάται το λαό και το άπλωμα της δημοκρατίας;
Ο Aronowitz σημειώνει ότι επικράτησε η πεποίθηση ότι η δημοκρατία είναι μόνιμη. Σύμφωνα με αυτό το ιδεολογικό δόγμα τα ζητήματα που αφορούν μία καλύτερη ζωή θα επιλυθούν μέσω των εδραιωμένων πολιτικών και οικονομικών δυνάμεων, μέσω των θεσμών[5].
Ωστόσο, η δημοκρατία δε γνωρίζει δόγματα και μονιμότητα. Θέτει τα πάντα υπό αμφισβήτηση, απορρίπτει με τη δράση τους θεσμούς εκείνους που δεν την εξυπηρετούν. Ιδεολογήματα περί μόνιμου συστήματος εκφράζουν την αγωνία των δημοκρατών για τα νέα οράματα που θα αμφισβητήσουν την κυριαρχία τους[6]. Η ενίσχυση της δημοκρατίας με ένταξη περισσότερων πολιτών στις θεσμικές και πολιτειακές της δομές μπορεί να πιέσει το συντηρητικό πολιτικό φάσμα αμφισβητώντας τις ίδιες τις αρχές τους. Μπορεί όχι μόνο να αναδείξει την αδικία της μετανεωτερικότητας, αλλά και να αντιπαραθέσει μικρές λύσεις για την καθημερινή ζωή και στόχους εθνικούς.
Είναι πράγματι εντυπωσιακό φιλελεύθεροι πολίτες ή μεταρρυθμιστές να αρνούνται επέκταση των δημοκρατικών και συμμετοχικών θεσμών. Ένας συνδυασμός αμεσοδημοκρατικών θεσμών, αντιπροσωπευτικών και συμμετοχικών ουσιαστικά ενισχύει το ίδιο το πολίτευμα και λειτουργεί στο πλαίσιο των αρχών του ιστορικού φιλελευθερισμού. Όποιος έχει εμπιστοσύνη στο λαό, δεν μπορεί παρά να συμφωνήσει. Εκτός αν ελιτίστικα εκτιμάται πως η αντιπροσώπευση κατάντησε προβληματική μόνο λόγω προσώπων ή κομμάτων. Εκτός αν πράγματι φοβούνται τη συμμετοχή του λαού.

[2] Δεν προτείνουμε διαφορετικό πολίτευμα με την ελπίδα ότι οι αντιδράσεις θα είναι λιγότερες από μία ριζική πολιτειακή αλλαγή .
[4] Στην κλασσική Αρχαιότητα η εκκλησία του δήμου εξέλεγε αυτοκράτορες, δηλαδή πρεσβευτές εν λευκώ εξουσιοδοτημένους, για βασικά ζητήματα. Αυτοί οι πρεσβευτές είναι αποφασιστικό δικαίωμα για το μέλλον της πόλης (πχ σύναψη ειρήνης).
[6] Δήμου Χλωπτσιούδη, ό.π, σελ. 39.

16 έκριναν :

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Αυτή τη στιγμή για μένα είναι αναγκαίο το άπλωμα της μπουγάδας στο μπαλκόνι.
Ελπίζω μέχρι το πρωί να έχουν στεγνώσει τα σέξι σλιπάκια μου...

ο δείμος του πολίτη είπε...

Και αυτό το χαρακτήρισες πολιτική αντίληψη... Ενδιαφέρον ο παραλληλισμός, Άσκαρ, της μπουγάδας με τη δημοκρατία...

teleytaios είπε...

Δήμο, μέσω ποιων θεσμών θα μπορούσε να απλωθεί περισσότερο η δημοκρατία; Το σκεπτικό σου δεν πάσχει ούτε περιγράφεις κάτι λανθασμένα, αλλά θα ήθελα ειλικρινά μερικά παραδείγματα να παραθέσεις. Οι πολίτες για παράδειγμα συμμετέχουν στη διοίκηση της πόλης τους, συμμετέχουν σε ΝΠΔΔ, και σε άλλες κυβερνητικές θέσεις. Που αλλού θα μπορούσαν; Διευκρίνησέ το αν μπορείς κι έχεις χρόνο διότι με κάθε ειλικρίνεια σου το λέω, έχει κολλήσει το μυαλό μου!

ο δείμος του πολίτη είπε...

Κώστα, εν τάχει, θα θέσω μερικές ιδέες πιο συγκεκριμένες (προδημοσίευση σχεδιαγράμματος άλλου άρθρου). Σκοπός μου εδώ ήταν ένας διάλογος επί της αρχής και μετά θα μπορούσε να γίνει πιο συγκεκριμένος. ας ορίσουμε πρώτα την κοινή μας στρατηγική, τα όρια και το σκεπτικό και μετά μιλάμε συγκεκριμένα.
Ωστόσο, χάριν φιλίας, σημειώνω μερικές ιδέες που μπορούν να εμπλουτιστούν:
θα μπορούσαν να γίνονται λαϊκές συνελεύσεις σε κάθε δήμο για τοπικά ζητήματα, ή να εκλέγονται πολίτες σε επιτροπές διαβούλευσης για επεξεργασία ειδικών νομοσχεδίων (βλ. Ισλανδία) δίπλα σε βουλευτές,
θα μπορούσαν να πολίτες απλοί να προτείνουν νομοσχέδια που μία ευρύτερη εθνική επιτροπή θα εξετάζει αν έχουν έδαφος ή όχι για υλοποίηση,
θα μπορούσαν να γίνονται δημοψηφίσματα 1 κάθε έτος για θέματα εθνικής εμβέλειας με 1-3 ερωτήματα (πχ για το μνημόνιο, ή τη μεταρρύθμιση σε ΟΤ ή τις μεταμοσχεύσεις, ή ένα τζαμί (σε κάποιες δημοτικές ενότητες).
θα μπορούσαν να υπάρχουν θεσμοί οργανωμένης διαβούλευσης, προαγωγής πολιτών σε αυτές αντί ημετέρων του πελατειακού κράτους όταν δηλαδή αντιδρά μεγάλο μέρος του Κοινοβουλίου επί της αρχής ή όταν το θέμα δεν εμφανίστηκε στην προεκλογική ατζέντα και δεν έγινε διάλογος επαρκώς πάνω σε αυτό.

teleytaios είπε...

Δήμο, τώρα έγινες σαφής και μπορούμε να μιλήσουμε και επί της αρχής. Συγγνώμη για την ερώτηση που έκανα, αλλά ειλικρινά δεν είχα κατά νου τα παραδείγματα που ανάφερες.

Πράγματι, οι πολίτες θα μπορούσαν να συμμετέχουν σε επιτροπές διαβούλευσης σε τοπικά ή μη ζητήματα, νομοσχέδια κλπ., υπό προϋποθέσεις βέβαια. Νομίζω ότι θα απαιτούταν κάποια σχετική γνώση επί του αντικειμένου ή μια ειδίκευση. Επίσης, θα ήταν δυνατή η συμμετοχή σε προπαρασκευαστικές επιτροπές για τη λήψη σημαντικών αποφάσεων. Το μόνο ζήτημα που τίθεται κι εδώ είναι πως θα γίνει η επιλογή τους. Γιατί σίγουρα δεν είναι δυνατόν να γίνει με εκλογές (αποκλεισμός των ειδικών, επικράτηση κομματικών υποψηφίων, έξοδα για τη διαδικασία κλπ). Άρα, πρέπει πρώτα να τεθεί η βάση και η σπονδυλική στήλη όλου του επιχειρήματος που προτείνεις και μετά να προχωρήσουμε σε λεπτομέρειες. Δεν ξέρω αν η πρότασή σου είναι εύκολα πραγματοποιήσιμη, αλλά σίγουρα θα ήταν άκρως ενδιαφέρουσα και βεβαίως θα ενίσχυε τη δημοκρατία.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Αν θες να το τραβήξουμε θα μπορούσαν κάλλιστα να απαγορεύονται τα ψηφοδέλτια, αλλά να υπάρχουν κοινές λίστες επιλογής ατόμων, Κώστα.
Πράγματι σε ορισμένα αξιώματα/θέσεις απαιτείται γνώση (πχ νομικοί) εκεί η επιλογή θα μπορούσε να είναι βάσει μίας λίστας ειδικών επιστημόνων με ένα ελάχιστο γνώσεων, εμπειρίας κλπ.
Ειδικά σε δημοτικό είναι πολύ εύκολο. Η πρόταση μιλάει για άπλωμα μεγαλύτερο σε εθνικό επίπεδο, ανάλογα τα θέματα.

Θανασης Ξ. είπε...

Πρόκειται, βέβαια, Δήμο, για ένα τεράστιο στοίχημα. Που δεν μπορεί να το κατορθώσει κανείς απ' τη μια μέρα στην άλλη. Ωστόσο υπάρχουν οπωσδήποτε τρόποι (μερικούς έγραψες στα σχόλιά σου). Μην ξεχνάμε πως η σύγχρονη τεχνολογία κάνει τα πράγματα ευκολότερα (αρκεί να μην υπερεκτιμηθεί). Προσωπικά θα επιθυμούσα έναν Πρωθυπουργό που να συνεχίσει και μετά τις εκλογές να κατεβαίνει σε λαϊκές συνελεύσεις.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Θανάση, όντως οι νέες τεχνολογίες μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά τόσο σε δημοψηφίσματα όσο και σε επίπεδο διαβούλευσης και προπαρασκευής νομοθετημάτων ή τροποποιήσεων.
Το facebook -ως η απλή εκδοχή ενός διαλόγου- έχει δείξει ότι είναι δυνατόν. Ομοίως το έδειξε και το opengov -παρά τις μεγάλες αδυναμίες του. Έχουμε την εμπειρία των occupy κινημάτων, της διαδραστικότητας του κινήματος της πατάτας και των διοδίων που απλώθηκαν ταχύτατα ως κινήματα σε όλη τη χώρα και βέβαια το προηγούμενο της συνταγματικής αναθεώρησης της Ισλανδίας.
Υπάρχει εμπειρία και τεχνογνωσία. Επιθυμία υπάρχει όμως;

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν τρεις μορφές εξουσίας.

Η νομοθετική, η εκτελεστική, η δικαστική, οι οποίες πρέπει να είναι διακριτές και ανεξάρτητες.

Είναι;
;

Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της δημόσιας διοίκησης, π.χ. οι οποίοι λειτουργούν αλ ελληνικά.

Αυτά δεν είναι δεύτερα Δείμο. Και αυτά ενισχύουν την δημοκρατία.

Ας δούμε και τις άλλες χώρες, λίγο.


Ο Συνήγορος του Πολίτη, το ΕΣΡ,
η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα,

Αυτές οι αρχές λειτουργούν σε πολλά κράτη ενώ εδώ έχουμε να κάνουμε με κάτι σαν λίγο από όλα και τελικά τίποτα.

Το άπλωμα της δημοκρατίας έχει να κάνει και με αυτά, έτσι δεν είναι;

αθεόφοβος είπε...

... λαϊκές συνελεύσεις σε κάθε δήμο για τοπικά ζητήματα, ή να εκλέγονται πολίτες σε επιτροπές διαβούλευσης για επεξεργασία ειδικών νομοσχεδίων

Έχεις μια ουτοπική σκέψη για την λειτουργία των λαϊκών συνελεύσεων.
Σε μια συνοικία 10000 ατόμων άμα μαζευτούν 100 ή και 200 άνθρωποι ποια αντιπροσωπευτικότητα θα έχει αυτή;
Γιατί δεν θα τις καπελώσουν διάφορα κομματόσκυλα;
Το παράδειγμα του Αγίου Παντελεήμονα με τις λαϊκές συνελεύσεις καπελωμένες από την ΧΑ τα λέει όλα.
Ύστερα οι εκλεγμένοι πολίτες από ποιούς και πως θα εκλέγονται και ποιά αντιπροσωπευτικότητα θα έχουν ;
Η κυρία Κατίνα και ο κύριος Μήτσος στην λαϊκή συνέλευση θα κρίνουν ποιοί έχουν τις ειδικές γνώσεις για να προταθούν για την επεξεργασία των ειδικών νομοσχεδίων;
Τότε τους βουλευτές γιατί τους εκλέγουμε;

ο δείμος του πολίτη είπε...

Σπίθα, κι αυτό είναι θεσμοί δημοκρατικοί. Μακάρι να μπορούσαμε να ορίσουμε το Συνήγορο του Πολίτη με Εκλογές ή κάποια άλλη αρχή. Εδώ οι δήμοι δε θέλησαν ποτέ να τ βρουν οι παρατάξεις για να ορίσουν το Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης (μη τύχει κι εκτεθεί και η Διοίκηση).

Αθεό, δεν καταλαβαίνω το κόλλημα με τις ειδικές γνώσεις. Οι βουλευτές έχουν ειδικές γνώσεις, νομίζεις, για όλα τα θέματα; Κι όμως υπάρχει η πρώτη φορά πάντα.
Και ναι αν στον Άγιο Παντ. δούμε αποφάσεις πλειοψηφίας θα πρέπει να τις σεβαστούμε γιατί είναι δημοκρατικές ακόμα κι αν έχουμε διαφωνήσει, γιατί θα τις θέλουν για τον τόπο τους κάποιοι. αυτό έγινε και στις εκλογές με την υπερψήφιση της ΧΑ εκεί. Ε, και;

Το πρακτικό που θέτεις, για την αντιπροσωπευτικότητα και τον ορισμό της, αυτό είναι θέμα που θα λυθεί με το νομικό πλαίσιο που αναφερθεί στην επέκταση των δημοκρατικών θεσμών. Πχ οι λαϊκές συνελεύσεις μπορούν να είναι διαβουλευτικά όργανα κι όχι αποφασιστικά, επικυρωτικά όργανα και τεκμηρίωσης, παρουσίασης κλπ κι όχι αποφασιστικά.
Αν συμφωνήσουμε επί της αρχής θα βρούμε και τις επιμέρους λύσεις που χρειάζονται. Είμαστε οι Πολίτες έτοιμοι να γίνουμε συνυπεύθυνοι σε τέτοιες αποφάσεις (ή απλά βολευόμαστε να τις αναθέτουμε σε άλλους και μετά να τους βρίζουμε); Είναι το πολίτευμα έτοιμο να βρει τέτοιες λύσεις και πάρει το λαό στα κέντρα εξουσίας;
Και όταν μιλάμε για λαό, μην παραβλέπεις ότι μιλάμε πρωτίστως για μεσοαστούς... Θέλουν οι μεσοαστοί να ελέγχουν τα αποφασιστικά και διαβουλευτικά όργανα
;

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

"Μακάρι να μπορούσαμε να ορίσουμε το Συνήγορο του Πολίτη με Εκλογές ή κάποια άλλη αρχή. Εδώ οι δήμοι δε θέλησαν ποτέ να τα βρουν οι παρατάξεις για να ορίσουν το Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης (μη τύχει κι εκτεθεί και η Διοίκηση)."

Και δεν πρόκειται να τα βρουν ποτέ, Δείμο. Δεν θα περιμένουμε την δευτέρα παρουσία ούτε θα μακαρίζουμε να τα βρουν.

Στην ελλάδα της μεταπολίτευσης ποτέ δεν στηρίξαμε, δεν πιστέψαμε στην αξία των θεσμών της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας

Κάθε τρεις και δέκα φαντασιωνόμαστε και μια επανάσταση.
Δεν κοιτάμε να κάνουμε εν τω μεταξυ και καμιά μεταρρύθμιση..

Προλαβαίνουμε, δεν προλαβαίνουμε.

Hades είπε...

Ερώτηση (πολλαπλή, ενδεικτικά): ο πολίτης πρέπει να έχει γνώσεις. Θέλει να μάθει τους νόμους που αποδεδειγμένα δεν ξέρει; Θέλει να συμμετάσχει εις βάρος της προσωπικής τους ζωής; Θέλει να είναι ενεργός και όχι παθητικός;
Μια φορά επί τη ευκαιρία των ευρωεκλογών θυμάμαι που συζητάγαμε με τον Σπίθα κάτι (νομίζω ήταν ένα εξαιρετικό κείμενο στο δικό του βλόγι, αν μπορεί να το λινκάρει), ότι οι Έλληνες (αλλά και άλλοι Ευρωπαίοι, μη νομίζουμε ότι οι άλλοι είναι καλύτεροι) δεν ξέρουν καν πως χωρίζεται η Ευρώπη. Δεν ξέρουν τι είναι η κομισιόν, τι είναι το ευρωκοινοβούλιο, ποιος παίρνει αποφάσεις επί νομικών θεμάτων, που λαμβάνονται οι αποφάσεις επί της οικονομικής πολιτικής. Και όλ'αυτά την ίδιαν στιγμή που οι περισσότεροι λένε "ευρωεκλογές; Α, ευκαιρία για μπάνια στην παραλία".

Μήπως πρώτα πρέπει να αφήσουμε τα στερεότυπα και να δούμε κατ' αρχήν τι δημοκρατία θέλουμε και φυσικά τι δημοκρατία μπορούμε να έχουμε; Διότι πολύ φοβάμαι ότι μα αχρήστους είναι αδύνατο να έχουμε δημοκρατία αρίστων. Έχει πολύ ψωμί η κουβέντα για τον πολίτη που κατά κύριο λόγο είναι της εύκολης λύσης και της μόστρας.

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Δεν το θυμάμαι που το έχω, hades. Η άποψή μου είναι ότι μερικά πράγματα πρέπει να γίνονται στην ώρα τους, διαφορετικά θα γίνουν με άλλους όρους, τους χειρότερους, δλδ,

Δεν ξέρω αν έχει σημασία, πια μιας και πολλά βλέπω να αλλάζουν στην ευρώπη.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Έχεις απόλυτο δίκιο, Σπίθα. Νομίζω είναι καιρός να δούμε λίγο πιο ρεαλιστικά το ζήτημα, αφήνοντας στην άκρη τις απατηλές ελπίδες μις επανάστασης και να δούμε πώς θα πετύχουμε την ενεργοποίηση των ριζοσπαστικοποιημένων μεσοαστών, αυτών που έδειξαν ότι θέλουν να έχουν λόγο για το μέλλον τους και μάλλον θέλουν πρόσβαση στα κέντρα λήψης αποφάσεων.
Πολλά θα αλλάξουν στην Ευρώπη, φίλε. Οι μεσοαστοί διεκδικούν, πιέζουν κι απαιτούν.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Άδη, διαφωνώ εν μέρει. Οι πολίτες έμειναν χωρίς βασική γνώση επειδή πάντα τους απέτρεπαν να μελετήσουν τους νόμους, επειδή δεν είχαν πρόσβαση, επειδή θεοποιήθηκε μέσα στο πελατειακό κράτος η αντιπροσώπευση. Δες πόσοι σήμερα (σε τοπικό συνήθως επίπεδο) ενδιαφέρονται να μάθουν αποφάσεις δημοτικών οργάνων (δια diavgeia). Δες πόσοι συμμετείχαν στο opengov. Αυτά απλά δείχνουν επιθυμία, όχι από όλους, αλλά δείχνουν μία ισχυρή επιθυμία. Σκέψου να γίνονταν και θεσμοί. Αλλά και οδηγηθούν σε αποτυχία δεν πειράζει. Θα είναι ένα πείραμα που θα δείξει τις αντοχές ή όχι του συστήματος και της κοινωνίας. Ξεκινά αισιόδοξα.

ShareThis