για έναν ακροδεξιό σωφρονιστικό κώδικα

γράφτηκε για το tvxs.gr

Κάποτε λέγαμε πως το επίπεδο του πολιτισμού ενός λαού φαίνεται από τον τρόπο που αντιμετωπίζει τους ηττημένους, τις μειονότητες, τους φυλακισμένους. Αν βασιστούμε όμως σε τούτη την αρχική μας  διαπίστωση είμαστε υποχρεωμένοι να φωνάξουμε ότι έχουμε μία απολίτιστη, μία βάρβαρη κυβέρνηση.

Και τούτο για κάποιους δε φαίνεται να έχει σημασία. Η κυβέρνηση έχει όπως και να το κάνουμε μια κάποια παράδοση στο θέμα εξόντωσης όσων διαφέρουν, όσων λειτουργούν εκτός του εμφανούς πλαισίου που εκείνη ορίζει. Άλλωστε, από την αρχή ακόμα ενεργοποίησε τα εμφυλιοπολεμικά της πολιτικά γονίδια (και προφανώς υιοθετεί τον τρόπο αντιμετώπισης των τότε ηττημένων). Έτσι, βιώσαμε τη βαναυσότητα και τη βία της καταστολής προς όφελος των μνημονίων και των ιδιωτικών επιχειρήσεων με κυβερνητική εντολή πολλές φορές. Το βίωσαν και όσοι διαφωνούν με τις κυβερνητικές επιλογές, άνθρωποι που ουδέποτε ρωτήθηκαν, και φυσικά οι μετανάστες και κάθε απόκληρος της κοινωνίας μας.

Σε ένα τέτοιο εξοντωτικό πλαίσιο αναφοράς οι φυλακισμένοι κατέχουν το δικό τους χώρο. Ένα χώρο κρυφό από τα μάτια της δημοσιότητας, αδιάφορο για τον ευρύ κοινό που επιλέγει τη σιωπή και το κλείσιμο των ματιών μπροστά σε όσα συμβαίνουν στις φυλακές. Εξάλλου, οι φυλακές για τους πολλούς είναι ο χώρος όπου μπαίνουν οι εγκληματίες επειδή τους αρμόζει.

Ζούμε, άλλωστε, σε μία χώρα όπου συχνά επανέρχεται -στον επίσημο κι ανεπίσημο- δημόσιο διάλογο το ζήτημα επαναφοράς της θανατικής ποινής. Ο λαός μας (όσο κι αν χαιρόμαστε να τον επαινούμε) παραμένει αμόρφωτος σχετικά με την ουσία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παράλληλα μαστίζεται -μέσα στην κρίση- από μία κομφορμιστική επιθυμία εκδίκησης.

Σε ένα τέτοιο κλίμα και η κυβέρνηση ακροβατώντας προσπαθεί να εξοντώσει πλήρως τους έγκλειστους και την ίδια στιγμή να δείξει μία ακροδεξιάς έμπνευσης πυγμή απέναντι στους κατάδικους. Ευελπιστεί ότι επικοινωνιακά θα κερδίσει με την αποφασιστικότητά της να χτυπήσει την εγκληματικότητα και την ανομία (αυτό το θέμα το αναλύσαμε ήδη προ λίγων ημερών). Βέβαια το ότι η εγκληματικότητα και η ανομία δε σχετίζονται με την κατάσταση στις φυλακές αποκρύπτεται. Όπως προσπαθεί ο συντηρητικός Αθανασίου να υποβαθμίσει την ακαταλληλότητα των σωφρονιστικών καταστημάτων και τη λειψανδρία των σωφρονιστικών υπαλλήλων.

Δυστυχώς, η κυβέρνηση έχει πάψει προ πολλού να ενδιαφέρεται για το σεβασμό των δικαιωμάτων του Ανθρώπου και να βλέπει τους κρατούμενους ως ανθρώπους. Παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές φυλακές εξαθλιώνουν τους φυλακισμένους, η κυβέρνηση αποφάσισε να κάνει ακόμη πιο αυταρχικό και πιο σκληρό τον εγκλεισμό. Με ισοπεδωτικό τρόπο και με λογική -φασιστικής έμπνευσης- δίνονται υπερεξουσίες σε ένα άτομο να αποφασίζει για την αντιμετώπιση εκείνων που τιμωρούνται.

Αξίζει να θυμόμαστε ότι βασικό χαρακτηριστικό της συντηρητικής ιδεολογίας και της ακροδεξιάς είναι οι μη εξατομικευμένες προσεγγίσεις, αλλά οι ομαδικές ταυτίσεις βάσει συγκεκριμένων -επιφανειακών συχνά- ιδιοτήτων. Και οι φυλακές τύπου Γ΄ ακριβώς θα λειτουργούν με έγκλειστους βάσει χαρακτηριστικών ποινής και αδικήματος κι όχι ποιοτικών ατομικών στοιχείων. Και μάλιστα ο εκεί εγκλεισμός με τις προτεινόμενες συνθήκες θα είναι για ένα εξοντωτικό διάστημα.

Ο νόμος για τους φυλακισμένους κινείται στο ιδεολογικό πλαίσιο της κυβέρνησης που βιώνουμε εδώ και χρόνια. Περιστολή δικαιωμάτων, υποβάθμιση του πραγματικού προβλήματος, εξόντωση όποιου αντιτίθεται και εκδικητικότητα. Αυτά όμως τα χαρακτηριστικά αποκαλύπτουν ακόμη μία φορά ότι η κυβέρνηση έχει χάσει κάθε επαφή με τον πολιτισμό και τις φιλελεύθερες κατακτήσεις του νεωτερισμού.

Προσπαθεί χωρίς ουσιαστική πολιτική να μειώσει τους κρατούμενους στις φυλακές τύπου Α΄ και Β΄, χωρίς ουσιαστικά έργα υποδομών, χωρίς επανεξέταση των συνθηκών κράτησης κι επιβολής ποινών. Υποβαθμίζει την αντεγκληματική πολιτική στην εξόντωση των καταδικασθέντων.

Αντεκληματική πολιτική κι ασφάλεια δεν είναι οι ψηλοί τοίχοι ούτε η εκδικητικότητα σε φυλακισμένους, αλλά ο περιορισμός των κοινωνικών κι οικονομικών συνθηκών που ευνοούν την άνθηση της εγκληματικότητας. Ασφάλεια για την κοινωνία υπάρχει όχι όταν εξοντώνονται οι κρατούμενοι (ας αναρωτηθούμε πόσες δραπετεύσεις είχαμε αναλογικά και υπό ποίες συνθήκες στις φυλακές), αλλά όταν μειώνονται οι κακουργηματικές πράξεις.

Και η ανέχεια με την ανεργία σε συνδυασμό με την -ελλιπή- εκπαίδευση είναι οι κύριοι συντελεστές άνθησης της εγκληματικότητας. Γιατί η εγκληματικότητα -όπως και να το κάνουμε- έχει σαφές ταξικό πρόσημο, όπως σαφής είναι και η κοινωνική καταγωγή της συντριπτικής πλειονότητας των κρατουμένων.