Προεκλογικές σκέψεις


Η περίοδος που διανύουμε είναι τόσο περίεργη κι απρόβλεπτη, ώστε κάθε βεβαιότητα για οικονομική ομαλότητα ακούγεται ως ανέκδοτο. Αντίθετα, όλο και περισσότερο η οικονομική ανασφάλεια γίνεται κανόνας και όλο και πιο βέβαιος είναι ο λαός για την επιβολή νέων μέτρων. Η νέα δεκαετία δεν έχει τα κοινωνικά χαρακτηριστικά του παρελθόντος. Η βία, η οικονομική ανασφάλεια και η απειλή της ίδιας της επιβίωσής μας έχει διαμορφώσει ένα νέο πολιτικό σκεπτικό. Ίσως είναι συγκυριακό, ίσως και μόνιμο. Ο χρόνος θα δείξει.
Εντούτοις, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως οι πολίτες κρίνουν την ακολουθούμενη οικονομική πολιτική αδιέξοδη. Δε φαίνεται να πείθονται από τα επιπόλαια επιχειρήματα περί συνευθύνης ούτε ακόμα και από την προπαγάνδα κατά των άκρων. Τούτες οι εκλογές (αν βέβαια επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις) δε θα φέρουν μόνο την ήττα του δικομματισμού (για πρώτη φορά από τα μέσα του Κ΄ αιώνα), αλλά και των διαμορφωτών της κοινής γνώμης.
Ουσιαστικά, οι πολίτες φαίνεται να επιλέγουν πιο ψύχραιμα βάσει των εμπειριών τους κι όχι βάσει της κομματικής προπαγάνδας και της παραδοσιακής τους κομματικής τοποθέτησης. Ακόμα κι όταν μετακινούνται σε φίλιους χώρους, η μετακίνηση γίνεται με κριτήριο πολιτικό (θέση απέναντι στο μνημόνιο). Αυτό ήταν ακόμα πιο χαρακτηριστικό όταν παραδοσιακοί ψηφοφόροι της ΝΔ μετακινούνταν αριστερά πριν την ίδρυση των Ανεξάρτητων Ελλήνων (που τους επανέφερε στην πολυκατοικία με αντιμνημονιακό πρόσημο και μείωσε τελικά τα ποσοστά της ΔΗΜ.ΑΡ).
Οι υπερβάσεις αυτές σίγουρα δεν μπορούν να θεωρηθούν επιπόλαιες ή τυχαίες και σίγουρα δεν μπορούν να θεωρηθούν αποτέλεσμα δημαγωγίας. Όσο και να προσπάθησαν οι νεοφιλελεύθερες και φιλελεύθερες δυνάμεις να υποβιβάσουν τον αριστερό λόγο ως λαϊκίστικο, δεν το πέτυχαν. Και δεν το πέτυχαν όχι τόσο επειδή η αριστερή ρητορεία ήταν άρτια επιχειρημάτων, αλλά πρωτίστως επειδή η τσέπη άδειαζε.
Στο παρελθόν μέρος των ψηφοφόρων αποφάσιζε με κύριο γνώμονα το συμφέρον (πελατειακές σχέσεις). Κύριο στοιχείο των προηγούμενων αναμετρήσεων ήταν και ο φόβος για το άγνωστο, το νέο. Πρόκειται για ένα εγγενές χαρακτηριστικό της μεσοαστικής τάξης που επέλεγε μία σταθερή προτίμηση για το κοινωνικό και πολιτικό status quo. Και αυτά είναι που αμφισβητήθηκαν από την οικονομική πολιτική των τελευταίων κυβερνήσεων.
Σήμερα όμως η μεσαία τάξη και τα λαϊκά στρώματα φαίνεται να λειτουργούν με καθαρά πολιτικό σκεπτικό. Έχουν ήδη αναπτύξει σε σημαντικό βαθμό αντιστάσεις απέναντι στα ΜΜΕ (και πώς θα μπορούσαν διαφορετικά όταν βιώνουν σε τέτοιο βία βαθμό τη νεοφιλελεύθερη πολιτική) και με τα εναλλακτικά μέσα επικοινωνίας συνδιαμορφώνουν πολιτική άποψη, ενισχύουν (σπάνια αλλάζουν) την άποψη που σχημάτισαν και την εμπλουτίζουν με νέα επιχειρήματα. Τα συνθήματα και οι δημαγωγικές κορώνες των μεταρρυθμιστικών, των φιλελεύθερων και νεοφιλελεύθερων δυνάμεων αφήνουν ανεπηρέαστο μεγάλο μέρος του πληθυσμού, δε στέκονται ικανά να τον πείσουν ότι αυτός ευθύνεται για την κατάντια.
Η συντριπτική πλειοψηφία του λαού εκτιμά ότι δεν τα φάγαμε μαζί. Ωστόσο, όπως σημειώναμε προ ημερών, δε στρέφεται κατά του δικομματισμού με το σκεπτικό ότι τα κόμματα ως διαχειριστές ευθύνονται για την παρούσα οικονομική αθλιότητα. Δε φαίνεται να τον τιμωρεί για το παρελθόν και την πολιτική που μας έφερε εδώ, αλλά για τη μη διαπραγμάτευση των μνημονιακών όρων. Τούτο φαίνεται δημοσκοπικά από το γεγονός ότι βασικό κριτήριο επιλογής είναι η θέση των κομμάτων απέναντι στο Μνημόνιο ΙΙ.
Η εμπειρία είναι ισχυρότερος παράγοντας διαμόρφωσης πολιτικού σκεπτικού. Η δε απουσία ελπίδας ή ορατού αποτελέσματος κι εξόδου από την κρίση ριζοσπαστικοποιούν τον εκλογικό σώμα. Βέβαια, η προαναφερόμενη ριζοσπαστικοποίηση είναι ένα συναίσθημα των εκλογέων κι όχι μία ουσιαστική στάση. Είναι συναίσθηση των πολιτών που μετακινούνται σε άλλο κομματικό χώρο και βλέπουν τη μετακίνησή τους ως ένα ριζοσπαστικό πολιτικό βήμα, ακόμα κι όταν στηρίζουν κάποιο πλησίον ιδεολογικά κόμμα.
Η μετακίνηση σε κόμματα με μόνο γνώμονα την αντιμνημονιακή ρητορεία δεν είναι όμως ποτέ αρκετή, όταν στόχος μας είναι η ταξική συνειδητοποίηση. Είναι όμως μία ένδειξη ότι τα μεσαία και τα λαϊκά στρώματα έχουν τις δυνάμεις να αντισταθούν στους απολογητές της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και να νικήσουν τους εκφραστές των συμφερόντων των εθνικών κι ευρωπαϊκών ελίτ. Οι εκλογές είναι μόνο ένας δρόμος στο δημοκρατικό πολεοδομικό συγκρότημα. Υπάρχουν πολλοί ακόμα δρόμοι. Η δημοκρατία δε γνωρίζει μονοδρόμους κι αδιέξοδα. Έχουμε ακόμα πολύ δρόμο. Ωστόσο, η μεσαία τάξη που βιώνει την ταξική επίθεση και πλήττεται θανάσιμα από την ακολουθούμενη πολιτική, αρχίζει να συνειδητοποιεί την εκλογική της -σε πρώτη φάση- δύναμη.
Και αυτή τη συνειδητοποίηση της εκλογικής της δύναμης τη φοβούνται οι ελίτ. Το είδαμε με τις παροτρύνσεις και τις απειλές πολιτικών και οικονομικών παραγόντων του εξωτερικού προκειμένου να μη στηριχθούν οι αντιμνημονιακές δυνάμεις.

14 έκριναν :

thinks είπε...

Δήμο ωραία και χνουδωτή η αυταπάτη ότι έχουμε εκλογές όπου υπάρχουν επιλογές, αλλά η πραγματική ερώτηση που δεν κάνει κανείς είναι τι θα κάνει όποιος και να βγει. Γιατί, κανένας δεν έχει πάρει χαμπάρι ότι η γεωγραφική και πολιτιστική μας θέση είναι 50% Ευρώπη και 50% Μέση Ανατολή. Η ευχή είναι τα κράνη στο Σύνταγμα να παραμείνουν μαύρα και να μην γίνουνε γαλάζια. Δεν κινδυνολογώ -απλά λέω ότι την λύση του προβλήματος έπρεπε ο πολίτης να την ψάχνει αλλού και όχι στο ξεροκόμματο των εκλογών που μας πετάξανε και το χάψαμε, και αναλύουμε πολιτική. Να έψαχνε την λύση στην ίδια την δημόσια κρατική μηχανή και τον εαυτό του που την αποτελεί την μηχανή, και όχι στον οδηγό της μηχανής. Οδηγούς που να ακολουθούσαν τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας δεν είχαμε ποτέ, αλλά τλωρα διαλύθηκε και η μηχανή του αυτοκινήτου που ήταν ξεχαρβαλωμένη. Κι εμείς ψάχνουμε για οδηγό. Μα, Δήμο, πιστεύεις πραγματικά ότι ρητορικά πυροτεχνήματα όπως "ταξική συνειδητοποίηση" και "η μεσαία τάξη που βιώνει την ταξική επίθεση" είναι υπεύθυνη αντιμετώπιση της καθημερινότητας του 2012; ή μιλάς για 1912;

ο δείμος του πολίτη είπε...

Δημήτρη, πολλάκις έχω γράφει για την κοινωνική δημοκρατία. Οι εκλογές, εξάλλου, το είπαμε πολύ πρόσφατα ξανά είναι ένα τμήμα της δημοκρατίας και του πολιτικού συστήματος (αν επιλέξουμε τη φράση γιορτή της δημοκρατίας, απλά είναι σα να λέω ότι τον εορτάζοντα δε τον θυμόμαστε μόνο μία ημέρα). Ωστόσο, τούτες οι εκλογές έχουν το δικό τους διακύβευμα που πρέπει να το έχουμε υπόψη.

αθεόφοβος είπε...

Δε φαίνεται να τον τιμωρεί για το παρελθόν και την πολιτική που μας έφερε εδώ, αλλά για τη μη διαπραγμάτευση των μνημονιακών όρων.

Δηλαδή οι αντιμνημονιακοί θα ήθελαν κάποιο άλλο μνημόνιο; :))

ο δείμος του πολίτη είπε...

Δε θα ήθελαν καν μνημόνιο (αν με τον όρο μνημόνιο εννοήσουμε τα νεοφιλελεύθερα μέτρα).

ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΤΕΡΓΙΟΣ είπε...

“Η βία, η οικονομική ανασφάλεια και η απειλή της ίδιας της επιβίωσής μας έχει διαμορφώσει ένα νέο πολιτικό σκεπτικό. Ίσως είναι συγκυριακό, ίσως και μόνιμο. Ο χρόνος θα δείξει”.

Μέρες Βαϊμάρης.

Και μετά πολιτική αστάθεια, αυταρχισμός, φασισμός νέου τύπου σε εθνικό επίπεδο και απειλή πολέμου σε γενικό και παγκόσμιο.

Το κεφάλαιο ασφυκτιά και χωρίς βιαία καταστροφή - απαξίωση μεγάλου μέρους παραγωγικών δυνάμεων, με πρώτη την εργατική δύναμη και σε συνέχεια των μέσων παραγωγής και των πρώτων υλών, αδυνατεί να αρχίσει από χαμηλή, πλην αποδοτική βάση την αναπαραγωγή του.

Δεν γίνομαι μάντης κακών. Απλώς ο καπιταλισμός στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο ή θα ανατραπεί ή θα αναπαράγει τον εαυτό του σε διαρκώς χειρότερη εκδοχή. Οι παραγωγικές του σχέσεις βρίσκονται διαρκώς σε μεγαλύτερη αντίφαση με τις ανάγκες ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων και των κοινωνιών. Απόδειξη όχι μόνο η κρίση και η υπερσυσσώρευση κεφαλαίου και πλούτου από τη μια και φτώχειας από την άλλη αλλά και η ανεργία εκατομμυρίων χρησίμων ανθρώπων και επενδύσεων.

Αντίλογος είπε...

Δείμο καλημέρα
Δεν θα εκφράσω διαφωνία στο κείμενο αλλά θα υπογραμμίσω την αισιόδοξη προσέγγιση που κάνεις. Νομίζω πως εκφράζει το πώς θα θέλαμε να δούμε τα πράγματα και όχι όπως ισχύουν στην πολιτική παιδεία του συνόλου των ελλήνων ή καλύτερα του μέσου όρου. Για παράδειγμα, όσο επαναστατική κι αν είναι η πράξη του να ψηφίσει κάποιος Καμμένο αντί για ΝΔ σε αυτές τις εκλογές, η δυναμική και η φιλοσοφία του είναι πιο κοντά στο να επιστρέψει μελλοντικά στο μαντρί παρά να πάρει διαζύγιο. Και ίσως και να το θεωρεί ως αυτοαθώωση και εφησυχασμό της συνείδησης του. Τώρα για την ταξική συνειδητοποίηση της μεσαίας τάξης που ανδρώθηκε τις τελευταίες δεκαετίες με το «φαίνεσθε» της αστικής μου φαντάζει πολύ μακρινό όσο κι αν το βιοτικό επίπεδο βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Αλλά ίσως πάλι και να φταίει πως είμαι αρκετά πεσιμιστής και αυτό να εμποδίζει την αισιοδοξία τουλάχιστον για το βραχυπρόθεσμο μέλλον.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Ήδη, symastev, ο Σαμαράς έδωσε μερικές ιδέες τους αυταρχισμού των επόμενων ημερών, με την υιοθέτηση ακροδεξιών στάσεων. Συμφωνούμε απολύτως.

Ωστόσο, θα σημειώσω ότι επειδή ούτε αύριο ούτε μεθαύριο θα γίνει η ανατροπή. Ίσως πρέπει να δούμε και τη δυνατότητα να βελτιώσουμε -χωρίς αυταπάτες- τη ζωή μας έστω και λίγο.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Καλημέρα, Αντίλογε. Δε διαφωνήσω ότι η συνειδητοποίηση, ειδικά της μεσαίας τάξης, είναι κάτι μακρινό. Ωστόσο, κάνουν ένα βήμα. Αν αυτό το βήμα είναι μόνο μία ανάπαυλα για την αυτοαθώωσή τους ή ένα βήμα προς τη συνειδητοποίηση θα το δούμε στο μέλλον (ίσως όντως είμαι αισιόδοξος). Ίσως επιστρέψουν στο μαντρί πάλι. Ωστόσο, αυτή τη φορά το κλίμα είναι εντελώς διαφορετικό, πιο πολιτικό καθώς οι πολίτες σκέφτονται πιο πολύ το συμφέρον τους κι επηρεάζονται (θα δούμε βέβαια) λιγότερο από τις δημαγωγίες και την πελατειακή λογική του παρελθόντος.

teleytaios είπε...

Δήμο έχεις την καλημέρα μου.

Σήμερα δε θα σχολιάσω την ανάρτησή σου, αν και σε γενικές γραμμές θα με βρεις σύμφωνο με το σκεπτικό σου, παρά θα υπενθυμίσω στους αναγνώστες σου να περάσουν από το δικτυακό τόπο e-awards.gr για να ρίξουν την ψήφο τους στο εξαιρετικό ποίημά σου που οδήγησε στη συμμετοχή σου στα βραβεία. Μόλις έριξα τη δική μου ψήφο και σου εύχομαι ολόψυχα καλά αποτελέσματα :)

ο δείμος του πολίτη είπε...

Νά' σαι καλά, Κώστα μου, σ' ευχαριστώ. Αν σου άρεσε περισσότερο το ποίημα από τα άλλα έργα που διαγωνίζονται καλά έκανες. Και να μη σου άρεσε, δεν πειράζει, εμένα μου άρεσε η κίνησή σου :)

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Εγώ πάντως ελπίζω στον "Θεό της Ελλάδος", στον "από μηχανής Θεό", πέστε τον όπως θέλετε...

ο δείμος του πολίτη είπε...

Ελπίζω μόνο ο Θεός να μην υποστηρίξει Τζήμερο...

Hades είπε...

Όντως τα διλήμματα είναι πολλά και συχνά εκβιαστικά. Όμως υπάρχουν και άλλοι παράγοντες από πίσω. Αυτό που προσωπικά βλέπω είναι ότι ουδένα κόμμα έχει επί της ουσίας κάτι να προτείνει. Χαρακτηριστικότερο προεκλογικό συμβάν ήταν το χλώμιασμα του ΚΚΕ στο ενδεχόμενο να κυβερνήσει και η άκρως αποστομωτική απάντηση ότι προτιμάει την ισχυρά αντιπολίτευση.

Έτσι όπως αφήσαμε να μας κάνουν επί τόσα χρόνια, καλά να πάθουν τα κόμματα που πλέον έχουν τον λαό που τους αξίζει!

ο δείμος του πολίτη είπε...

Κι όμως, Άδη, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πιο ολοκληρωμένη πρόταση από όλα τα "μικρά" κόμματα.

ShareThis