Κατ' αρχήν ας σημειώσουμε ότι οι επιστημονικές αναζητήσεις πάντα καθορίζονταν στα ερωτήματα που έθεταν από την ευρύτερη κοινωνική ηθική και τους προβληματισμούς της κάθε εποχής. Πράγματι, λοιπόν, σήμερα ζούμε σε μία περίοδο όπου σε πολλά θέματα αναζητούνται οι ευθύνες στον άνθρωπο. Αυτό το βλέπουμε σε δεκάδες έντυπα και ταινίες τεκμηρίωσης που αφορούν τόσο το παρελθόν όσο και το παρόν. Οι άνθρωποι φταίνε για την εξαφάνιση των μαμούθ, οι άνθρωποι ευθύνονται για το χαμό των αλόγων από την αμερικανική ήπειρο, για το φαινόμενο του θερμοκηπίου κλπ κλπ. Είναι ένα γέννημα των καιρών που αποδεικνύει τουλάχιστον ότι η επιστήμη δεν είναι αμέτοχη στο κοινωνικό γίγνεσθαι, ότι η επιστήμη δεν είναι στατική κι άφθαρτη, αλλά ιδεολογικά προσκείμενη στις αναζητήσεις της κοινότητας που την περιβάλλει.
Σαφώς και τα ΜΜΕ αναζητούν κάθε τρόπο να προκαλέσουν πανικό στο κοινό τους γιατί επί της ουσίας μόνο το αίμα και η κινδυνολογία πουλάνε. Ωστόσο, ας θυμόμαστε ότι τα ΜΜΕ είναι όχι απλά μέρος του βιομηχανικού συστήματος κι ουδόλως ανεξάρτητα από την καπιταλιστική ανάπτυξη, αλλά αποτελούν τον ιδεολογικό του στηλοβάτη του συστήματος με μετανεωτερικές προσεγγίσεις (εκπομπές, ταινίες, διαφημίσεις, προπαγάνδα και αυτοχειρία της ελευθερίας του πολίτη). Είναι αστείο να ισχυριζόμαστε ότι το ΜΜΕ αυτοενεχυριάζονται στο όνομα της επιστήμης και ότι λειτουργούν αντισυστημικά.
Για παράδειγμα κανείς στην ταινία δε κάνει λόγο για την υπεραλιεία, για την υλοτόμηση (μείωση οξυγόνου), για την αλλαγή της χλωρίδας και της πανίδας. Κανείς δε συζητά στο ντοκιμαντέρ για τους ρύπους και την τοπική ατμοσφαιρική ρύπανση και την τσιμεντοποίηση των αστικών κέντρων που τόσα δεινά φέρνουν ως μορφές ανάπτυξης στο δυτικό κόσμο. Και γνωρίζουμε ότι ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσεται η σύγχρονη οικονομία του μεταβιομηχανικού κόσμου, οι τοπικές μολύνσεις αλλάζουν άρδην τις ατμοσφαιρικές πιέσεις στα αστικά κέντρα και άρα επιφέρουν σημαντικές τοπικές κλιματικές αλλαγές (το θέμα των τοπικών αστικών κλιματικών αλλαγών το είχα θέσει και στη μελέτη μου για την Τοπική Αυτοδιοίκηση).
Και να δεχτούμε ότι η κλιματική αλλαγή εξαιτίας του ανθρώπου είναι μία λανθασμένη θεωρία που τα έφηβα ΜΜΕ προπαγάν- δισαν, δεν μπορούμε να αρνηθούμε το γενικότερο ζήτημα / ανησυχία για την καταστροφή του περιβάλλοντος. Γιατί η θεωρία -έστω κι αν είναι λάθος- της κλιματικής αλλαγής αποτελεί ένα τμήμα της νέας αειφορικής αντίληψης (ανακύκλωση και "πράσινα" υλικά, περιορισμός του φετιχισμού του προϊόντος, μείωση της ενεργειακής σπατάλης και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας). Γιατί στο κάτω κάτω η οικολογική στάση ζωής είναι εκείνη που υπεραμύνεται της ανθρώπινης υγείας χωρίς να περιστέλλει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Γιατί η σύγχρονη βιομηχανική ανάπτυξη απειλεί την ίδια την υγεία μας -ψυχική και σωματική.
Επιστημονικές αντιρρήσεις πάντα θα υπάρχουν και τούτο δε σημαίνει ότι όλα γίνονται γιατί υπάρχει παγκόσμια συνωμοσία των βιομηχάνων που στήνουν μελέτες κι έρευνες για το κάθε θέμα (όχι ότι δε γίνεται πολλάκις ή ότι δεν υπάρχουν επιστήμονες που βολεύονται με σχετικές χρηματοδοτήσεις). Ωστόσο, δεν μπορώ να αποδεχτώ αβίαστα ένα τέτοιο ντοκιμαντέρ που εκτός από την προβολή αντιρρήσεων, ουσιαστικά πετυχαίνει στον αδαή και τον βιαστικά κρίνοντα να θεωρήσουν ότι δεν υπάρχει οικολογικό ζήτημα. Γιατί ουσιαστικά αυτό επιτυγχάνεται, να τεθούν βάσεις άρνησης της ανάγκης προστασίας της φύσης, καθώς η μεταμοντέρνα καταναλωτική αντίληψη είναι που στηρίζει τη σημερινή βιομηχανική ανάπτυξη.
5 έκριναν :
Συμφωνώ, ειδικά στο τελευταίο μέρος του κειμένου σου. Η επιστημονική αλήθεια μπορεί να μην αμφισβητείται, αλλά ο τρόπος που παρουσιάζεται μπορεί να οδηγεί σε πολλά αμφιλεγόμενα συμπεράσματα.
Σκοπός άλλωστε δεν είναι να δούμε ένα ντοκιμαντέρ που διαψεύδει την κλιματική αλλαγή ως ανθρωπογενή παράγοντα και να πούμε "οκ τότε. Παω να μαρσάρω με το 2λιτρο τζιπ μου", αλλά να έχουμε μία πιο ολοκληρωμένη άποψη ώστε να είμαστε ακόμα περισσότερο οικολογικά συνειδητοποιημένοι.
Ελληνάκι, συμφωνούμε απολύτως. Το θέμα δεν είναι η κατάρριψη μιας απλά θεωρίας -που δέχομαι ότι διαμορφώνεται από ποικίλους παράγοντες- αλλά το σύνολο της οικολογικής προσέγγισης. Γιατί κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αναγκαιότητα μιας αειφορικής οικονομίας. Ειδικά όταν έχουμε δεκάδες αποδείξεις για σημαντικές επιδράσεις του κλίματος (σε συνδυασμό με την κατασπατάληση ενέργειας, με το τσιμέντο, με την έλλειψη μεγάλων ελεύθερων πράσινων εκτάσεων κλπ) στα αστικά κέντρα.
Αν και η δικές μου απόψεις είναι ότι η εποχή από τους τελευταίους παγετώνες είναι ασυνήθιστα σταθερού κλίματος σε σχέση με την κλιματική ιστορία του πλανήτη μας, ότι το εκκρεμές αντιδράσεων του κλίματος ακόμα δεν το καταλαβαίνουμε καθόλου καλά, και ότι η ανθρωπομορφική αντιμετώπιση του πλανήτη είναι, το λιγότερο, κοντόφθαλμη, συμφωνώ απόλυτα ότι επιστημονικές θεωρίες δεν πρέπει να παραβλέπονται -απλώς να μην θεωρούνται δόγματα ή δικαιολογίες για την ανθρώπινη τάση προς φανατισμό. Στα συγκεκριμένα επιχειρήματα ποιός μπορεί με αδιαλλαξία να πει ότι η τάση προς θέρμανση δεν είναι προαγγελία εποχής παγετώνων (όπως τα νερά υποχωρούν πριν έρθει ένα τσουνάμι), ή ότι το CO2 δεν θα βοηθούσε στην αποφυγή της επόμενης εποχής παγετώνων... τέλος, και για λίγο χιούμορ, γιατί δεν θα ήταν σωστό να πει κανείς ότι, εφόσον η ανθρωπότητα, όπως κάθε τι ζωντανό, είναι γέννημα και δημιούργημα από τις πρώτες ύλες του πλανήτη, ότι κάνει ο "άνθρωπος", είναι μέρος αυτών που "κάνει" ο ίδιος ο πλανήτης :-)
Άσχετα με τις ατομικές και κοινωνικές μας περιβαλλοντικές ανησυχίες (που είναι υπαρκτές και συμφωνώ με τα όσα γράφεις για το μικροκλίμα Δείμε), σε κάθε περίπτωση άλλο πράγμα η σκέτη κλιματική αλλαγή και άλλο η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή. Ακόμα και αν το φιλμ έχει επιστημονικές ασάφειες και χειραγωγείται για επικοινωνιακούς και πολιτικούς λόγους, έχει ένα σαφές μήνυμα: Το να κατηγορούμε τον άνθρωπο ως κυριο υπεύθυνο της κλιματικής αλλαγής χωρίς αυτό να τεκμηριώνεται σαφώς, οδηγεί σε μια νέου είδους ηθικιστική ανθρωποκεντρική θέαση του κόσμου και της φύσης, αντίθετη από τον αρχικό πολιτιστικό σκοπό των περιβαντολόγων που είναι η φυσιοκεντρική(χάρην ευκολίας το λέω έτσι) απελευθερωτική θέαση.
Συμφωνώ ότι δε θα πρέπει να μην ευαισθητοποιούμαστε λόγω και μόνο ανεπαρκούς επιστημονικής σαφήνειας. Ίσα ίσα. Η αρχή της πρόληψης και της ανάληψης δράσεως ακόμα και υπό συνθήκες αβεβαιότητας συμπυκνώνουν το νόημα αυτό.
Όμως, αυτό είναι το αντίθετο από το να δημιουργείται ένας περιβαντολογικός τρόμος, στον οποίο οι άνθρωποι αντιδρούν με φόβο παρά με πληροφόρηση και θετική δράση. Γι'αυτό αν ρωτήσουμε τους γύρω μας έχω την επτύπωση οτι ΟΛΟΙ θα πουν "ναι, φταίμε μείς για την άνοδο της θερμοκρασίας" ακόμα και αν δεν το ξέρουμε αυτό. Και επαναλαμβάνω, άλλο "φταίμε εμείς για την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας" από το "φταίνε οι εκρήξεις του ήλιου για την άνοδο αυτή".
thinks, συμφωνούμε απολύτως. Ο ανθρωπογενής παράγοντας επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό το φυσικό περιβάλλον -για να μην πω καταλυτικό.
VKP, συμφωνούμε απολύτως. Οι ανθρωπογενείς αιτίες έχουν καταντήσει να αποτελούν φετίχ και ταυτόχρονα ιδεαλιστική αντίληψη.
Δημοσίευση σχολίου