(συνέχεια από των παλαιότερων αναρτήσεων
Σήμερα όμως περισσότερο από κάθε άλλη φορά, έχει γίνει φανερό ότι ο λαϊκισμός στηρίζεται -αν δεν ταυτίζεται απολύτως- στην επικοινωνία. Τα μέσα επικοινωνίας και ο πολιτικός κόσμος στηρίζουν την ύπαρξη και την εξουσία τους ο ένας στα άλλα. Μέρος ενός ίδιου (κάλπικου;) νομίσματος διαπλέκονται οικονομικά και πολιτικά. Την ίδια στιγμή εκφράζοντας τα δικά τους οικονομικά συμφέροντα καλλιεργούν τη δική τους ιδιότυπη δημοσιογραφική και πολιτιστική δημαγωγία.
Ο μιντιακός λαϊκισμός εκφράζεται με έναν ιδιότυπο αγοραίο, ελκυστικό, αλλά και εξωπραγματικό πολιτικό λόγο καθολικής αποδοχής και νεφελώδους γενικότητας, με αήθεις κριτικές και εντυπωσιασμούς. Ο τηλελαϊκισμός, βέβαια, δεν περιορίζεται απλά στη σταθερή προσκόλληση των δημοσιογραφικών εκπομπών στο άρμα των κυβερνητικών αποφάσεων.
Απλώνεται, στον τρόπο χειρισμού της επικαιρότητας, στη σκανδαλοθηρία και τον κιτρινισμό, στην επιφανειακή προσέγγιση. Επεκτείνεται στη θεματολογία των μέσων επικοινωνίας καθώς συντηρεί μια πολεμική ατμόσφαιρα και προάγει τη βία, το θάνατο και το εκχυδαϊσμένο γυμνό σε πρωτεύοντα δημοσιογραφικά θέματα.
Όλα στο βωμό της τηλεθέασης και φυσικά του κέρδους. Πολλά μέσα διαγκωνίζονται στη δημιουργία εντυπώσεων, μια και οι εντυπώσεις αποφέρουν κέρδη. Δε νοιάζονται για την αλήθεια· θέλουν απλώς να πουλήσουν. Κύριος στόχος των μέσων ενημέρωσης είναι αξιοποιήσουν τον έντυπο χώρο και το ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό χρόνο, να πουλήσουν κοινό σε διαφημιστές. Και τότε γίνεται διαγωνισμός επιθετικών προσδιορισμών, ιδιοτήτων ακόμη και εικονογραφήσεων.
Ο δημοσιογραφικός λαϊκισμός καθορίζει -με πλουραλισμό τάχα, αλλά ουσιαστικά με τρόπο φασιστικό- την καθημερινή ατζέντα με ανούσια και αβαθή θέματα. Αναζητά ενόχους· με επιπόλαιες αναφορές και ανειλικρινείς έρευνες πάντα βρίσκει έναν ένοχο, αντί για μια λύση. Αυτές οι φθηνές γενικεύσεις αποτελούν την καύσιμη ύλη του και καταλήγουν σε ύβρεις.

Η χρόνια έκθεση στον τηλεοπτικό βούρκο που προβάλλει απάνθρωπες ιδέες, προϊόντα και ήθη, έχει διαπαιδαγωγήσει το κοινό με τέτοιο τρόπο που είναι πλέον δεκτικό μόνο σε σύντομα μηνύματα και συνθήματα. Έχει εγκατασταθεί στο υποσυνείδητο μία πεποίθηση πως είναι αδύνατο και κουραστικό να παρακολουθηθεί μια μακροσκελή, πλην όμως εμπεριστατωμένη, ανάλυση. Μόνο η σύνοψη καθίσταται αναγκαία και μαζί της τα συμπεράσματα κάποιου συλλογισμού, την ώρα που κανείς δεν ενδιαφέρεται για τα επιχειρήματα αυτά καθ’ αυτά. Δεν ενδιαφέρει το καβάφειο ταξίδι, αλλά ο ομηρικός προορισμός. Σε μία τέτοια λογική έχει εναρμονιστεί και ο πολιτικός λόγος και ο λαϊκισμός ενδείκνυται για τη δημιουργία εντυπώσεων και χαλιναγώγησης της κοινής γνώμης, η οποία έπαψε πλέον να διαθέτει δική της γνώμη.

Παράλληλα, οι θεωρίες συνομωσίες αποτελούν μια άλλη έκφανση του δημοσιογραφικού λαϊκισμού. Αναζητά ενόχους μακριά από τους πραγματικούς υπευθύνους, διαστρεβλώνει με επιφανειακές αναλύσεις, κολακεύει το λαό για το μακρινό παρελθόν, την αθωότητά του και εντοπίζει πολύ εύκολα την ενοχή των άλλων, των μακρινών υπευθύνων-πολιτικών δυνάμεων που τον δυναστεύουν

Ο δε κιτρινισμός αποτελεί την άλλη όψη του λαϊκισμού. Είναι σύμφυτος της ενημέρωσης. Με το πρόσχημα ότι τούτο αρέσει στο κοινό, ότι ο λαός ενδιαφέρεται για την άλλη, τη "γαργαλιστική" οπτική των καλλιτεχνικών θεμάτων, ο μιντιακός λαϊκισμός καλύπτει την πρωινή και μεσημβρινή τηλεοπτική ζώνη και συντηρεί δεκάδες έντυπα.
Ωστόσο, οφείλουμε να κρίνουμε και ως λαϊκίστικη και την άποψη/κρίση ότι έχουμε τη δύναμη και μπορούμε να αλλάξουμε κανάλι, να αναζητήσουμε κάτι άλλο[3]. Ποια αλλαγή στην προτίμηση μπορεί να γίνει μετά από τέτοιο χρόνιο εθισμό στην υποκουλτούρα, το μηδενισμό και την άρνηση; Ποια αναζήτηση όταν το κοινό των μέσων επικοινωνίας αποβλακωμένο και πολλάκις πληγωμένο κι αγχωμένο αναζητά κάτι ανάλαφρο;
12 έκριναν :
Καλημέρα και καλή χρονιά.Μου άρεσε πάρα πολύ αυτό το μπλόγκ που το βρήκα τυχαία αλλά σίγουρα θα ξαναμπώ για να ξαναγράψω.Απότι είδα τα λέτε πολύ ωραία!Αν δεν σας κουράζει μπορειτε να επισκευθυείτε και το δικό μου ιστιολόγιο και να γράψετε τη γνώμη σας.
http://www.ypnos-blog.blogspot.com/
Σας περιμένω εκεί!
Δείμε, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω μαζί σου. Νομίζω άλλωστε, ότι σε κάποιο σχόλιό μου είχα αναφερθεί στο γεγονός ότι μας έχουν εκπαιδεύσει ως τηλεθεατές να ζητάμε μόνο την περίληψη χάνοντας τις περισσότερες φορές την ουσία. Η έλλειψη αμφίδρομης επικοινωνίας με τους δημοσιογράφους, όπως κι εσύ αναφέρεις, γίνεται για να δημαγωγήσουν και να πλασάρουν τις πολιτικές απόψεις που πρεσβεύουν ή ακόμα χειρότερα αυτές από τις οποίες πληρώνονται. Υπάρχουν και κάποιες κραυγαλέες περιπτώσεις που είναι εξόφθαλμο το γεγονός ότι κάποιοι συγκεκριμένοι δημοσιογράφοι είναι απλώς φερέφωνα της πολιτικής δύναμης από την οποία λαμβάνουν τη μισθοδοσία τους, φανερή ή κρυφή…
@thinks
Μπές στο μπλόγκ μου να διαβάσεις τη συνέχεια. (αναρτηση 6/1/11)
Τελευταίε, η διασυνδέσεις τους είναι τέτοιες που έχουν χάσει σχέση με την αυτονομία της κριτικής δημοσιογραφικής παραγωγής.
Συμφωνώ απόλυτα και με τους κώδωνες που κρούεις και με τα συμπεράσματά σου. Δυστυχώς δεν υπάρχει δημοσιογραφία στην Ελλάδα και αυτό γίνεται ακόμη πιο επώδυνα εμφανές όταν κάποιος έχει την πείρα πραγματικής δημοσιογραφίας όχι μόνο σε άλλες χώρες αλλά και σε άλλες εποχές. Εκτός από τα αίτια που προτείνεις θα προσέθετα και ένα-δύο ακόμα: το ότι δεν υπάρχει παιδεία ούτε γενική ούτε δημοσιογραφική, και το ότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον για λύσεις, η οποία, έλλειψη ενδιαφέροντος, από μόνη της, είναι ένδειξη μιας γενικότερης ήττας της ξεχαρβαλωμένης κοινωνίας. Η Ελλάδα, πράγματι, όπως αποδεικνύει και η δημοσιογραφία της, έχει χρεοκοπήσει όχι μόνο οικονομικά, αλλά ηθικά και πολιτιστικά.
thinks, συμφωνούμε...
Ο Μπερλουσκόνι το είπε "καλά": δεν αξίζει τον κόπο να προσπαθείς να πείσεις το λαό. Είναι πολύ πιο εύκολο να τον διαμορφώσεις έτσι ώστε να μην χρειάζεται καν να τον πείσεις...
Κι απ' ό,τι φαίνεται τα μόντια στην Ιταλία κάνουν "καλή δουλειά"...
Άσκαρ, συμφωνούμε απολύτως. Αν και πρώτος το έθεσε το ζήτημα ο Όργουελ (1984). Στην Ελλάδα κάνουν καλύτερη δουλειά. Το αριστερό κίνημα ποτέ δεν έφτασε σε ριζοσπαστισμό το αναρχικό και κομμουνιστικό της Ιταλίας. Πάντα ήμασταν πιο υπάκουοι στα κελεύσματα των ΜΜΕ.
καλο σ/κ σενιορ!
Καλή ξεκούραση, ύποπτε.
[...διαγωνισμός επιθετικών προσδιορισμών,κλπ] οχι απλως διαγωνισμος, αλλα διαγκωνισμος θα ελεγα & ανταγωνισμός
Ας αντισταθούμε όσο μπορούμε λοιπόν
Έτσι είναι, Καίσαρα. Ας αντισταθούμε.
Δημοσίευση σχολίου