Η δημοκρατία της ελεημοσύνης

Αισίως μπήκαμε στην προεκλογική περίοδο. Τα κόμματα παρουσιάζουν υποψηφίους και οι υποψήφιοι άρχισαν ήδη τις βόλτες και τα μηνύματα. Με τόσα κόμματα λογικό είναι να αυξηθούν και οι υποψήφιοι βουλευτές που μας περιτριγυρίζουν.
Μπορεί να μην έχουμε να φάμε, μπορεί να έχουμε χρεοκοπήσει ατομικά και κοινωνικά, μπορεί η βία να οπλίζει χέρια αυτοχείρων, ανέργων και άλλων, αλλά φευ η δημοκρατία λειτουργεί, έχουμε εκλογές.
Την ώρα όμως που οι πολίτες αναρωτιούνται τι να ψηφίσουν, έχουν να σκεφτούν κάτι σημαντικότερο: την απειλή της ζωής τους και της οικογένειάς τους. Γιατί μπορεί η δημοκρατία να μην έχει αδιέξοδα, αλλά τελικά κατάντησε ένας μονόδρομος χρεοκοπίας, φτώχειας, εξαθλίωσης και χαμένης αξιοπρέπειας. Αν κάποτε ο πολίτης που πεινούσε αναζητούσε λύση στην ελεημοσύνη της εκκλησίας ή του ευγενούς, σήμερα όλη η κοινωνία κλυδωνίζεται. Έτσι, και η ελεημοσύνη αποκτά πια κοινωνικές διαστάσεις.
Κανάλια, ναοί, δήμοι, Εκκλησία, κόμματα που ιδρύουν παντοπωλεία, όλα στην κυριαρχία της αγοράς ελεημοσύνης. Συστήσαν μία ΜΚΟ και την ονομάσαν κράτος. Πίσω από τη λέξη αλληλεγγύη έκρυψαν το θεμέλιο του νεοφιλελευθερισμού: τη φτώχεια που κρύβει η ελευθερία, εκείνη την έννοια για την οποία τόσοι έχυσαν το αίμα μας, τόσοι πάλεψαν (κάτι ξέρουν οι Αμερικανοί που για το νεοφιλελευθερισμό χρησιμοποιούν τον όρο νεοσυντηρητισμός).
Όταν η ελευθερία κατάντησε φτώχεια, όταν ο νεοφιλελευθερισμός μετονομάστηκε σε μέτρα για την κρίση, η δημοκρατία της ελεημοσύνης έκανε την εμφάνισή της. Στην αρχή δειλά, αλλά μετά όλο και πιο δυναμικά. Έγινε διαφήμιση υπεραγορών από την Εκκλησία και τον ΣΚΑΪ, έγινε κίνημα κατά των μεσαζόντων στην εξέλιξή του υπό το λαϊκίστικο πνεύμα τοπικών φορέων και δήμων ενόψει εκλογών, μετονομάστηκε κατά το θουκυδίδειο κείμενο φιλανθρωπία και αλληλεγγύη.
Η φτώχεια είναι το τέλειο άλλοθι. Δωρεάν διαφήμιση με ισχυρό κοινωνικό αντίχτυπο, μεγάλη πολιτική διαφήμιση με άμεση εξωθεσμική παρέμβαση προς λαό.
Υπάρχουν δύο ειδών ελεημοσύνες: εκείνη των φτωχών και μεσαίων στρωμάτων προς τους δικούς τους ανθρώπους. Η φτώχεια δεν αποτελεί μόνο αποπροσανατολισμό για τον πένητα, αλλά και για τον ελεήμονα. Και ο ελεήμων προσδίδει μέσα στο φαντασιακό του μία ταξική διάσταση στην πράξη του θεωρώντας την αλληλεγγύη. Έχοντας κάτι να ασχοληθεί ο πένητας κι ο ελεήμων, δεν προλαβαίνει να αντικρίσει την πολιτική αιτία της κατάντιας του (κι αν το προσπαθήσει θα ανταμώσει τα εμπόδια της προπαγάνδας της διαφθοράς, του μαζί τα φάγαμε, της συνευθύνης).
Υπάρχει και η διαφημιστική ελεημοσύνη της Εκκλησίας, των καναλιών, των καλλιτεχνών, των πολιτικών, των επιχειρηματιών. Οι τελευταίοι εμφανίζονται σωτήρες περιορίζοντας τις αντιστάσεις εναντίον  τους από μέρος του λαού. Όλοι όμως αυτοί επιτελούν τέλεια το ρόλο τους κρύβοντας της ευθύνες της δημοκρατίας για τη φτώχεια.
Και η ελεημοσύνη αναγάγεται αυτομάτως στο μέγιστο ιδανικό της δημοκρατίας. Ντύνεται με τα ωραία στολίδια της ανθρωπιστικής βοήθειας, της ανθρωπιστικής τραγωδίας κρύβοντας τη ντροπιαστική εικόνα εκείνων που τη γεννούν με τις αποφάσεις τους, τους πολέμους τους, τη φτώχεια που επιβάλλουν σε λαούς και έθνη.
Αλλά φευ, έχουμε εκλογές. Εμείς αποφασίζουμε κι έχουμε ευθύνη...

12 έκριναν :

Σταμάτης Κυρζόπουλος είπε...

Εντόπισες ορθά την κρίσιμη διαφορά αλληλεγγύης και ελεημοσύνης.
Πρόκειται για θέμα φιλοσοφικό αλλά και εξόχως πολιτικό.

Δες και αυτό Ιδιωτικές αμαρτίες, δημόσιες αρετές.Ο επιδεικτικός αλτρουισμός μεγιστάνων ή πώς η επιχειρηματική φιλανθρωπία προβάλλει ως υποκατάστατο της κοινωνικής αλληλεγγύης.
Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου. 01/04/2012

Άτακτος Λόγος είπε...

Όταν κατεστάλησαν οι απεργίες στα ναυπηγεία της Σύρου το 1879, κι η άγρια καταστολή πρακτικά απαγόρευσε την ελευθερία της συνάθροισης, πολύ δε περισσότερο τη συνδικαλιστική δραστηριότητα, άρχισαν να ξεφυτρώνουν σα μανιτάρια φιλανθρωπικά σωματεία στα οποία πρωτοστατούσαν συχνά οι απολυμένοι συνδικαλιστές.
Θεωρώ ότι είναι λάθος να βλέπουμε τις εκδηλώσεις αλληλεγγύης μεταξύ των ξεχασμένων σαν πράξη αποπροσανατολισμού. Είναι μάλλον το τελευταίο αποκούμπι συλλογικότητας σε καιρούς χαλεπούς.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Σταμάτη, χαίρομαι που συμφωνούμε.

Άτακτε Λόγε, μάλλον δεν κατάλαβες το ύφος μου. Κάθε άλλο παρά διαφωνούμε. Αλλά η φιλανθρωπία βαφτίστηκε αλληλεγγύη και κάποιοι νομίζουν ότι επιτελούν και ταξικό χρέος δίνοντας ένα αποφάι ευκαιριακά.

saltapidas είπε...

και δυστυχώς όπως σωστά περιγράφεις κερδίζουν πολλά από αυτές τις κινήσεις.

ζούμε σε μια παράνοια... και μπορεί να έχουμε τον τελευταίο λόγο μέσω των εκλογών, μα τον έχουμε όλοι. εν τάξει, οι ενήλικες τουλάχιστον. και με τρομάζει αυτό λίγο ξέρεις ε; για να δούμε...

τουλάχιστον, για να κλείσω θετικά, υπάρχει μεγάλο ποσοστό κόσμου που ευαισθητοποιείται πλέον, που βοήθησε σε διάφορες κατευθύνσεις, χωρίς να φορέσει καπελάκι κιόλας. κι αυτό είναι αρκετά αισιόδοξο..

pølsemannen είπε...

Να σημειώσω εδώ ότι η ελεημοσύνη θεωρείται από τους εν ΗΠΑ αποκαλούμενους "libertarians" η απάντηση στην πλήρη κατάργηση του κοινωνικού κράτους.

Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που κατά βάση θεωρούν το οδικό δίκτυο φυσικό φαινόμενο. Κάτι σαν τα δέντρα ας πούμε.

Εξαιρετικός ο νέος υπότιτλος του ιστολογίου.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Εγώ προτείνω να επανασυστήσουμε τις πρωτοχριστιανικές "αγάπες"!
Οι οποίες διαλύθηκαν επειδή κάποια στιγμή οι ευκατάστατοι χριστιανοί είπαν "δεν πάει άλλο, σταματάμε να ταϊζουμε όλους τους τεμπέληδες κι αργόσχολους της Ιερουσαλήμ στο όνομα της αγάπης"...

αθεόφοβος είπε...

Έχοντας κάτι να ασχοληθεί ο πένητας κι ο ελεήμων, δεν προλαβαίνει να αντικρίσει την πολιτική αιτία της κατάντιας του

Και αν προλάβαινε τι θα άλλαζε;
Ο μεν πένητας το βασικότερο μέλημα του είναι να καλύψει τις βιοτικές του ανάγκες ο δε ελεήμων προφανώς έχει αισθήματα αλληλεγγύης για τον πένητα και εκ των πραγμάτων δεν τον απασχολούν τα πολιτικά αίτια της κατάστασης.
Σαφώς βέβαια και δεν θεωρώ σαν λύση την ελεημοσύνη αλλά από το αναλύω τα αίτια της φτώχειας και να μην κάνω τίποτα προτιμώ την αλληλεγγύη στους αναξιοπαθούντες συνανθρώπους μου.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Νέστορα, αν η δημοκρατία περικλείονταν μόνο στις εκλογές ή αν οι εκλογές άλλαζαν κάτι κι απειλούσαν το σύστημα, θα ήταν παράνομες... Η ευαισθητοποίηση του κόσμου όμως δεν είναι ία συνειδητοποιημένη πράξη και σίγουρα όχι μία πράξη με συνέχεια. Δυστυχώς μένει σε σκόρπιες/ευκαιριακές πράξεις και θεωρούμε ότι πράξαμε το καθήκον μας.

pølsemannen, ακριβώς για αυτό λέω ότι ο νεοφιλελευθερισμός τελικά κρύβει τη φτώχεια πίσω από την ελεημοσύνη. Ευχαριστώ.

Ανώνυμος είπε...

Είναι από τις φορές που δεν έχω να πω ή να συμπληρώσω κάτι. Αισθάνομαι ότι μας κοροιδεύουν. Μόνο αυτό. Πατάνε επί πτωμάτων εκμεταλλεύτοντας τη φτώχεια που σκοπίμως δημιούργησαν για μέρες προεκλογικές σαν κι αυτές. Για να πάρουν αυτό που ήδη έχουν. Την ελευθερία μας και την αξιοπρέπειά μας.

Καλημέρα Δείμε, καλώς σε ξαναβρίσκω.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Ακριβώς, έτσι, maviakoufetaria, ακριβώς έτσι. Μια κοροϊδία είναι για να τους αφήνουμε ήσυχους.

teleytaios είπε...

Το χειρότερο πράγμα είναι ότι έχουμε φτάσει στο σημείο να ζητιανεύουμε για να μπορέσουμε να πληρώσουμε τα χαράτσια που επιβάλλει διαρκώς το κράτος που εν μια νυκτί από κράτος (στοιχειώδους έστω) πρόνοιας μεταβλήθηκε στον καλύτερο πελάτη των αγορών και των συμφερόντων τους. Η ελεημοσύνη, πέρα από μέσο προβολής ίδιων συμφερόντων, όπως πολύ σωστά αναφέρεις, είναι το φυσικό επακόλουθο της οικονομικής μας κατάντιας και θα πρόσθετα ότι είναι κι ένας άριστος δείκτης για την προσπάθεια επιρροής των κοινωνικών θεσμών (κανάλια, Εκκλησία, πρόσωπα κλπ). Από την άλλη, κάποιοι άνθρωποι επωφελούνται και κάνουν την καθημερινή τους επιβίωση λίγο πιο εύκολη, ας μην το ξεχνάμε και αυτό!

Την καλησπέρα μου.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Κώστα, σαφώς και κάποιοι συνάνθρωποί μας καταφέρνουν να επιβιώσουν ακόμα και χάρη στην ελεημοσύνη και τη διαφήμιση. Αλά τελικά, η λύση δεν είναι στην επιβίωση στο τσακ... Σωστή απολύτως και η διατύπωση στην αρχή του σχολίου.

ShareThis