«Μαύρα στοιχεία» για τη μάθηση

Διαβάζουμε στο Έθνος και στην Ημερησία ότι 118.346 μαθητές εγκατέλειψαν το σχολείο την τριετία 2005-2007, ενώ άλλοι 85.368 έμειναν μετεξεταστέοι την ίδια περίοδο. Παρουσιάζεται έτσι μία ανησυχητική αύξηση του ποσοστού των παιδιών που μένουν μετεξεταστέα ή εγκαταλείπουν την εκπαίδευση (πάνω από 200 χιλιάδες μέσα σε μία τριετία). Τα άσχημα μηνύματα για τα ποιοτικά μεγέθη της εκπαίδευσης αρχίζουν από το δημοτικό, αφού σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ (αφορούν την τριετία 2005-07), φαίνεται ότι 3.574 μαθητές του δημοτικού επανέλαβαν την τάξη το 2007 με το ποσοστό να αυξάνεται συγκριτικά με το 2005 κατά 17,8%. Επιπλέον, άλλοι 3.908 μαθητές διέκοψαν αδικαιολόγητα το σχολείο. Στο γυμνάσιο «κόπηκαν» 15.982 μαθητές και εγκατέλειψαν το σχολείο 13.942, ενώ οι αντίστοιχοι αριθμοί στο λύκειο ανέρχονται σε 5.907 και 5.346 μαθητές. Μεγάλη αύξηση -κατά 14,2%- παρατηρήθηκε στα ποσοστά απόρριψης των μαθητών στα ΤΕΕ.

Την ίδια στιγμή σημαντικές είναι και οι ανισότητες μεταξύ των βαθμολογικών επιδόσεων που φοιτούν σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία. Το 2007 το ποσοστό των μαθητών με καλή επίδοση («άριστα» και «καλά») των δημόσιων ημερήσιων σχολείων ήταν 33,3%, ενώ των ιδιωτικών 56,5% . Φυσικά μπορούμε να αντιτείνουμε ότι δεν είναι γνωστά τα κριτήρια και η αντικειμενικότητα της βαθμολόγησης για τα ιδιωτικά σχολεία. Ωστόσο, οι μαθητές των ιδιωτικών δε διακόπτουν τη φοίτησή τους στον βαθμό που παρατηρείται στα δημόσια, αφού το ποσοστό τους δεν ξεπερνάει το 0,2% έναντι 1,6% στη δημόσια εκπαίδευση.

Το να πούμε ότι τα παιδιά εγκαταλείπουν το σχολείο για οικονομικούς λόγους (οικονομικές πιέσεις της οικογένειας και πρόωρη έξοδος στην αγορά εργασίας, συγκεκριμένα κοινωνικά προβλήματα μεταναστών κλπ) δεν είναι μία απλή διατύπωση ούτε όμως και περικλείει όλα τα αίτια.

Και παλαιότερα είχαμε αναφερθεί από τούτο εδώ το ιστολόγιο στο πρόβλημα των σχολικών ανισοτήτων και των επιδόσεων[1]. Πρέπει όμως και πάλι να σημειώσουμε ότι οι βαθμοί των μαθητών δεν εξαρτώνται μόνο από τη δική τους μελέτη, αλλά και από μία σειρά παραγόντων που είναι πέρα των δικών τους πεδίων ελέγχου (κοινωνική διαστρωμάτωση της οικογένειας, οικονομικό επίπεδό της, μόρφωση της οικογένειας, προσδοκίες μελών για το μέλλον του μαθητή).
Από την άλλη, η σχολική επίδοση συνδέεται άμεσα και το ανταγωνιστικό κλίμα που επικρατεί στο ελληνικό -και όχι μόνο- σχολείο. Ο κοινωνικός κανιβαλισμός που κυριαρχεί στον υπόλοιπο κοινωνικό βίο μεταφέρεται αυτούσιος και χωρίς προσχήματα -λόγω νεανικού αυθορμητισμού- μεταφέρεται και μέσα στο σχολείο. Ένα σχολείο στο οποίο κυριαρχεί η στείρα αποστήθιση είναι εκ των πραγμάτων ταξικό. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που στηρίζεται σε δεκάδες εξεταστικούς κύκλους (ολιγόλεπτα και ωριαία διαγωνίσματα σε κάθε μάθημα, απολυτήριες εξετάσεις, εξέταση καθημερινή) είναι εξ ορισμού υπέρ των διακρίσεων και ως ταξικό κι ανταγωνιστικό αποδέχεται και διατηρεί τις όποιες κοινωνικές ανισότητες.
Όταν οι γονείς και τα αδέλφια δεν μπορούν να μεταδώσουν στα παιδιά τους την αγάπη για τη μάθηση και τη στιγμή που η μάθηση καταντά ένα αντιδημιουργικό μαρτύριο ενάντια στην ψυχολογία του παιδιού, τότε η κακή επίδοση και η πρόωρη αποχώρηση από το σχολείο είναι μαθητικά βέβαιες. Η καθημερινή σωματική και ψυχολογική κούραση, η σκληρή εργασία που απαιτεί η σχολική δραστηριότητα (ας θυμηθούμε ότι οι μαθητές εργάζονται περισσότερες ώρες σε καθημερινή βάση από όλους μας[2]) και καθόλου ελεύθερο χρόνο για δημιουργική απασχόληση και ψυχαγωγία.
Και πώς μπορούμε να μειώσουμε τις σχολικές διαρροές; Πώς μπορούμε να κάνουμε τα παιδιά να αγαπήσουν το σχολείο; Πέρα από φιλαυτίες για τα δικά μας τέκνα, πέρα από την αγάπη για τους βαθμούς τους, ας θυμηθούμε τι είναι εκείνο που αναζητούν τα ίδια τα παιδιά. Είναι καιρός να τους δώσουμε ένα σχολείο που να σέβεται την ψυχολογία τους και τις δικές τους ανάγκες.

[2] Ένας μέσος μαθητής εργάζεται 6 ώρες στο σχολείο, τουλάχιστον 2-3 ώρες φροντιστηριακή εκπαίδευση πάσης φύσης και κατ’ ελάχιστο 1-2 ώρες διάβασμα στο σπίτι. Συνολικά αγγίζει τις 10 ώρες πνευματικής εργασίας σε κάτι για το οποίο ούτε πληρώνεται άμεσα (είναι μία αόριστη επένδυση στο μέλλον) ούτε του αρέσει -ή μάλλον το μισεί- ούτε έχει δικαίωμα επιλογής ή αλλαγής (πχ παραίτηση κι αναζήτηση άλλης εργασίας).

23 έκριναν :

ellinaki είπε...

Πολύ ενδιαφέρον άρθρο. Θα περίμενε κανείς, πως με την ΑΕΙλαγνία (δηλαδή τη νοοτροπία που θέλει όλους τους γονείς να βάλουν τα παιδιά τους στο πανεπιστήμιο), που μας δέρνει τις δύο τελευταίες δεκαετίες, τα ποσοστά εγκατάλειψης και μεταξεταστέων θα ήταν χαμηλότερα. Τελικά όμως, υπερισχύουν οι παράγοντες που ανέφερες.

Θανασης Ξ. είπε...

'Δείμε' καλημέρα.

Αυτό που σημειώνεις για τις 'εγκαταλείψεις' απ' το Δημοτικό είναι πολύ χαρακτηριστικό: Φανερό εδώ, είναι πως το παιδί ασφαλώς και ΔΕΝ παίρνει από μόνο του την απόφαση. Προφανώς απ' τη μια βρίσκεται η οικονομική κατάσταση της οικογένειας. Απ' την άλλη, η κάποτε 'χρυσοφόρα' παιδεία δεν μπορεί να δώσει καμιά απολύτως υπόσχεση επαγγελματικής αποκατάστασης. Μπορεί να βγάλεις το Λύκειο, να βγάλεις και το Πανεπιστήμιο, και να είσαι άνεργος (ή G700 με μπλοκάκι). Άπ' την άλλη η χρονοβόρα αυτή διαδικασία, ακόμη κι αν τα κουτσοκαταφέρνουν οι γονείς, κάθε άλλο παρά 'δωρεάν' είναι, κοστίζει πάρα πολλά.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες, νομίζω, συν αυτό που κι εσύ σημειώνεις πως δεν έχουμε φτιάξει μια ελκυστική παιδεία που να αναδεικνύει τη 'χαρά' της γνώσης, δημιουργούν αυτά τα 'νούμερα'.
Και για να γίνω και λίγο πιό 'σκληρός', δεν φτάνει που στύψαμε τους οικονομικούς μετανάστες, προετοιμάζουμε τώρα και τα παιδιά τους για 'μετανάστες' του μέλλοντος...

ανεστης είπε...

Φυσικά θα πρέπει να αναζητηθούν οι αιτίες στο σύστημα "δωρεάν παιδείας" που απαιτεί και φροντιστήριο όπου γίνεται η πραγματική "παράδοση" του μαθήματος. Αυτό κάνει ακόμα πιο ταξική την παιδεία.

Φοβάμαι δε οτι ακόμα και οι εκπαιδευτικοί αυτό το σκοπό υπηρετούν που περιμένουν να συμπληρώσουν το εισόδημάτους απο τα ιδιαίτερα.

Ακόμα όμως και για τα παιδιά που αφήνουν το σχολείο για αντικειμενικούς λόγους δυνατοτήτων ("δεν τα παίρνει τα γράμματα" λέγανε παλιά), θα έπρεπε να υπέρχει κάποια άλλη ελαστική εκπαιδευτική βαθμίδα, να μην παραδίδονται εντελώς αμόρφωτοι στην κοινωνία.
Έχω γράψει κι εδώ).

ο δείμος του πολίτη είπε...

Δυστυχώς, ελληνάκι, όσο εντέινονται οι κοινωνικές ατιθέσεις, τόσο εντείνεται και η σχολική βαθμολογική απόκλιση. Αποδεικνύεται με κάθε στατιστική μελέτη.

Θανάση, καλημέρα. όταν αρχίσουν τα παιδιά να αγαπούν το σχολείο, όταν αρχισουν να ερευνούν και να δημιουργούν, τότε θα ανεβάσουν ακι τους βαθμούς τους (που πια ίσως να μην έχουν σημασία).

Ανέστη, μην ξεχνάς ότι ζω από την παραπαιδεία. Μια παιδεία που για να κρατήσω σωστό επίπεδο πρέπει κάθε μέρα να διαβάζω, να αυτομορφώνομαι και να επιμορφώνομαι δια βίου. Δυστυχώς όμως τέτοια επιμόρφωση δε γίνεται πουθενά στο δημόσιο σχολέιο, κι ας το θέλουν οι εκπαιδευτικοί.

Marina είπε...

Μου άρεσε πολύ το άρθρο σου. Θα μείνω σε αυτό που γράφεις "...η μάθηση καταντά ένα αντιδημιουργικό μαρτύριο ενάντια στην ψυχολογία του παιδιού,"
Πιστεύω ότι η μάθηση του παδιού δεν είναι μόνο το σχολείο, ξεκινάει απο το σπίτι του. Εχω για παράδειγμα τα ανήψια μου. Απο μιρκό τον ανηψιό μου τον στρέφανε μακριά απο το διάβασμα, αλλά πρός τη τηλεόραση, playstation κλπ και πολλά κουραστικά σπόρ. Ετσι το να διαβάζει για το σχολείο είναι μία βαρετή υποχρέωση..που την κάνει επειδή του υπόσχονται ωραία δώρα..Σπρώχνοντας περνάει τις τάξεις..με πολλά ιδιαίτερα. Κατάντια..για το παιδί!

Δεν είναι μόνο η κακή παιδεία που προσφέρεται στα παιδιά, είναι και η αδιαφορια είτε απο άγνοια είτε απο βόλεμα του περιβάλλοντος του παιδιού που δεν τα στρέφει στη μάθηση.

Marina είπε...

Να συμπληρώσω. Αυτό το παιδί δεν θα τα παρατήσει..γιατί τον σπρώχνουμε συνέχεια. Αλλο στη θέση του που "δεν έπαιρνε τα γράμματα" θα είχε φύγει.
Τι θα ενέπνεε ένα παιδί να μελετάει και να θεωρεί τη μάθηση παιχνίδι; Υπήρχε ένα βιβλίο για τα "κούτσουρα' παιδιά ενός σχολείου της Μπαρμπιάνας, στην Ιταλία, που έλεγε πώς με τη κατάλληλη διδαχή ΚΑΝΕΝΑ παιδί δεν μένει μεταξεστέο ή αγράμματο. http://users.ait.sch.gr/kolovos/barbiana.html.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Μαρινάκι, πού είσαι καλή μου; Μου έλειψες. Θα συμφωνήσω σε όλα. Το θέμα -ειδικά στο τελέυταίο σου σχόλιο- είναι να βρούμε επιτέλους (σχολείο, εκπαιδευτικοί, γονείς) εκείνοι τη μέθοδο που διδάσκει τα πάντα σε όλους.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

για να είμαστε ακριβέστεροι, το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών που "εγκαταλείπει" το σχολείο είναι μάλλον αλλοδαποί μετανάστες!
Πάντως το φαινόμενο είναι πολύ σύνθετο. Οι κοινωνικές ανισότητες είναι εμφανείς, αλλά υπάρχουν και αρκετά "αντικίνιτρα" στη συνέχιση των σπουδών σε όσους δεν μπορούν ή δεν ενδιαφέρονται για τη μάθηση...

Προσωπικά, θα ήθελα να ήξερα το ποσοστό εκείνων που θέλουν και μπορούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους, αλλά τις εγκαταλείπουν λόγω οικονομικών προβλημάτων...

Suspect είπε...

χμ....

σορι, με ολο το σεβασμο αλλα αυτο που κανεις, να κοβεις τα κειμενα σου με το "synexiste" ωστε να μετρας χιτς, μπορει να ειναι χρησιμο για τα στατιστικα σου σενιορ, αλλα κουραστικο για τον αναγνωστη.

Επι του θεματος, παντα ετσι ηταν.
Δεν βλεπω καμια τρομακτικη διαφορα...

Κλείτωρ είπε...

νομίζω πως όλα αυτά δεν είναι οι αιτίες του προβλήματος αλλά τ' αποτελέσματά του. Αν αντί για όπλα πληρώναμε για παιδεία τότε τίποτε από αυτά δεν θα υπήρχε.

Marina είπε...

Δείμο έχω πήξει στη δουλειά..και δεν προλαβαίνω ούτε να γράψω στο blog μου.
Πρόσφατα παρακολούθησα μία ομιλία-παρουσίαση με 3 ομιλητές. Ηταν τρομερή αυτή η εκδήλωση γιατί 2 πρώτοι ομιλητές ενώ ξέρανε πολύ καλά το θέμα τους, απλά μας το διάβαζαν απο το χαρτί, δεν κάνανε τον κόπο ούτε απέξω να μάθουν 1-2 σειρές..με αποτέλεσμα να κοιμηθούμε. Η τρίτη ομιλήτρια όμως είχε φροντίσει να έχει διαφάνειες που τις πρόβαλε σε υπολογιστή (γιγαντοθόνη). Ξαι μετά την ομιλία της μας έβαλε να "παίξουμε" κατά κάποιο τρόπο σε παιχνίδι τα όσα ακούσαμε.
Ετσι είναι και το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα, πλέον. Καθηγητές υπάρχουν, όρεξη όμως δεν έχουν να κάνουν αυτό για το οποίο πληρώνονται δλδ να παρουσιάσουν το μάθημα έτσι ώστε το παιδί α) να ενδιαφερθεί και β)να μάθει ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ και στο σπίτι απλά να κάνει σύντομη επανάληψη. Πιθανώς να "τα δίνουν όλα" στα ιδιαίτερα που κάνουν μετά.
Οι λίγοι εκπαιδευτικοί που ακόμη ενδιαφέρονται για το μαθητή να είσαι σίγουρος πώς ακόμη εμπνέουν τη μερίδα εκείνη των μαθητών που ΘΕΛΟΥΝ να μαθαίνουν.

αθεόφοβος είπε...

Δυστυχώς με την πάροδο των ετών η παιδεία γίνεται όλο και περισσότερο ταξική.
Από την αλλη μεριά κανονικά όπου εμφανίζονται αυξημένα ποσοστά θα έπρεπε να γίνεται έλεγχοςτης απόδοσης του καθηγητή.
Υπάρχουν δοκιμασίες που αυτό είναι δυνατό αλλά θα μου πείς σε ποιό επάγγελμα στην Ελλάδα γίνεται αυτό;

ο δείμος του πολίτη είπε...

Άσκαρ, με λύπη μου σε ενημερώνω ότι ο αριθμός των ελληνοπαίδων που εγκαταλείπουν το σχολείο ολοένα αυξάνεται. Τα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας δέχονται όλο και περισσότερες αιτήσεις από Έλληνες. Μπορέι οι μετανάστες να είναι σε αυξημένο αριθμό, αλλά τα ελληνόπουλα -ειδικά σε συνθήκες κρ΄λισης- είναι πάρα πολλά.

Ύποπτε, δεν έχω καμία ιδιαίτερη αγωνία για hits. Με τον τρόπο αυτό έχω περισσότερα άρθρα στη σελίδα και την κάνω πιο ελαφριά, επειδή είναι γνωστό ότι λατρεύω τα σεντόνια.

Πάντα έτσι ήταν και τώρα επιστρέφουμε στις ρίζες μας.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Κλείτωρ, η νέα κυβερνηση έχει προσπθήσει να μειώσει πολλές αμυντικές δαπάνες. Ωστόσο, δεν είναι μόνο τα χρήματα. Είναι και ο τροπος και το αντικείμεο διδασκαλίας.

Μαρινάκι, σε πολλές περιπτώσεις δεν ξέρουν καν οι εκπαιδευτικοί να χρησιμοποιούν νέες τεχνολογίες. Και το αναλυτικό του Υπουργείου δεν αφήνει σχεδόν καθόλου περιθώρια για πρωτοβουλίες μέσα στην τάξη (άλλη πικρή αλήθεια).

Αθεόφοβε, συμφωνούμε απολύτως.

Unknown είπε...

Με πρόλαβες, σήμερα το διάβαζα και πάνω κάτω παρόμοιες σκέψεις έκανα...

cynical είπε...

Καλημερα Δείμε,

ενδιαφερον εχει να δούμε πού παρατηρούνται τα μεγαλύτερα ποσοστα εγκαταλειψης. Δηλαδη σε ποια γεωγραφικα διαμερισματα και αν ειναι σε αστικες ή σε αγροτικες περιοχες.

Θυμαμαι καποια δημοσιευση, λιγο καιρο πριν που ανεφεραν οτι μεγαλο ποσοστο εγκαταλειψης παρατηρειται στην κρητη. Ο λογος φανταζομαι οι αυξημενες αναγκες των οικογενειων για χερια στις αγροτικες και τουριστικες τους επιχειρησεις.

Sophia είπε...

@cynical
Η Ηλεία, πάντως, με στοιχεία από περσινή επίσημη αντίστοιχη έρευνα (δυστυχώς δεν κρατάω τα σχετικά άρθρα για να σας πω και τον φορέα) καθώς και από τα στοιχεία που διαθέτουμε ως ΕΛΜΕ, φιγουράρει ανάμεσα στους νομούς, καθώς επίσης και η Ξάνθη.
Και πράγματι, στο σχολείο, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, καταβάλουμε μεγάλη προσπάθεια για να μένουν τα παιδιά στο σχολείο, όχι μόνο για γνωστικούς αλλά κυρίως, για κοινωνικούς λόγους.

latecomer είπε...

την καλησπέρα μου.
Το ενδεχόμενο να έχει αρχίσει να ανστιστρέφεται η τάση του να θέλουνε όλοι οι γονείς τα παιδιά τους να σπουδάσουνε επειδή βλέπουνε το πόσο εύκολα βρίσκουνε δουλειά οι πτυχιούχοι το έχουμε σκεφτεί; Προσωπικά το μεγαλύτερο πολιτισμικό σοκ το έχω υποστεί όταν είχα μπει φαντάρος. Μέχρι τότε έβλεπα τα νούμερα, αλλά δεν είχα γνωρίσει κάποιον που δεν είχε πτυχίο ή δεν σπούδαζε. Έτσι ο γυάλινος πύργος μου είχε κλονιστεί συθέμελα, γνωρίζοντας άτομα που είτε είχανε βγάλει λύκειο είτε ΙΕΚ είτε σπανιότερα τίποτα από τα δύο. Τότε κατάλαβα καλύτερα τις στατιστικές.

Κλείτωρ είπε...

@Δείμε, είναι φτωχός και ο τρόπος και το αντικέιμενο.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Darthiir the Abban, κάθε λογικός άνθρωπος που έχει επίγνωση της ελληνικής κοινωνικής δομής, τις ίδιες σκέψεις θα κάνει.

cynical, καλησπέρα. Παλαιότερα μία σχετική μελέτη έδειχνε στατιστικά -κοινωνιολογία της εκπαίδευσης- ότι ήταν στις υποβαθμισμένες περιοχές και τις αγροτικές (πλην πρωτευουσών). Ωστόσο, περισσότερο μετράνε οι ενδέιξεις από τους εισακτέους σε ΑΕΙ-ΤΕΙ.

Sophia, από μελέτη που έκανα πριν από λίγα χρόνια φάνηκε ότι οι ταξικές διακρίσεις ενυπάρχουν και μέσα στα αστικά κέντρα. Π.χ. η Σταυρούπολης - ο δήμος που δρω πολιτικά κι επαγγελματικά- που ανήκει στις υποβαθμισμένες περιοχές, έχει μεγάλη διαφορά από τις ανατολικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης. Η δε σύγκριση με τη Β΄ Θεσσαλονίκης είναι ενδεικτική των διακρίσεων.

ο δείμος του πολίτη είπε...

latecomer, ανταποδίδω την καλησπέρα. Σαφώς και αποτελεί σημαντικό στοιχείο. Ωστόσο, η επιθυμία δεν αναιρεί σε καμία περίπτωση την επιρροή των άλλων παραγόντων.

Κλείτωρ, δεν περιμένω θαύματα μέσα σε λίγες μέρες ούτε λειτουργώ μαξιμαλιστικά (όπως το ΚΚΕ που απαιτεί επανάσταση κι έξοδο από την ΕΕ.)

phlou...flis είπε...

Λίγες σκόρπιες σκέψεις.
Δες ποιοι θεωρούνται "επιτυχημένοι" για να καταλάβουμε και τα πρότυπα για τους μαθητές.
Αδιανόητη η σύγκριση ιδιωτικού-δημοσίου. Στο 1ο ισχύουν και εφαρμόζονται άλλοι ...νόμοι που είναι γνωστοί σε όλους (μαθητ΄λες, γονείς, καθηγητές, δ/ντές, προισταμένους, υπουργείο).
Η σχολική ανισότητα (και άρα επίδοση) είναι άμεση συνεπαγωγή της κοινωνικής ανισότητας.
Το μέγα πρόβλημα είναι όντως η αγάπη για μάθηση. Όλα τ' αλλα έπονται (προσωπική μελέτη, ανάγκη φροντιστηρίου κ.ά).
Τα αναλυτικά προγράμματα θέλουν ριζικές αλλαγές-τομές. Περικοπές, μείωση, αλλαγές, εισαγωγές για τη δημιουργική απασχόληση και ψυχαγωγία.
Αλλαγή νοοτροπίας συνολικά. Μας πήραν είδηση για πτυχιολάγνες και πλάκωσαν κι οι .....
Με δυο λόγια: πολύ μαύρα τα πράγματα, ούτε προς το γκρι δεν τα βλέπω.

ο δείμος του πολίτη είπε...

φλούφλη, δεν είναι έτσι ακριβώς. Ξέρω πολλά παιδιά σε ιδιωτικά σχολεία που μόνο άριστοι μαθητές δεν είναι, ενώ αντίθετα αρκετά τα παραδείγματα σε δημόσια σχολεία. Είναι μία ένδειξη, αλλά όχι σωστή, επειδή τα ιδιωτικά είναι υπερβολικά λίγα σχολεία, ενώ τα δημόσια πολλές χιλιάδες, ώστε να αλλάζει η αναλογία υπέρ των λίγων.

ShareThis