Η νίκη του ΠΑΣΟΚ και η αποδοχή της κυβέρνησης, απειλή για τη ΝΔ

μερικές σκέψεις για τη διαδοχή στη ΝΔ

Μια βδομάδα πέρασε από τη μεγάλη νίκη του ΠΑΣΟΚ και από την πανωλεθρία της ΝΔ και ακόμα γίνονται προσπάθειες να εξεταστούν τα αίτια της ήττας. Οι τριγμοί που έφερε το αποτέλεσμα στα θεμέλια της ΝΔ ήταν αναμενόμενοι, αλλά το 10% επιτάχυνε το ωστικό κύμα που έριξε από το βάθρο του θριαμβευτή τον Καραμανλή. Στα χνάρια λοιπόν του θείου του κι αυτός αφήνει την πολιτική -πληροφορίες μιλούν και για το βουλευτικό αξίωμα- σαν κυνηγημένος.

Ακόμα μία φορά τα αποτελέσματα μιας εκλογικής αναμέτρησης στρέφουν τα μάτια του λαού και του Τύπου στον ηττημένο κι όχι τόσο στο νικητή.

Συνέδριο λοιπόν στις 7 του Νοέμβρη για νέο Πρόεδρο. Ο Πρόεδρος του κόμματος είναι το ζητούμενο; Σύμφωνα με βουλευτές αυτός είναι το ζήτημα καθώς στόχος όλων στο συνέδριο είναι να βρουν έναν ικανό αρχηγό να τους οδηγήσει σε νέα εκλογική νίκη. Είναι και τούτη μία ακόμα νεοφιλελεύθερη θέση που μακριά από τα μέλη, μακριά από το λαό θα αποφασίσουν για αρχηγό, αλλά όχι για θέσεις. Ο λαός δεν πρέπει να συμμετέχει σε διαδικασίες εκλογής, ο λαός δεν πρέπει να συμμετέχει στο διάλογο για την ήττα ούτε για τις θέσεις του κόμματος. Κάτι τέτοιο μπορεί και να τον απομακρύνει από τις αρχές του κόμματος. Ο λαός δεν έχει δικαίωμα σε ανοιχτές κάλπες (αν κι έχουμε το παράδειγμα του ΠΑΣΟΚ που το αποτέλεσμα ήταν αδιάβλητο και καθαρό, χωρίς προβοκάτσιες, χωρίς φοβικές φημολογίες περί συμμετοχής δεξιών κλπ).

Βέβαια, ο Καραμανλής είναι λογικό να μη θέλει ένα τέτοιο διάλογο γιατί θα φανεί περίτρανα η δική του αδυναμία. Εξάλλου, μέχρι τώρα έχει φανεί ως ο χειρότερος Πρωθυπουργός της μεταπολεμικής περιόδου (ενδιαφέρουσες είναι οι  σχετικές δηλώσεις του Κεφαλογιάννη στη Ναυτεμπορική). Εγκαταλείπει την παράταξη που τον οδήγησε στον πρωθυπουργικό θώκο, εν μέσω έντονων διαξιφισμών, αφήνει πίσω του στωικά ένα κόσμο που επένδυσε στο πρόσωπό του ελπίδες για μια καλύτερη ζωή.

Ένας διάλογος όμως θέσεων στο εσωτερικό του κόμματος -με τη συμμετοχή όλων των μελών και φίλων- θα οδηγήσει στην αυτονόητη παραδοχή ότι η νεοφιλελεύθερη αντίληψη για το κράτος ήταν λάθος. Το μικρό κράτος, το λιγότερο κράτος που αφήνει ελεύθερες τις οικονομικές δυνάμεις ήταν αυτό που οδήγησε τόσες κοινωνίες στη δίνη της οικονομικής κρίσης. Το λιγότερο κράτος εμπόδισε τους ελέγχους στην αγορά, στις επιχειρήσεις· αυτό ευνούχισε τα σώματα ελέγχου για τα καρτέλ, για τις περίεργες αυξήσεις βασικών καταναλωτικών αγαθών, στο σώμα επιθεώρησης εργασίας (με αποτέλεσμα τόσα πολλά εργατικά ατυχήματα), για τη φοροδιαφυγή.

Ένας διάλογος θα αποκαλύψει όχι μόνο αυτά, αλλά ακόμα χειρότερα ότι το δυνατό κράτος του Παπανδρέου είναι μία καλύτερη επιλογή· όχι ο κρατικισμός των προηγούμενων δεκαετιών, αλλά το ενεργό κράτος. Εξάλλου, έχει αναφανεί σε όλο τον κόσμο ότι το ενεργό κράτος είναι η μόνη διέξοδος από την κρίση, η μόνη λύση για την ίδια την καταναλωτική κοινωνία που μπορεί να στηρίξει τις δυνάμεις της αγοράς -μικρές, μεσαίες και μεγάλες. Ένα τέτοιο διάλογο δεν τον θέλει κανείς.

Η διάλυση της ΝΔ δε θα έρθει μέσα από τις αρχαιρεσίες αρχηγού, αλλά όταν ο κόσμος της αρχίσει να πιέζει για αλλαγή θέσεων, για επιλογές πιο φιλολαϊκές

Εξάλλου, το αποτέλεσμα (το αναλύσαμε παλαιότερα) έχει δείξει ότι ο κομματικός πατριωτισμός έφτασε στο τέλος του. Οι κομματικές ταυτότητες ξεθωριάζουν, το 10% ανέβηκε στο 15-20% και εδραιώνεται όλο και πιο σταθερά. Η μεσαία τάξη που έχει κατακτήσει μόρφωση και ένα ευγενές βιωτικό επίπεδο χειραφετείται και απεγκλωβίζεται από τον κομματικό δεσμό (ακόμα κι όταν διορίζονται με ρουσφέτι) και πλέον έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται το μιντιακό παιχνίδι (το προεκλογικό παιχνίδι, τις δημοσκοπήσεις κλπ). Οι νέες τεχνολογίες της δίνουν άλλες ευκαιρίες ενημέρωσης, επικοινωνίας και κριτικής οξύνοντας το χάσμα με τις άλλες κοινωνικές ομάδες (εργάτες, αγρότες και χαμηλόμισθους μικροαστού και μεσοαστούς).

Απαιτεί επιθετικές πολιτικές για τη στήριξη της κοινωνικής συνοχής, απαιτεί όμως και σεβασμό των δικαιωμάτων μαζί με επιθετική οικονομική πολιτική κι όχι την παθητική διαχείριση του "λιγότερου κράτους".

Ενεργό κράτος σημαίνει πολύ απλά αυτό που καθιστά την κοινωνία ικανή να λύσει μόνη της προβλήματα, που είναι πάντα παρόν όταν χρειαστεί. Ενεργό είναι το κράτος που συμμετέχει στις κοινωνικές διεργασίες κι ενθαρρύνει τις πρωτοβουλίες των μεσαίων στρωμάτων που φιλοδοξούν συμμετοχή στην οικονομική ανάκαμψη και αυτόνομο πολιτικό ρόλο. Ενεργό είναι το κράτος που διαθέτει όραμα για την κοινωνική συνοχή και συμπαραστέκεται στις αδύναμες κοινωνικές ομάδες και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες οικονομικής ανάπτυξης.

Καθώς το ΠΑΣΟΚ πρόσφερε όραμα, του προσέφεραν τη νίκη, το ίδιο έγινε και με τον Καραμανλή παλαιότερα και με το Σημίτη δύο φορές νωρίτερα και με τον Παπανδρέου ακόμα πιο παλιά. Η μεσαία τάξη και τα χαμηλότερα στρώματα βιωματικά πείστηκαν ότι οι ανεξέλεγκτες αγορές δεν είναι η λύση· ξέφυγαν από τη σοσιαλδημοκρατική αποϊδεολογικοποίηση του ’90 και τα ψεύτικα οράματα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής σκέψης που βίασαν την οικονομία και τη συνοχή της ελληνικής κοινωνίας.

Μάλιστα με την κεντρική τοποθέτηση του -ιδιαιτέρως αγαπητού στο γράφοντα- κ. Καμίνη, Συνήγορου του Πολίτη, και με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και τις τοποθετήσεις υπουργών (βλ. παλαιότερο άρθρο, η κυβέρνηση είναι η μόνη που καλλιέργησε μεγαλύτερες ελπίδες μετά την εκλογή της παρά κατά την προεκλογική περίοδο.

Αυτό μάλιστα καταγράφεται και στην έρευνα της Public Issue που δημοσίευσε την Κυριακή η Καθημερινή, όπου εμφανίζεται μία κυβέρνηση καθολικής αποδοχής. Σύμφωνα με την έρευνα θετικές εντυπώσεις για το νέο υπουργικό σχήμα εκφράζει το 70% των ψηφοφόρων της Ν.Δ. και το 83% των πολιτών. Αρνητική τη βλέπει μόλις το 5% (!!!), ενώ στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ το ποσοστό εκτινάσσεται στο 96%.