Τι ανάπτυξη θέλουμε;

Όλοι μιλάμε για την ανάπτυξη ως τρόπο διεξόδου από την κρίση. Η λέξη, βέβαια, τούτη είναι τόσο εύπλαστη και τόσο πετυχημένη στη λαϊκίστικη χρήση της ώστε για κάθε πολίτη σημαίνει εντελώς διαφορετικά πράγματα. Για τον αστό είναι οι μεγάλες επενδύσεις εθνικών κι αλλοδαπών ελίτ, για τον μεσοαστό είναι χρήματα στην τσέπη του για να καταναλώνει, για τον άνεργο εργασία. έτσι, είναι αναγκαίο κάθε φορά που μιλάμε για ανάπτυξη να θέτουμε μπροστά της κι έναν επιθετικό προσδιορισμό. Τι ανάπτυξη θέλουμε;
Ο ακολουθούμενος νεοφιλελευθερισμός διέλυσε την ελληνική οικονομία που εν πολλοίς στηρίζονταν είτε στο χρεοκοπημένο κράτος είτε στη μεσοαστική και αυτοαπασχολούμενη επιχειρηματικότητα (35% αυτοαπασχολούμενοι και περίπου 50-60%% μεσοαστικές επιχειρήσεις είναι ο κυρίαρχος ιδιωτικός κύκλος εργασιών στη χώρα μας). Και πραγματικά φαντάζει εντελώς ουτοπικά να περιμένουμε την ανακαίνιση της καταρρέουσας οικονομίας ή την επανασύσταση της ίδιας μορφής.
Ουσιαστικά, λοιπόν, πρέπει να μιλήσουμε για ανοικοδόμηση. Ο κατασκευαστικός κλάδος που αποτέλεσε την οικονομική ατμομηχανή, πνέει πλέον τα λοίσθια. Τούτη τη στιγμή μοιάζει αδύνατο να ανακάμψει (με τόσα απούλητα διαμερίσματα κλπ). Έτσι είναι αναγκαίος ένας συνδυασμός δυναμικών πρακτικών επενδύσεων ιδιωτικών και κρατικών. Η Πράσινη και η Κοινωνική Ανάπτυξη είναι δύο τομείς οι οποίοι θα μπορούσαν να ενισχύσουν την οικονομία.
Η Πράσινη Ανάπτυξη θα μπορούσε να στραφεί όχι μόνο στις φαραωνικές επενδύσεις που ευαγγελίζονται κάποιοι, αλλά και σε μικρότερες (οικιακές) επενδύσεις σε ενέργεια, στη διαχείριση των απορριμμάτων (αναπτύσσοντας την ανακύκλωση, την επαναχρησιμοποίηση αντί των φαραωνικών διαστάσεων ΧΥΤΑ και εργοστάσιων καύσης που είναι οι χειρότερες λύσεις), τις μεταφορές και τις βιοκλιματικές κατασκευές.

Η Κοινωνική Ανάπτυξη μπορεί να αποδώσει μέσα από επενδύσεις στην πρόνοια, την κοινωνική συνοχή, την ανάπτυξη δηλαδή υποδομών και υπηρεσιών (θέσεις εργασίας) ώστε να ενισχυθεί ο κοινωνικός ιστός και η συνοχή. Αυτά φυσικά καθώς θα αναπτύσσονται θα δημιουργήσουν ανάγκες που θα τροφοδοτούν και τους άλλους τομείς (πρωτογενή και δευτερογενή, κατασκευές κλπ). Και μία συνέπεια του συσχετισμού του κοινωνικού κεφαλαίου με την οικονομική και με την κοινωνική ανάπτυξη είναι και η ταύτιση με το αίτημα για ποιότητα, συνεργασία, προσαρμοστικότητα, ολόπλευρη συμμετοχικότητα και διαρκή πρόοδο, εμπιστοσύνη, δημοκρατικές κανονιστικές ρυθμίσεις και πρόσβαση στην πληροφορία, παράγοντες που αποτελούν την «εκ των ουκ άνευ» συνθήκη για τη βιωσιμότητα των κοινωνιών και των επιχειρήσεων.
Η Κοινωνική Ανάπτυξη είναι μια ολοκληρωμένη παρέμβαση οικονομική με κοινωνικό πρόσημο. Σαφώς και μόνη της δεν αποτελεί τη λύση στη σημερινή κρίση, αλλά είναι ένας δρόμος διαφορετικός από τη μονοδρόμηση που μας επιβάλλουν, ένας δρόμος μακριά από νεοφιλελεύθερες και ξενοφοβικές επιταγές. 
Τα τελευταία εξάλλου, είκοσι χρόνια το κοινωνικό κεφάλαιο συνδέθηκε με την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, ξεπερνώντας τις αγκυλώσεις του Φορντισμού, του Τεϋλορισμού και του Κεϋνσιανισμού, που επί δεκαετίες επηρέασαν την κοινωνιολογική και οικονομική θεώρηση και αποσυνέδεσαν την οικονομική πρόοδο από την κοινωνία. Έτσι, η Κοινωνική Ανάπτυξη είναι μια οικονομική αντίληψη μακριά από τη στειρότητα του νεοφιλελεύθερου μοντέλου των περιορισμένων παροχών στο λαό, της διάλυσης του κράτους κάτ. 
Και οι δύο αυτές πολιτικές επενδύσεων προϋποθέτουν βασική συμβολή του κράτους με ποικίλους τρόπους χωρίς να αποκλείει την ιδιωτική πρωτοβουλία. Βέβαια, έρχονται σε πλήρη με την νεοφιλελεύθερη οπτική διάλυσης της οικονομίας και παράδοσής της αποκλειστικά σε ιδιώτες. Οι πράσινες κι οι κοινωνικές επενδύσεις έχουν άμεση ανάγκη από την ιδιωτική επιχειρηματικότητα και κυρίως τη μικρή και τη μεσαία. Έτσι, αντί να διαλυθεί εντελώς η μεσοαστική επιχειρηματικότητα, ενισχύεται και στρέφεται σε νέες κατευθύνσεις δημιουργώντας όχι μόνο ένα πλέγμα προστασίας για τους πολίτες, θέσεων εργασίας, αλλά θέτει σε νέες βάσεις και την ελληνική οικονομία.
Ωστόσο, η γραφειοκρατία και η πολυνομία είναι ανασταλτικοί παράγοντες. Χρειάζονται μεταρρυθμίσεις στο πνεύμα του εκσυγχρονισμού με τη διασύνδεση πληροφοριακών συστημάτων (ώστε και ο πολίτης να μην ταλαιπωρείται αλλά και να περιοριστούν οι διπλές και τριπλές εγγραφές, η φοροδιαφυγή κλπ), τη δημιουργία μικρότερων και πιο ευέλικτων σχημάτων ελέγχου ή εξυπηρέτησης στο πρότυπο των ΚΕΠ και νέων αποκεντρωμένων δομών με εγγύτητα στον πολίτη (αντί δηλαδή της επιχειρούμενης διάλυσης όλων των αποκεντρωμένων δομών, απαιτείται απλά ο μετασχηματισμός τους).
Είναι αναγκαία, λοιπόν, και η αναδιάρθρωση του κράτους. Οι μεταρρυθμίσεις είναι υποχρεωτικές προκειμένου να περιοριστεί η γραφειοκρατία. Ωστόσο, ως μεταρρυθμίσεις δε μπορούμε να δεχτούμε ούτε τις αξιολογήσεις των αγορών κατά της ανάγκες της Νέας Οικονομίας που ήδη απέδειξαν τις κανιβαλιστικές τάσεις, ούτε όμως και τη διάλυση του.
Παράλληλα, η πολυπόθητη αύξηση της ρευστότητας και η ενίσχυση της επιχειρηματικής δανειοδότησης πρέπει να γίνουν επιτέλους πραγματικότητα. Χωρίς τραπεζικές επενδύσεις και δανειοδοτήσεις καμία επένδυση σήμερα δεν είναι εφικτή.

12 έκριναν :

teleytaios είπε...

Δήμο, η ανάπτυξη είναι μια καραμέλα που θα τη βρεις στο στόμα όλων των πολιτικών, οι οποίοι τις περισσότερες φορές την εκστομίζουν χωρίς καν να γνωρίζουν τι σημαίνει. Πρωταρχική προϋπόθεση για την ανάπτυξη είναι η πολιτική σταθερότητα κι ένα φορολογικό σύστημα που δεν αλλάζει κάθε τρεις και λίγο. Στη χώρα μας αυτές οι προϋποθέσεις δεν υπάρχουν και με δεδομένη την υψηλή φορολογία, ειδικά στα ακίνητα, και το υψηλό κόστος των υποδομών (ΔΕΗ, καύσιμα, μεταφορές κλπ) οι επενδύσεις από το εξωτερικό μάλλον είναι όνειρο κι από το εσωτερικό κανείς δεν διακινδυνεύει πια να επενδύσει. Ως εκτούτου, και με δεδομένη την έλλειψη ρευστότητας αλλά και την αφαίμαξη των μισθωτών, ανάπτυξη δεν προβλέπω να γίνεται, τουλάχιστον όχι στο άμεσο μέλλον. Για να μπει θετικό πρόσημο, κατά τη γνώμη μου είτε πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια είτε πρέπει να γίνει κάτι εξαιρετικό (μη με ρωτήσεις ποιο μπορεί να είναι αυτό, δεν ξέρω:).

Την καλημέρα μου.

αθεόφοβος είπε...

Σαν ιδεατές προτάσεις ακούγονται πολύ ωραία.
Σαν εφαρμογή όμως δεν έχουν εφαρμοστεί πουθενά στον κόσμο οπότε η ελπίδα για εφαρμογή τους στην Ελλάδα ανήκει στην σφαίρα της ουτοπίας.
Για πράσινη ανάπτυξη μιλούσε και ο Γιώργος και το μόνο που είδαμε ήσαν πράσινα άλογα!

thinks είπε...

Δεν υπάρχει τίποτα το κακό στο να κάνουμε διάλογο με τους επιχειρηματίες σε θεσμική μορφή, φτάνει να μην το πάρει κανείς σοβαρά και νομίζει ότι μπορεί να φέρει οποιοδήποτε αποτέλεσμα. Για τα μάτια είναι. Και για τα μάτια είναι καλό.

Μόνο να αποφευχθεί ο παρακάτω διάλογος:
Καλοθελητής: Κύριε επιχειρηματία, δώστε λίγο βάση στους θεσμούς περικαλώ (κλείσιμο ματιού)
Επιχειρηματίας: Κύριε Καλοθελητά μου, δώστε μου θεσμό να δώσω βάση (κλείσιμο ματιού)
Ένα χρόνο αργότερα: Ο Επιχειρηματίας έφτιαξε παιδική χαρά να παίζουν τζάμπα τα παιδάκια δίπλα στο κατάστημά του, ο Μπατζανάκης του κυρίου καλοθελητή προμήθευσε τις τσουλήθρες και ο κύριος και κυρία Καλοθελητού βρίσκονται διακοπές στα νησιά Φίτζι.
Ο δήμος συντάσσει αίτηση να στείλει στην Αθήνα στο υπουργείο οικονομικών γιατί του τελειώσαν τα κονδύλια.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Κώστα, καλησπέρα. Πράγματι θέλουμε πολύ καιρό για να δούμε ανάπτυξη. Εγώ απλά προτείνω στο δημόσιο διάλογο έναν μοχλό, ένα μποούσουλα/στόχο.

Αθεόφοβε, τα άλογα αρχικά ήταν πράσινα. Μετά έγιναν βαθύ μπλε (σαν το χρώμα του νεοφιλελευθερισμού -αν είχε, βέβαια). Διάλογο κάνουμε. Δεν είμαι ειδικός, απλά θέτω στο δημόσιο διαδικτυακό διάλογο ορισμένες ιδέες.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Δημήτρη, μήπως το σχόλιο είναι σε λάθος άρθρο; Ο διάλογος είναι δικός μας. Εμείς ως πολίτες πρέπει να θέσουμε δικούς μας στόχους, μακριά από τις "πεφωτισμένες" ηγεσίες που αποδείχθηκε ότι προδίδουν ανερυθρίαστα τα μέλη τους τα ίδια, πόσο μάλλον τους πολίτες.

Unknown είπε...

Επειδή βιώσιμη ανάπτυξη είναι η τοπική ανάπτυξη-αυτονόμηση, είναι λογικό να χρειάζεται ένα πυραμιδωτό σχήμα διοίκησης.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Δηλαδή, καμηλοβάτη, αντιτείνεις τοπική ανάπτυξη και περιορισμό ενός σχεδιασμού εκεί; Μα την Τοπική Αυτοδιοίκηση η Κεντρική Εξουσία τη φοβάται και την αντιστρατεύεται.

Unknown είπε...

Όχι περιορισμό.
Πυραμίδα.
Φυσικά και η τοπική αυτοδιοίκηση έχει λόγο και φροντίζει για την τοπική αυτονόμηση και ανάπτυξη, αλλά λειτουργεί κάτω από κετρική διοίκηση και φυσικά αλληλεπιδρώντας με όλες τις τοπικές κοινωνίες υπό την κεντρική διοίκηση.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Darthiir the Abban, επί της ουσίας συμφωνώ. Αυτοδιοικητικός είμαι. Αλλά αν δεν αφήσει ελεύθερη την ΤΑ η Κεντρική Διοίκηση, δεν πρόκειται να γίνει τίποτα. Ουσιαστικά οι δήμοι δεν μπορούν να διεκδικήσουν έργα σε προγράμματα ΕΣΠΑ αν δε μεσολαβήσει η κεντρική Διοίκηση ή η Περιφέρεια.

Unknown είπε...

Κοίταξε, αυτά είναι θέμα οργανογράμματος. Το ποιός θα έχει τις αρμοδιότητες είναι μάλλον λίγο παιγνίδι εξουσίας. Εμένα με ενδιαφέρει περισσότερο να δουλέψει, το σύστημα με τον τρόπο αυτό και λιγότερο ποιός θα παίρνει τις αποφάσεις. Δεν έχω ιδιαίτερο πρόβλημα να ζητούν οι δήμοι μόνοι τους έργα σε προγράμματα, άλλωστε έχω κατεβάσει προτάσεις για επιστημονικά έργα σε συνεργασία με τον δήμο Α. Ολυμπίας, οπότε δεν καταλαβαίνω γιατί δεν έχουν δικαίωμα να κατεβάσουν πρόταση σε ΕΣΠΑ. Λογικότατο είναι να τους δίδεται το δικαίωμα χωρίς διαμεσολάβηση. Προφανώς η κεντρική διοίκηση είτε θα υποβοηθά, είτε θα χαράσσει συλλογικές πολιτικές (είπαμε αυτονόμηση, όχι ανεξαρτητοποίηση!), είτε θα ανακατανέμει πόρους για να γίνεται πιο ομαλή η λειτουργία.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Ναι, σε καταλαβαίνω. Δίνω μεγαλύτερη βαρύτητα στην Τοπική Ανάπτυξη, επειδή εκεί η Τοπική Αρχή γνωρίζει καλύτερα που μπορεί να επενδύσει και ποιες είναι οι δυνατότητες και οι ανάγκες ()επενδύσεις για το μέλλον σε ανθρώπινο δυναμικό κλπ). Ωστόσο, η κεντρική Διοίκηση διαλύει το προσωπικό των δήμων και περιορίζοντας τα έσοδα ή καθυστερώντας ορισμένα από αυτά, ουσιαστικά εμποδίζει κάθε ανάπτυξη. Οι δήμοι δεν μπορούν καν να κάνουν μελέτες στις περισσότερες περιπτώσεις για άμεσα προβλήματα (διοικητική ανεπάρκεια ενίοτε, περιορισμένο προσωπικό, γραφειοκρατία, αδιαφάνεια κλπ).

Είναι ένα παιχνίδι εξουσίας και φόβου για την δύναμη που μπορεί να αποκτήσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Λογικό είναι να μεταβαίνουν στις Βρυξέλλες με πακέτα οι δήμοι, αλλά δε γίνεται. Όλα τα προγράμματα (ευρωπαϊκή κι εθνική γραφειοκρατία) ελέγχονται τελικά από τα εθνικά υπουργεία και σε τούτα εντάσσονται τα προγράμματα. Έτσι, όχι μόνο αυξάνεται η γραφειοκρατία (με καθυστερήσεις σε προτάσεις ή και πληρωμών ακόμα), αλλά και συχνά βλέπουμε κομματικά κριτήρια στην επιλογή προγραμμάτων. Τυπικά ο Καλλικράτης δίνει δυνατότητα απευθείας συμμετοχής, αλλά ουσιαστικά εμποδίζεται από εγκυκλίους και τη διάλυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Darthiir the Abban.

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Δείμε Δείμε αιθεροβάμονα...

ShareThis