(συνέχεια από των παλαιότερων αναρτήσεων
Ενδιαφέρον όμως έχει να εξετάσουμε και την άσκηση βίας ως προϊόν λαϊκισμού. Και το ζήτημα είναι κοινωνικοπολιτικά αξιόλογο προσέγγισης επειδή ακριβώς όλες οι ριζοσπαστικές ομάδες τη μεταχειρίζονται στο όνομα του λαού. Ζώντας σε μια εποχή που βιαζόμαστε συστημικά (θεσμικά, οικονομικά, πολιτιστικά) ηρωοποιούμε τη βία. Ακόμα και η παιδεία μας -στο όνομα της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας- καλλιεργεί υπερβολικά το θαυμασμό στη βία.
Οι αρχαίοι θεοποίησαν τη Βία και το Κράτος -παιδιά της Στυγός- και τους έθεσαν στην περιφρούρηση του Ολύμπου και του Δία. Η θρησκεία μπορεί να άλλαξε, αλλά η Βία και ο αδελφός της επιβίωσαν. Λατρεύτηκαν, όμως, από το Χριστιανισμό, από τη δημοκρατία και από τους αντιδημοκράτες, από όλους μας. Σαν είδωλο η Βία απέκτησε πολλές μορφές: άλλοτε παλλαϊκής έκφρασης που οδήγησε σε πολυμνημόνευτους αγώνες, άλλοτε ως μάστιγα που επέβαλε τον αδελφό της, άλλοτε ενάντιά του για να τον φέρει από την "πίσω πόρτα" με άλλο προσωπείο.
Άλλοτε κατασκευασμένη και άλλοτε μεταμφιεσμένη, άλλοτε πραγματική κι άλλοτε εικονική, άλλοτε στοχευμένη και άλλοτε συγκυριακή, η κοινωνική οργή/βία είναι παρούσα πλέον στο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. Πάνω σ’ αυτήν χτίζονται και διακινούνται συμφέροντα, ιδεολογήματα και αναδρομικές εκδικήσεις. Πίσω από αυτήν κρύβονται πρόσωπα, διασυνδέσεις και αναδιατάξεις του συστήματος[1]. Της έδωσαν πολλά ονόματα: κρατική ή αντικρατική, συστημική ή αντισυστημική, λαϊκή ή αντιλαϊκή, ανατρεπτική και τρομοκρατία.
Όλοι οι ορισμοί όμως τούτοι λειτουργούν δημαγωγικά. Μένουν στην εκδικητική επιφάνεια μιας αβυσσαλέας κοινωνικής και πολιτικής σύγκρουσης. Επί της ουσίας συνθηματολογικά ή με άμεση -βίαιη- δράση, αδρομερώς προσπαθούν μέσα από την εκτόνωση να πολιτικολογήσουν. Οι ίδιες οι πράξεις δεν αναθεωρούν απόψεις, αλλά αντίθετα αφιονίζουν. Δεν εμβαθύνουν στα πραγματικά αίτια, αλλά ενοχοποιούν με περισσή ευκολία, συνήθως αθώους ή αμέτοχους.
Η λεγόμενη, όμως, ριζοσπαστική πολιτική βία λειτουργεί μακράν του λαού τον οποίο επικαλείται. Με σοφιστείες προπαγανδιστικής λογικής προσπαθεί να πείσει ότι όσοι δε μετέχουν αυτής, είναι ταξικά αλλοτριωμένοι και χειραγωγούμενοι, άρα και εχθροί. Αντίθετα, η γνήσια λαϊκή βία πηγάζει από τους ίδιους τους πολίτες. Στόχο έχει την ουσιαστική ανατροπή του συστήματος, των θεσμών. Και σε τούτη δε χωρά κανένας πατερναλισμός, καμία εκδικητική μανία, καμία διαφήμιση. Αποτελεί πηγαία αντίδραση της πολιτικής κατάπτωσης.
Ενώ όμως η λαϊκή βία ξεσπά ως κορωνίδα πολλών άλλων κλιμακωτών λαϊκών διεργασιών (απεργίες, μαζικές κινητοποιήσεις, αλληλεγγύη), η τάχα αντισυστημική βία έρχεται να επιβληθεί στο λαό, του οποίου τα συμφέροντα επικαλείται. Οι ριζοσπαστικές ομάδες, εξάλλου, διατηρούν όλα τα χαρακτηριστικά λαϊκίστικης έκφρασης: πατερναλισμό, διαφήμιση/επικοινωνία, επίκληση λαϊκού συμφέροντος, εμφάνιση ως χαρισματικές/ηρωικές μορφές, ελιτίστικη αντίληψη, φανατισμό, συνθηματολογία. Όταν όμως η βία καταντά εργαλειακή ή αυτοσκοπός τότε ξεπερνά το λαϊκισμό και γίνεται αντι-ανθρώπινη.
Η "αντιβία" πάντοτε υπηρετούσε και ενίσχυε την πρωτεύουσα βία την οποία υποτίθεται πως αντιμαχόταν. Καμιά αληθινά αντισυστημική αντιπρόταση δεν μπορεί να στηρίζεται στη βία, διότι κάθε πολιτική βία είναι μια βαθύτατη συστημική επιβεβαίωση[2]. Και εδώ εδράζεται η άλλη λαϊκίστικη όψη της. Γιατί ουσιαστικά ενισχύει -παρά τα λόγια- το ίδιο το σύστημα. Υπηρετεί τις ανάγκες εκείνου που τάχα αντιπαλεύει.
Άλλωστε, η βία δεν ήταν ποτέ επαναστατική. Είναι πάντα εξουσιαστική διότι αναιρεί το επιχείρημα και τον διάλογο και υποτάσσει την αντίπαλη άποψη με την εξουσία της βίας[3]. Η βία δεν είναι ποτέ αριστερή, αλλά η αποσαφήνιση της εξουσίας που έχει δικαίωμα στη ζωή και στον θάνατο του άλλου[4].
Οφείλουμε, ωστόσο, στον αντίποδα να σημειώσουμε ως λαϊκισμό και κάθε δημόσια αποστροφή της βίας, τη γνωστή μετανεωτερική -κι ακροδεξιά- καταδίκη της βίας απ’ όπου κι αν προέρχεται. Και τούτο γιατί η βίαιη αντίδραση παλλαϊκής αποδοχής (Εθνική Αντίσταση, Πολυτεχνείο κλπ) δεν εξομοιώνεται με την κρατική και αστυνομική βία ούτε με την αντικρατική πάλη. Οι σχετικές δηλώσεις, εξάλλου, είναι συνήθως μονομερείς. Καταγγέλλεται η βία των γνωστών-αγνώστων, αλλά αποσιωπώνται τα περιστατικά βίαιης συμπεριφοράς των δυνάμεων της καταστολής. Αντίστροφα, αποδοκιμάζονται οι βίαιοι αστυνομικοί, αλλά όχι εκείνοι που θα χτυπήσουν αστυνομικούς ή καθηγητές. Έτσι η καταγγελία καταγγέλλεται, γίνεται δηλαδή μέρος του προβλήματος αντί να προωθεί λύσεις[5].
Οι εκδηλώσεις και οι δημηγορίες κατά της βίας ουσιαστικά αποσιωπούν τη χρήση της από τους δημαγωγούς. Είναι και αυτό ένα σύμπτωμα μιας διπλής γλώσσας, μιας διπλής πρακτικής που η εφαρμογή της όλο και διευρύνεται. Πολλοί το σκέφτονται, αρκετοί το λένε και μερικοί το εφαρμόζουν: κακή είναι μόνο η βία του αντιπάλου, ενώ η δική τους βία που αποβλέπει σε ένα ιερό στην αντίληψή τους σκοπό είναι αναγκαία, χρήσιμη και φυσικά καλή[6].
Ζώντας όμως σε ένα τέτοιο καθεστώς λαϊκισμού πώς μπορεί κάποιος να ξεφύγει; Όταν όλα μαζοποιούνται και φετιχοποιούνται ως εμπορικά προϊόντα, η βία πώς να διαφοροποιηθεί; Με λαϊκίστικο πρόσημο στερούμαστε ελπίδας. Με λαϊκίστικα συνθήματα υιοθετούμε τη βία. Με λαϊκίστικες σοφιστείες απεμπολούμε κάθε κοινωνική πολιτική, αποδεχόμαστε μια εκπαίδευση που στερεί κάθε πρωτοβουλία και κρίση. Με λαϊκίστικους συνειρμούς τρεφόμαστε από τον πολιτιστικό λαϊκισμό που μας πουλούν οι διαφημιστές προκειμένου να αγοράσουν τηλεοπτικό χρόνο.
Η συμβολική/συστημική και η πραγματική βία είναι εκφράσεις μιας κοινωνίας που ζει στην ψευδαίσθηση της λαϊκότητας. Είναι η έκφραση μιας κοινότητας που σαπίζει στο άνυδρο τοπίο μιας βίαιης ερήμου. Η πολιτική αντιβίας δεν είναι απλές καταδίκες ούτε ο κάθε λογής αφορισμός και η επιπόλαιη αναζήτηση ενόχων -πλην ημών βεβαίως. Η αντιβία πηγάζει από τη συνεχή προσπάθεια ανάδειξης ενός άλλου μοντέλου πολιτικής σκέψης, ενός άλλου πολιτιστικού μοντέλου μακριά από το φτηνό εντυπωσιασμό και το κιτς, μιας άλλης εκπαιδευτικής προσέγγισης.
[1] Γιάννης Πανούσης, Το ατέλειωτο γαϊτανάκι της βίας.
[2] Θανάσης Τριαρίδης.
3] Περικλής Κοραβέσης, Όχι βία στη βία.
[4] Περικλής Κοραβέσης, Κράτος και βία.
[5] Ν. Παρασκευόπουλος, Βία: από τη θλίψη στη μηδενική ανοχή.
[6] Τίτος Πατρίκιος, Το ατέλειωτο γαϊτανάκι της βίας.
12 έκριναν :
Η Βία γίνεται προϊόν ανάρπαστο όταν σερβίρεται σε ανθρώπους που βρίσκονται σε απόγνωση. Το ότι η βία είναι η μητέρα της Ελευθερίας έχει μηδενιστεί σαν επιχείρημα από το 1947 με το παράδειγμα του πως απέκτησε η Ινδία την ανεξαρτησία της, και απεδείχθη ότι καμία δικαιολογία δεν μπορεί να νομιμοποιήσει την βία είτε στους νόμους του κράτους είτε της ηθικής. Η Βία ξεκινά όταν η συζήτηση σταματά, και, συνήθως, ο πρώτος συζητητής που σταματά τη συζήτηση είναι αυτός που έχει το λάθος. Θαυμάσια ανάρτηση Δήμο!
Η βία όταν έχει ως στόχος τη λαϊκή απελευθέρωση ή την ισότητα κλπ γίνεται αποδεκτή. Καμία ριζική αλλαγή δεν έγινε ούτε ειρηνικά ούτε όμως και με εξαγωγή της βίας από μικρές ομάδες. Χωρίς να συμφωνώ στο σχόλιό σου (η Ινδία, εννοώ, δεν ανεξαρτητοποιήθηκε μόνο με την τακτική του Γκάντι, αλλά και με τις δεκάδες επιθέσεις σαμποτάζ κι άλλες τρομοκρατικές ενέργειες των μουσουλμάνων αγωνιστών. Αναλόγως και οι μαύροι στις ΗΠΑ δεν κέρδισαν την ανεξαρτησία τους λόγω της μη βίας του King, αλλά και λόγω της δράσης των Αφροαμερικανών του Malcolm X, των μαύρων πανθήρων κλπ). Στο πνεύμα, thinks, του σχολίου σου συμφωνούμε απολύτως.
Για μένα Δήμο η βία δεν είναι αποδεκτή για κανένα λόγο από κανένα, ιδίως από δημαγωγούς που επικαλούνται τα ..."λαϊκά στρώματα" απλά για να την ντερλικώσουν οι ίδιοι αργότερα.
Οι κλίκες που δεν άκουγαν τον αρχηγό τους τον Τζινά και ενάντια στη Μουσουλμανική πλειοψηφία χρησιμοποιούσαν βία, μισούσαν τους Ινδουιστές πιο πολύ από τους Βρετανούς και το μόνο που κατάφεραν ήταν να χωριστεί η Ινδία σε Ινδία και Πακιστάν, και Μπανγκλαντές. Με αυτή τη λογική, Δήμο, οι Τουρκοκύπριοι αγωνιστές κέρδισαν την ελευθερία τους με την ανεξάρτητη πατρίδα τους στη βόρια Κύπρο.
Στην Αμερική, ένα μέρος για το οποίο ξέρω δυό πράγματα παραπάνω απ' όσα ξέρω για την Ινδία, ...ή για την Ελλάδα, οι Αφρικανοί-Αμερικανοί οι ίδιοι θα σου πούνε ότι (εκτός του ότι δεν κέρδισαν, ούτε ήθελαν, καμιά "ανεξαρτησία"), κέρδισαν τα "civil rights", τα δικαιώματα τους ισότητας κυρίως στον Νότο, από τα '50 και μετά, και ιδίως τα '60, επειδή η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση έστελνε εθνοφρουρά, και ο Βοράς έστελνε λευκούς και μαύρους εθελοντές, για να συμμορφώνονται με τον νόμο οι λευκοί κάτοικοι του Νότου. Τα κέρδισαν με τις ειρηνικές πορείες, τις απεργίες και τους αγώνες, με την εικόνα και τα λόγια του Μάρτιν, του οποίου η μνήμη γιορτάζεται με Εθνική αργία μέσα Ιανουαρίου.
Είναι παράδοξο και εκπληκτικά ενδιαφέρον πως είναι δυνατόν να αναφέρονται οι Μαύροι Πάνθηρες ως υπερασπιστές των πολιτικών δικαιωμάτων, με την βίαια εκδικητική αναρχία τους.
Ο Μάλκολμ Χ ο ίδιος παραδέχτηκε λίγο πριν πεθάνει ότι ήταν λάθος του να παραπλανηθεί από το "Έθνος του Ισλάμ". Μετά, το "Έθνος του Ισλάμ" τον δολοφόνησε. Κανένας Αμερικανός μαύρος, λευκός κίτρινος ή πράσινος δεν θα δεχτεί την άποψη που παρουσιάζεις στο δεύτερο μισό της απάντησής σου.
Δήμο, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για βία.
Για τις ΗΠΑ, thinks έχω μια διαφορετική εκτίμηση, επειδή το κίνημα δεν ήταν μόνο ειρηνικό, αλλά πλασιώνονταν από πολλές ομάδες δράσης και φυσικά τη στάση των λευκών. Ωστόσο, δεν επιμένω επειδή ζεις στο χώρο και έχεις τις εκεί παραστάσεις και διηγήσεις.
Δικαιολογία για τη βία δεν υπάρχει και είναι βέβαιο. Υπάρχει όμως ως φαινόμενο. Κι εδώ πρέπει να εστιάσουμε ότι άλλο πράγμα είναι η λαϊκίστικη και η εκδικητική βία κι άλλο πράγμα η λαϊκή βία.
Πράγματι, δικαιολογία για τη βία δεν υπάρχει. Και είναι καταδικαστέα ότι όνομα και να έχει. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, δυστυχώς ή ευτυχώς, η βία είναι αυτή που έχει οδηγήσει ανά τους αιώνες τους λαούς στην ανεξαρτησία τους. Μπορεί να αποτελεί εξαίρεση η Ινδία, αλλά δεν μπορώ να φανταστώ πως θα μπορούσε να γίνει το ίδιο π.χ. στην περίπτωση της Ελλάδας όταν βρισκόταν υπό το ζυγό των Τούρκων, ή εν πάσει περιπτώσει όλων εκείνων των παρόμοιων περιπτώσεων ανά τον κόσμο. Η φράση «Ελευθερία ή θάνατος» εμπεριέχει τόσο πολύ βία μέσα της, που καταντά ασήκωτη.
Είναι όμως άλλο πράγμα να ασκείς βία για να απελευθερωθείς κι άλλο το ποιος είναι εκείνος που υποκινεί τη βία στο όνομα της απελευθέρωσης και το ποια είναι τα συμφέροντα που κρύβονται από πίσω. Εκεί πράγματι θα συμφωνήσω 100% με τον thinks, ότι οι δημαγωγοί και τα συμφέροντα που εξυπηρετούν δρουν μόνο για ίδιο όφελος.
Δήμο μου, οι ΗΠΑ χωρίζονται σε Βορά και Νότο με την γραμμή Μέησον-Ντίξον, το ορόσημο που χώριζε τα χωράφια του κυρίου Μέησον από αυτά του κυρίου Ντίξον, εξ' ου και ο Νότος λέγεται με αγάπη από τους Νοτίους: "Ντίξι". Νότια της γραμμής Μέησον-Ντίξον υπήρχαν πολλοί που δεν είχαν "ακούσει" ότι ο Νότος είχε χάσει τον Εμφύλιο Πόλεμο του 1860-1865, όταν οι λευκοί του Βορά και ο Πρόεδρος Λίνκολν έχασαν τόσες ζωές και τόσα χρόνια για να εξαφανιστεί η δουλεία από τις ΗΠΑ. Άρα, στην εξίσωσή σου που μιλά για λευκούς πρόσθεσε την θεμελιώδη λεπτομέρεια ότι υπήρχαν, και υπάρχουν σήμερα ακόμα, δύο ειδών λευκοί, και, η συνομοσπονδιακή σημαία του παλιού Νότου θεωρείται σήμερα σύμβολο ρατσισμού, και το ανώτατο δικαστήριο επεμβαίνει για να την κατεβάζουν από τα δημόσια κτήρια όπου ακόμα την αναρτούν, στην Αλαμπάμα, Μισσισσίππι, Τζώρτζια κλπ.
Αυτά δεν είναι μόνο Ιστορία: τα βλέπεις και σήμερα όπως με διαβεβαιώνει ο Βόρειος γιός μου από το Πανεπιστήμιό του στη Φλώριδα του Νότου, και όπως τα έζησα καθημερινά κι εγώ 17 χρόνια. Σε διαβεβαιώνω ότι αυτά που γνωρίζω δεν βασίζονται μόνο σε προσωπικές διηγήσεις και παραστάσεις, αλλά σε βιβλία Ιστορίας, ντοκυμαντέρ, ζωντανές εκπομπές, τα πάντα όσα φτιάχνουν την πραγματικότητα όπως και όπως έχει.
Πάντοτε κατά του Αφρικανούς-Αμερικανούς και των '60 και του σήμερα, Οι Μαύροι Πάνθηρες αποτελούν σελίδα ντροπής, ο Μάλκολμ Χ σελίδα απογοήτευσης και αμηχανίας, και οι εκδηλώσεις βίας θεωρούνται τα λάθη του κινήματος των πολιτικών δικαιωμάτων. Οι δε βόρειοι λευκοί και βόρειοι μαύροι δούλεψαν και έχασαν τη ζωή τους μαζί για να ξυπνήσουν τους νότιους μαύρους και να σταματήσουν την βασιλεία των νότιων λευκών. Οι αγώνες του κινήματος των πολιτικών δικαιωμάτων λέγονται και "οι τελευταίες μάχες του εμφυλίου πολέμου", όπως και ο εμφύλιος πόλεμος καμιά φορά λέγεται: "η τελευταία μάχη της Αμερικανικής Επανάστασης".
Το κίνημα μαύρων και λευκών που κατέκτησε τα πολιτικά δικαιώματα για όλους ήταν στην πλειοψηφία επιθετικό αλλά ειρηνικό. Γι αυτό και μεγαλούργησε.
Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ λαϊκίστικης και λαϊκής βίας;
Τελευταίε, το ίδιο ακριβώς πράγμα σημειώνω κι εγώ στη δοκιμή μου. Δε διαφωνούμε. Άλλο πράγμα η γνήσια λαϊκή βία (επανάσταση ή ξεσηκωμός απελευθερωτικός και πολιτικός -πχ Γαλλική, Αμερικανική, Ελληνική Επανάσταση ή Εθνική Αντίσταση).
Thinks, θα συμφωνήσω στη διαφοροποίηση λευκών βορρά και νότου. Έχεις; απόλυτο και μάλλον στην ταχύτητα δε φρόντισα να προβώ σε διευκρίνηση. Έχεις δίκιο.
Για τη βία πάντως τον Πανθήρων και του Malkolm X (κυρίως λόγω της λευκής χριστιανικής προπαγάνδας), τα αποδίδω -χωρίς να επιμένω γιατί δε ζω εκεί- στην προπαγάνδα των ΜΜΕ που έχουν κάθε συμφέρον να αποδείξουν ότι η επαναστατική βία είναι κάτι κακό. Βέβαια, αυτή η θέση (μόνιμη σε όλα τα ΜΜΕ του συστήματος που πολεμούν κάθε κινητοποίηση δικαίως ή αδίκως) δε σημαίνει ότι κυριάρχησε η βία. Δε επιμένω και δέχομαι όσα λες.
Σ' ευχαριστώ Δήμο (εκ μέρους πολλών λευκών, μαύρων και Σημιτικής καταγωγής -και Μουσουλμανικής και Ιουδαϊκής, φίλων μου). Καταλαβαίνω βέβαια ότι αναφέροντας τους Πάνθηρες και τον Μάλκολμ στην ίδια πρόταση με το συμπλεκτικό "και" δεν εννοείς ότι ήταν στο ίδιο καζάνι, όπως και πράγματι δεν ήταν. Ήταν άκρως διαφορετικών πεποιθήσεων. Οι Πάνθηρες μάλιστα είχαν πλησιάσει τον Μάλκολμ ο οποίος τους είχε αμέσως στείλει από εκεί που ήρθανε.
Ενδιαφέρων ο όρος "Χριστιανική Προπαγάνδα" των ΜΜΕ. Θα βρεις ότι το ιερό τέρας, το εικόνισμα της δημοσιογραφίας των '60 ήταν ένας δημοσιογράφος που λεγόταν Γουώλτερ Κρονκάϊτ. Η ιστορία των '60 και οι θύμησες των '60 θεμελειώθηκαν από τον Κρόνκάϊτ ο οποίος ,μαζί με τα μέσα ενημέρωσης τα οποία ήταν το βασίλειό του μιλούσαν ΥΠΕΡ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατά του κατεστημένου. Τα ΜΜΕ μάλιστα ΒΟΗΘΗΣΑΝ το κίνημα γιατί του έδωσαν "νομιμότητα" στα λιβινγκ ρουμ και τα αυτιά και τα μάτια της μέσης Αμερικής.
Όσο για τον Χριστιανισμό, από τους Βόρειους χρησιμοποιήθηκε σαν μήνυμα αγάπης για αδελφοσύνη, και από τους νότιους, και ιδίως από τους ΚΚΚ, κάπως όπως περιγράφεις, άρα, ο Χριστιανισμός, ή το Ισλάμ αυτά καθαυτά απλώς χρησιμοποιήθηκαν, όπως πάντα, απ' όλους...
Εννοείται, thins, ότι οι θρησκείες ήταν ένα μέσος συσπείρωσης προς τη μια ή την άλλη πλευρά. Απλά στηρίζομαι στη θέση ότι τα ΜΜΕ κατακρίνουν κάθε επαναστατική -και μη, βέβαια- βία (όσο και να προασπίζονται ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα, και το κάνουν πάντα στο πλαίσιο του υφισταμένου συστήματος) και ότι ένα κίνημα δε στηρίζεται απλά σε μία ομάδα ανθρώπων. Δε διαφωνούμε, γιατί σου είπα δε γνωρίζω και καλά καλά τι έγινε (γενικές γνώσεις κι εντυπώσεις μόνο).
Φίλε δείμε
Μια σωστή και με επιχειρήματα κριτική της λαγνείας της βίας, που σήμερα είναι ιδιαίτερα επίκαιρη. Εύγε!
Θα ήθελα όμως να διαφοροποιηθώ ως προς τον ορισμό της βίας και ως προς την αναγκαιότητά της προκειμένου να αλλάξουν τα πράγματα. Εκτός από την καταστροφική, δολοφονική βία των «επαναστατικών πργανώσεων» υπάρχει και μια ηπιότερη μορφή βίας, που περιλαμβάνει από μαζικές απεργίες και συμβολικούς αποκλεισμούς κτηρίων και οδών, μέχρι σαμποτάζ στα μέσα παραγωγής και προπαγάνδας.
Επίσης, πιστεύω πως μια, μικρή έστω, «ποσότητα βίας» είναι απαραίτητη προκειμένου να ανατραπεί το ισχύον εκμεταλλευτικό σύστημα και να εξελιχθεί σε κάτι δικαιότερο. Αν πιστέψουμε οτι η «τάξη και ασφάλεια» των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών ισοδυναμούν με ειρήνη, τότε πλανιόμαστε οικτρά. Είναι απλά μια βιτρίνα ηρεμίας, η οποία συντηρεί το καταπιεστικό, βίαιο και εκμεταλλευτικό σύστημα, που επιτρέπει στους λίγους να θησαυρίζουν από την εργασία των πολλών...
Ανορθόδοξε, τις απεργίες κλπ δεν τις εντάσσω στη βία. Είναι μορφές αγώνα δραστικές μεν, αλλά όχι βία. Είναι μορφές πίεσης χωρίς βία. Η έννοια της βίας προϋποθέτει ύπαρξη -ή έστω πιθανότητα- αιματοχυσίας ή ψυχολογική καταπίεση. Οι κινητοποιήσεις είναι στο μεταίχμιο της βίας, αλλά απέχουν αρκετά από αυτήν (έστω και με την ψυχολογική της διάσταση).
Στο δεύτερο μέρος του σχολίου σου δε διαφωνώ σημαντικά. Απλά μόνο η γνήσια λαϊκή βία είναι επιθυμητή για αλλαγή. Αλλά αυτό ουσιαστικά σημαίνει επανάσταση.
Δημοσίευση σχολίου